ویروس کرونا چه فوایدی برای سیاره زمین داشته است؟

ویروس کرونا از زمانی که اولین بار در ووهان یافت شد تاکنون سراسر دنیا را فرا گرفته است به طوری که سازمان بهداشت جهانی آن را ویروسی عالمگیر اعلام کرد. تجسم تصویری مثبت از کرونا با وجود ضررهایی که به جهان زده بسیار دشوار است؛ اما همان‌طور که ریچل مید (Richelle Mead) می‌گوید: «به ازای هر چه بدی در دنیا وجود دارد خوبی‌های زیادی هست تا تعادل جهان برقرار بماند.»

«world atlas» گزارش می‌دهد که کشور چین گروه‌‌های متخصصی به ایتالیا و اسپانیا فرستاد تا به آنان کمک کنند که آمار مرگ‌ومیر را کاهش دهند. دیزنی‌لند که شادترین مکان دنیا بود اکنون بسته شده. جشن روز سنت‌پاتریک لغو شد و سالن‌های تئاتر برادوی (Broadway) نیز برنامه‌های خود را به تعویق انداخته‌اند. همه این مسائل به خاطر شیوع ویروس کشنده کرونا پیش آمد.

اگر بخواهیم واقع‌بینانه بنگریم، باید بگوییم ویروس کرونا در کنار تمام اتفاقات تلخ و ناگواری که برای مردم تمام دنیا رقم زد، فوایدی نیز داشت که در زیر به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم:

کاهش خطر تغییرات اقلیمی

چین که بزرگ‌ترین منتشرکننده کربن است (به خاطر معادن زغال‌سنگ و نیروی برق زغالی بیش از 12 گیگا تن دی‌اکسیدکربن تولید می‌کند) اکنون کمتر از 25 درصد دی‌اکسیدکربن منتشر کرده است. کشتی‌های کروز یا بهتر بگوییم «قاتلان آب و هوا» و «قرنطینه‌های شناور» نیز این روزها به مراتب حضور کمتری در دریاهای جهان دارند.

کاهش تولید کربن که در نتیجه شیوع ویروس کرونا اتفاق افتاد به ما ثابت کرد که می‌توانیم در مسائل مرتبط به تغییرات اقلیمی بسیار بهتر عمل کنیم. شوربختانه فقط هنگامی این مساله روشن شد که این ویروس در جهان گسترش یافت. رؤسای شرکت‌ها و سیاستمداران باید چنین اقدامات فوری‌ای را برای نجات زمین انجام دهند. ممکن است سرعت حل این مشکل کم باشد، اما دیگر نباید این‌گونه فاجعه‌بار عمل کنند.

کاهش رشد اقتصادی در مقایسه با فواید حاصل از کرونا بسیار کم بود. این ویروس بر مصرف سوخت‌های فسیلی نیز تاثیر گذاشته است. رویدادهایی چون برنامه نمایش موتور (Motor show) در ژنو سوئیس و سراویک (CeraWeek) در هوستون به تاخیر افتاد یا لغو شد که همین امر به ذخیره مقدار زیادی کربن کمک کرد. صنعت سرگرمی نیز در این میان تحت تاثیر قرار گرفت و بسیاری از هنرمندان کنسرت‌های خود را لغو کردند یا به تاخیر انداختند.

بالا رفتن آگاهی در حل مشکلات جهانی

مشکل تغییرات اقلیمی امری جدی است که باید با آن روبه‌رو شویم. ما داریم تنوع گیاهی و جانوری سیاره‌مان را از دست می‌دهیم. داریم زمین را می‌کُشیم. فقط به این دلیل که روند نابودی زمین کند پیش می‌رود، این حقیقت را نمی‌توان نادیده گرفت که زمانی خواهد رسید که ما توهمی را که از کنترل بر محیط زیست داریم از دست خواهیم داد. اکنون می‌بینیم که همه مردم چطور مشغول کارند و با آموزش آنلاین و دورکاری به فعالیت خود ادامه می‌دهند.

اگر به عقب بازگردیم و همه چیزهایی را که تا امروز در بحران کرونا اتفاق افتاده دوباره بررسی کنیم، درمی‌یابیم که می‌توانیم از این شرایط بحرانی چیزهایی نیز یاد بگیریم و شاید بتوانیم از حادث شدن بحرانی دیگر جلوگیری کنیم. اگر مردم همچنان از هواپیما و کشتی کروز استفاده نکنند و بکوشند تا در خانه کار کنند، ترس از این ویروس باعث ایجاد تغییراتی دائمی در انتشار کربن خواهد شد.

عکس‌العمل فوری بیشتر کشورهای جهان در مواجهه با این ویروس عالمگیر، چگونگی ایجاد تغییر برای حل بحران تغییرات اقلیمی را نیز به ما نشان داد. وقتی دولت‌ها با این ویروس مواجه شدند، اقدامات لازم را برای متوقف ساختن آن انجام دادند. این اقدامات در مقایسه با کارهایی که برای تغییرات اقلیمی انجام دادند بسیار اساسی‌تر است و این در حالی است که هر 2 این مسائل مشکلی اورژانسی هستند.

قطعاً تباه کردن اقتصاد در طولانی‌مدت راه غلطی برای حل چنین مسائلی است و همه کسانی را که جان باختند یا درگیر بیماری هستند نمی‌توان مثال خوبی برای کاهش انتشار کربن در تغییرات اقلیمی قلمداد کرد؛ اما می‌توان گفت شیوع این ویروس چشم‌اندازی را ترسیم کرد که بتوانیم خطرهایی را که ما و سیاره‌مان را تهدید می‌کند ببینیم. شاید انتشار گازهای خطرناک پس از به کار افتادن چرخه اقتصاد به حالت اولیه خود بازگردد، اما ممکن است ترس از این ویروس چشم‌های ما را بازتر کند تا بتوانیم آینده‌ای روشن‌تر و زمینی پاک‌تر را ببینیم.