شهر باستانی بیشاپور فارس، میراث جهانی ساسانیان
پارسینه: یکی از جاذبههای گردشگری تاریخی بسیار معروف در شهر کازرون استان فارس، شهر باستانی بیشاپور است.معبد آناهیتا مهمترین اثر باستانی این شهر است که شهرتی جهانی دارد. امروز قصد داریم تا در زمان سفر کنیم و به روزگار ساسانیان قدم بگذاریم. در سفر به شهر باستانی بیشاپور در استان فارس ما را همراهی کنید.
یکی از جاذبههای گردشگری تاریخی بسیار معروف در شهر کازرون استان فارس، شهر باستانی بیشاپور است. این شهر تاریخی که از دوران با شکوه ساسانیان به یادگار مانده، در مجاورت درهای به نام تنگ چوگان واقع شده است. معبد آناهیتا مهمترین اثر باستانی این شهر است که شهرتی جهانی دارد. امروز قصد داریم تا در زمان سفر کنیم و به روزگار ساسانیان قدم بگذاریم. در سفر به شهر باستانی بیشاپور در استان فارس ما را همراهی کنید.
در نزدیکیهای شهر کازرون استان فارس، خرابههای شهری باستانی قرار دارد، شهری که روزگاری از مهمترین و بزرگترین شهرهای ایران محسوب میشد. شهر باستانی بیشاپور با حدود ۲۰۰ هکتار مساحت، در دوران ساسانیان احداث شد. بیشاپور در مجاورت کوهها و تپههایی بلند ساخته شده، به همین دلیل از شهرهای ییلاقی و خوش آب و هوای آن زمان به حساب میآمد. نام و تاریخ این شهر بر روی یک کتیبه تاریخی ارزشمند، حک شده و از گزند روزگار محفوظ مانده است. این سنگ نوشته که بر روی دو عدد از ستونهای مجموعه به یادگار مانده، به خوبی تاریخ ساخت شهر را مشخص کرده است. نام این شهر با شاپور اول ساسانی پیوند خورده و در کتب تاریخی به صور گوناگونی همچون بیشاپور، شاپور، بیشابور و اندیوشاپور آورده شده است. بیشاپور جزئی از محور ساسانی فارس است و به تازگی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
موقعیت جغرافیایی شهر باستانی بیشاپور
شهر باستانی بیشاپور حدود ۱۲۰ کیلومتر با مرکز استان فارس یعنی شهر شیراز فاصله دارد. این شهر در مجاورت درهای به نام دره چوگان و در حدود ۲۵ کیلومتری شمال غربی شهر کازرون قرار دارد. بیشاپور از مهمترین شهرهای ایران در دوران ساسانیان بود و در مجاورت "جاده شاهی" که در زمان هخامنشیان تخت جمشید را به شوش متصل میکرد، قرار گرفته است.
در نزدیکیهای شهر کازرون استان فارس، خرابههای شهری باستانی قرار دارد، شهری که روزگاری از مهمترین و بزرگترین شهرهای ایران محسوب میشد. شهر باستانی بیشاپور با حدود ۲۰۰ هکتار مساحت، در دوران ساسانیان احداث شد. بیشاپور در مجاورت کوهها و تپههایی بلند ساخته شده، به همین دلیل از شهرهای ییلاقی و خوش آب و هوای آن زمان به حساب میآمد. نام و تاریخ این شهر بر روی یک کتیبه تاریخی ارزشمند، حک شده و از گزند روزگار محفوظ مانده است. این سنگ نوشته که بر روی دو عدد از ستونهای مجموعه به یادگار مانده، به خوبی تاریخ ساخت شهر را مشخص کرده است. نام این شهر با شاپور اول ساسانی پیوند خورده و در کتب تاریخی به صور گوناگونی همچون بیشاپور، شاپور، بیشابور و اندیوشاپور آورده شده است. بیشاپور جزئی از محور ساسانی فارس است و به تازگی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
موقعیت جغرافیایی شهر باستانی بیشاپور
شهر باستانی بیشاپور حدود ۱۲۰ کیلومتر با مرکز استان فارس یعنی شهر شیراز فاصله دارد. این شهر در مجاورت درهای به نام دره چوگان و در حدود ۲۵ کیلومتری شمال غربی شهر کازرون قرار دارد. بیشاپور از مهمترین شهرهای ایران در دوران ساسانیان بود و در مجاورت "جاده شاهی" که در زمان هخامنشیان تخت جمشید را به شوش متصل میکرد، قرار گرفته است.
تاریخچه شهر تاریخی بیشاپور
بیشاپور از معدود شهرهای دنیاست که تاریخچه اش به صورت مکتوب بر روی کتیبهای باستانی نوشته شده است. طبق کتیبهای که بر روی دو عدد از ستونهای شهر باستانی بیشاپور نگاشته شده است، این شهر در عهد ساسانیان و در زمان حکومت شاپور اول ساسانی احداث شده است. تاریخ ساخت این شهر که توسط معماری به نام "اپاسای" طراحی شده، به سالهای ۲۴۱ - ۲۷۲ میلادی باز میگردد. پس از جنگ بین ایران و امپراطوری روم و پیروزی شاپور شاه بر والریان، شاپور شاه دستور ساخت این شهر را در مسیر تخت جمشید به تیسفون صادر کرد و پس از ساخت آن نام خود را بر آن نهاد.
اما همانند تمامی شهرهای باستانی دنیا، عاملی که باعث انتخاب این مکان برای ساخت شهر شد، وجود رودخانه پر آب شاهپور و چشمه ساسان در این منطقه است. هرجایی که منابع آبی، دسترسی و آب و هوا مناسب باشد، مکان خوبی برای احداث یک شهر است. شهر تاریخی بیشاپور هم که همه این موارد را با هم دارد. بر اساس حفاریهایی که تاکنون در این منطقه صورت گرفته اند، میتوان اینگونه گفت که بیشتر آثار دوران ساسانی در بخش شمالی شهر هستند و بیشاپور در طول زمان و در دورن اسلام به سمت جنوب گسترده شده است.
آثار تاریخی معروف شهر بیشاپور
معبد آناهیتا
مهمترین اثر تاریخی موجود در شهر باستانی بیشاپور معبد آناهیتاست. آب در میان آریاییها و در دین زرتشت جایگاهی بسیار بالا دارد. به همین خاطر در آن دوران نیایشگاههایی را برای ستایش آب ایجاد میکردند که نیایشگاه آناهیتا در بیشاپور یکی از مهمترین آن هاست. این نیایشگاه از منظر معماری و مهندسی، از شاهکارهای عهد ساسانی محسوب میشود. مردمان آن دوران به طرزی بسیار ماهرانه آب رودخانه شاپور را که ۲۵۰ متر با این مکان فاصله دارد، به این سمت راهنمایی و با دستگاههای مختلف آن را کنترل و تقسیم بندی کردند. هنوز هم میتوان بقایای دالانهای انتقال آب به معبد را مشاهده کرد. نکته جالب توجه درباره معماری این بنا این است که بیش از نیمی از ارتفاع آن در زیر زمین قرار دارد. نیایشگاه آناهیتا، از مهمترین بناهای عهد ساسانی و با ارزشترین نمونههای نیایشگاههای الهه آب در جهان است.
حجاریهای تنگ چوگان
شش نقش برجسته بسیار زیبا و با ابهت بر روی صخرههای تنگ چوکان در مجاورت شهر باستانی بیشاپور نقش بسته اند. تمامی این نقش برجستهها نشان دهنده پیروزیهای شاهان ساسانی بر دشمنان و رقبای خود هستند. سه مورد از این نقوش برجسته، پیروزی شاپور اول موسس شهر بیشاپور بر والریان امپراطور روم را نشان میدهند و سه مورد دیگر، تاج گذاری بهرام اول، پیروزیهای بهرام دوم و همچنین پیروزی شاپور دوم بر دشمنان را نشان میدهند.
تالار تشریفاتی بیشاپور
در قسمت جنوب شرقی نیایشگاه آناهیتا، تالاری عظیم با وسعت حدود ۷۸۱ متر مربع قرار دارد که به تالار تشریفات شهرت یافته است. این تالار پلانی چهار ایوانی داشته و زمانی گنبدی مرتفع در مرکز آن بوده است. تالار تشریفات از باشکوهترین اثار معماری ساسانیان است.
جایگاه نذورات
جایگاه نذورات در واقع همان سند تاریخی شهرسازی بیشاپور است. درست در همان نقطهای که دو خیابان اصلی شهر همدیگر را قطع میکنند، دو ستون مرتفع وجود دارند که دارای کتیبههایی ارزشمند هستند. این ستونها هرکدام ۹ متر ارتفاع دارند و گویا زمانی در بینشان مجسمهای باشکوه از شاپور اول وجود داشته است.
ایوان موزاییک
ایوان موزاییک یکی از شاهکارهای هنری دوران ساسانیان است که حدود ۲۳ متر طول و ۲۰ متر عرض دارد. امروزه میتوان قطعاتی از این ایوان زیبا را در موزههای همچون لوور فرانسه، ایران باستان و مزه کازرون مشاهده کرد.
غار بیشاپور
غار تاریخی بیشاپور و مجسمه معروفش، کاخ والرین، گرمابه بیشاپور، خانههای مسکونی، کاروانسرا، مدرسه دوران اسلامی، مسجد بیشاپور، پل گبری، برج و بارو و … از دیگر آثار ارزشمند تاریخی هستند که میتوانید در این مکان مشاهده کنید.
منبع: الی گشت
ارسال نظر