دست و پای خواب رفته را چگونه بیدار کنیم؟
پارسینه: یکی از حواس پنج گانه، حس لامسه است که وظیفه اصلی این حس محافظت کردن مخفی ما در مقابل عوامل مضر محیط است، در صورتی که مشکلی در حس لامسه به وجود آید میتوان خود را به صورت خواب رفتن، گز گز کردن، سوزن سوزن شدن با احساس ناخوشایند در هنگام تماس با اشیا نشان دهد.
یکی از حواس پنج گانه، حس لامسه است که وظیفه اصلی این حس محافظت کردن مخفی ما در مقابل عوامل مضر محیط است، در صورتی که مشکلی در حس لامسه به وجود آید میتوان خود را به صورت خواب رفتن، گز گز کردن، سوزن سوزن شدن با احساس ناخوشایند در هنگام تماس با اشیا نشان دهد. شایعترین این حالت همان خواب رفتن یا سر شدن است که بیشتر از همه در انتهای اندامها یعنی در دستها و پاها تظاهر پیدا میکند.
گیر افتادن و تحت فشار قرار گرفتن موضعی اعصاب محیطی از شایعترین علل احساس خواب رفتگی دست و پا است، زیرا این اعصاب در طول مسیر خود در محلهای به خصوص مستعد گیر افتادن یا آسیبهای فشاری هستند.
خواب رفتن دست و پاها علل بسیار زیادی دارند که به مهمترین آنها اشاره میکنم. در تمام این موارد مشکلی در مسیر انتقال پیام حسی به مغز وجود دارد.
*خواب رفتن ناشی از فشار خارجی به اعصاب محیطی
تا بحال برای شما پیش آمده است که وقتی هنگام خواب دست خود را زیر سر گذاشته اید و یا با خواب رفتن دستها از خواب بیدار شده اید یا بعد از مدتی نشستن در حالت چهار زانو متوجه شوید پای شما خواب رفته است این موارد در همه اتفاق میافتد و امری طبیعی است و علت آن فشار مستقیم بر روی اعصاب محیطی در مسیر آن میباشد.
بعضی از اعصاب محیطی به علت مجاورت آنها به استخوانها بیشتر در معرض این آرزدگی هستند از جمله عصب " اولفا" در آرنج، عصب رادیال " در بازو و عصب " پرو نئال" در زانو است. این علامت همانطور که ذکر شد بیماری نیست و به صورت غیر عادی تکرار شد یا بیش ازحد عادی طول کشید باید به دنبال عللی که به صورت سیستماتیک باعث ضعف عمومی اعصاب محیطی میشود باشیم.
از جمله عوامل شایع در این موارد حالت خستگی، گرسنگی، استرس و نیز ضعف عمومی بدن میباشد.
* خواب رفتن ناشی از فشار داخلی روی اعصاب محیطی
اعصاب محیطی در مسیر خود برای ارسال اطلاعات از پوست به سیستم عصبی مرکزی از قسمتهایی میگذرند که ممکن است تحت فشار قرار گیرند این مناطق معمولا تونلهایی هستند که عمدتا تا یک قسمت آن را استخوان و قسمت دیگری را بافت همبند ضخیم تشکیل داده است.
معمولا در حالت عادی این تونلها، اندازه کافی برای عصب و نیز انتقال آزاد اطلاعات در عصب جا دارند، اما در حالت مرضی در این فضا بسته به عصب فشار وارد میشود.
شایعترین این بیماری ها" تونل مچ دستی" است که در این بیماری به علت تورم تاندونها میتواند کار زیاد، تغییرات هورمونی در زمان یائسگی یا بارداری و یا حرکات تکراری زیاد انگشتان باشد. علائم این بیماری به صورت گزگز و خواب رفتگی در دست و عمدتا در انگشتان شست اشاره و میانی است که شبها باعث میشود بیمار از خواب بیدار شود و بیمار با تکان دادن دستهای خود و مشت کردن انگشتان باعث رفع این خواب رفتگی میشود.
* خواب رفتن ناشی از فشار به ریشه اعصاب محیطی
اعصاب محیطی هنگام خروج از کانال نخاعی در سوراخ بین مهرهای و از مجاورت دیسک بین مهرهای میگذرند در موارد فتق دیسک بین مهرهای این اعصاب ممکن است تحت فشار قرار بیگرد.
دیسک بین مهرهای در گردن باعث خواب رفتگی دستها و دیسک کمری باعث خواب رفتن پاها میشود این بیماران معمولا علاوه بر بی حسی در اندام ها، درد گردن یا درد کمر هم دارند و معمولا به درمانهای غیر جراحی که مهمترین آنها ورزشهای تقویت کننده عضلات اطراف ستون فقرات است پاسخ میدهند، اما گاهی کار به درمان غیر جراحی میرسد.
* خواب رفتگی در مسیر انتقال پیام حسی در سیستم اعصاب مرکزی
اعصاب محیطی پیام حسی را از محیط به سیستم عصبی مرکزی میبرند.
در آنجا پیامهای عصبی به سلولهای عصبی دیگری منتقل میشود تا پیام به مغز برسد این مسیر، مسیرهای تعریف شده است در نخاع، بصل النخاع و مغز هستند؛ و آرزدگی دراین مسیرها میتواند باعث خواب رفتگی اندام شود که معروفترین این بیماری MS است.
* سردسته بیماریهایی که منجر به آزردگی اعصاب محیطی میشود" دیابت" است
اعصاب محیطی ممکن است در اثر عوامل داخل یا خارج از بدن دچار بیماری و آزردگی شود.
بیماران از شروع بیماری به تدریج دچار اختلال عملکرد اعصاب محیطی شود این اختلال در اعصاب معمولا خود را به صورت خواب رفتن دست نشان میدهد.
یعنی این اختلال در مسیر یک عصب محیطی خاص نیست بلکه تمام دست و پا دچار خواب رفتگی میشود و هر چه به انتهای اندام میرویم این حالت خواب رفتگی بیشتر میشود.
متاسفانه درمان موثری برای این حالت نداریم، اما ممکن است استفاده از ویتامینها بخصوص ویتامین "ب" و بخصوص کنترل دقیق قند خون بتوانند از شروع یا تشدید آن جلوگیری کند.
از بیماریهای مهم دیگر از این خانواده میتوان از بیماریهای هورمون تیروئید چه پر کار و چه کم کار نام برد.
این موارد میتواند طولانیتر از این باشد، اما مهمترین علل خواب رفتگی اندام را شامل میشوند.
اگر خواب رفتگی اندام به صورت مکرر و به صورت طولانی ادامه یابد حتما باید به آن اهمیت داد و به دنبال علت آن گشت.
دست و پای خواب رفته را چگونه بیدار کنیم؟
سوزن سوزن شدن و مور مور شدن و یا احساس سوزش در ناحیه مغز و یا دست و پا از علائم اصلی خواب رفتن است که این نشانهها نوعی زنگ خطر از حملات مغزی و قلبی است.
بررسیها نشان میدهند ماساژ دست و پا یکی از راههای آرام کردن خواب رفتن دست و پا است، اما درمان اصلی به شمار نمیآید و مطالعات اخیر نشان میدهند افرادی که زیاد سابقهی این تحریکهای عصبی را دارند، باید به پزشک مراجعه کنند و تحت درمانهای دارویی قرار بگیرند.
قابل ذکر است، دوش آب یخ از دیگر راههای کاهش خواب رفتن دست و پا است و افراد باید با فشارهای آرام اعصاب مغز خود را از حالت عصبی خارج کنند.
نتایج مطالعات نشان میدهند بیماران دیابتی و افرادی که سابقه بیماریهای قلبی و مغزی دارند، با دیدن هرگونه علائمی نظیر سوزش و یا مور مور شدن باید به پزشک مراجعه کنند، در غیر این صورت عصب آنها تحت بیماریهای شدید قرار میدهد و فرد دچار بیماریهای مغزی و عصبی میشود.
منبع: ایران ناز
ارسال نظر