برجام تمام شده؛ هیاهوها جنگ زرگری است

در این گفتگو که در شماره یکشنبه 24 آبان 1394 هجری خورشیدی احسان انصاری، نگاشته شد، آمده است: حضور آیت ا... هاشمی و همچنین حضور احتمالی سیدحسن خمینی اهمیت انتخابات خبرگان رهبری را بیش از گذشته کرده است. این در حالی است که واکنش ها به مساله برجام نیز همچنان در فضای کشور وجود دارد و برخی با استفاده از کلیدواژه «نفوذ» تلاش می کنند اهمیت برجام را تحت الشعاع قرار دهند.

به همین دلیل با حجت الاسلام محمد اشرفی اصفهانی فعال سیاسی اصلاح طلب و رئیس هیات بدوی تخلفات نهاد ریاست جمهوری درباره این مسائل گفت وگو کردیم. اشرفی اصفهانی معتقد است: «پس از انتخابات ریاست جمهوری سال92 و پیروزی آقای روحانی در این انتخابات جریان اعتدال و میانه رو اهمیت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است. در دو سال گذشته نیز تاحدودی عقلای جریان های سیاسی به سمت اعتدال و میانه روی کشیده شده اند و از افراط و تفریط خودداری می کنند.

به نظر من حضور آیت ا... هاشمی در انتخابات خبرگان در راستای تحکیم و تعمیق مشی اعتدالی در نهادهای دیگر قدرت است. اگر آیت ا... هاشمی و طیف فکری نزدیک به ایشان در انتخابات خبرگان پیروز شوند گفتمان اعتدال با وضعیت بهتری به سطح افکار عمومی انتقال پیدا می کند».

وی همچنین تصریح می کند: «عده ای به دنبال بهانه جویی از دولت هستند و با استفاده از کلماتی مانند «نفوذ» تلاش می کنند برجام را در بین افکار عمومی به صورت منفی و خلاف واقع نشان دهند. مساله برجام تمام شده و مردم ایران از این اتفاق خوشحال هستند. این در حالی است که حتی آیت ا... جنتی هم در نماز جمعه عنوان کردند مساله برجام تمام شده است.

بنده باید با قاطعیت به این عده عنوان کنم مساله برجام تمام شده و مخالفان برجام آب در هاون می کوبند. همه این هیاهوها جنگ زرگری است و کسی نباید به آن اعتنا کند. بهتر است این عده نیز با مردم همراه شوند و بیشتر از این برای مردم و کشور مساله آفرینی نکنند». در ادامه متن این گفت وگو را با «آرمان» از نظر می گذرانید.

** حضور آیت ا... هاشمی و همچنین حضور احتمالی سید حسن خمینی در انتخابات مجلس خبرگان رهبری را چگونه ارزیابی می کنید؟

انتخابات مجلس خبرگان از اهمیت بسیار بالایی برخودار است. این در حالی است که انتخابات مجلس شورای اسلامی نیز در اسفندماه هم زمان با انتخابات خبرگان برگزار می شود و به همین دلیل ما در یک مقطع بسیار مهم سیاسی و اجتماعی قرار گرفته ایم. در نتیجه حضور شخصیت های برجسته ای چون آیت ا... هاشمی تاثیر بسیار زیادی بر فضای انتخاباتی آینده خواهد گذاشت. بنده معتقدم مجلس خبرگان را نمی توان بدون آیت ا... هاشمی تصور کرد، چرا که ایشان یک استوانه بسیار مستحکم برای این مجلس به شمار می روند.

برای پی بردن به حقانیت آیت ا... هاشمی باید به سخنان حضرت امام (ره) استناد کرد. حضرت امام (ره) بارها آیت ا... هاشمی را مورد لطف خود قرار داده و در یک جا عنوان کردند: «نهضت زنده است چون هاشمی زنده است.» در شرایط کنونی نیز وضعیت به همین شکل است و آیت ا... هاشمی با مشی اعتدالی خود یکی از وزنه های اساسی و مهم در راستای عزت و سربلندی جمهوری اسلامی به شمار می روند.

نکته دیگر اینکه حضور آیت ا... هاشمی نشان دهنده اهمیت انتخابات مجلس خبرگان رهبری است. وجود طیف های مختلف فکری و چندصدایی در مجلس خبرگان رهبری می تواند سبب طراوت و نشاط سیاسی شده و تصمیم گیری ها را دقیق تر و عقلانی تر کند. پس از انتخابات ریاست جمهوری سال92 و پیروزی آقای روحانی در این انتخابات جریان اعتدال و میانه رو اهمیت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است.

در دو سال گذشته نیز تاحدودی عقلای جریان های سیاسی به سمت اعتدال و میانه روی کشیده شده اند و از افراط و تفریط خودداری می کنند. به نظر من حضور آیت ا... هاشمی در انتخابات خبرگان در راستای تحکیم و تعمیق مشی اعتدالی در نهادهای دیگر قدرت است. اگر آیت ا... هاشمی و طیف فکری نزدیک به ایشان در انتخابات خبرگان پیروز شوند گفتمان اعتدال با وضعیت بهتری به سطح افکار عمومی انتقال پیدا می کند.

درباره حضور احتمالی سیدحسن خمینی نیز باید عنوان کنم ایشان از شخصیت های تاثیرگذار و معتدل فضای سیاسی کشور هستند که در سال های گذشته مواضع اعتدالی و عقلانی داشته اند. وجود ایشان در انتخابات مجلس خبرگان علاوه بر اینکه می تواند باعث نشاط سیاسی بیشتر در عرصه انتخابات شود یک برگ برنده برای نیروهای معتدل نیز خواهد بود. دلیل این مساله نیز این است که حضور سیدحسن خمینی در کنار آیت ا... هاشمی و همچنین آقای روحانی در انتخابات خبرگان سبب تجمیع و تمرکز نیروهای معتدل خواهد شد و تصمیم گیری را برای مردم راحت تر می کند.

** ممکن است بین آیت ا... هاشمی، سیدحسن خمینی و آقای روحانی یک ائتلاف انتخاباتی شکل بگیرد؟

آیت ا... هاشمی، آقای روحانی و سیدحسن خمینی تقریبا دارای یک دیدگاه مشترک درباره حقوق مردم، عقلانیت و اعتدال هستند. این افراد برای رأی مردم ارزش و اعتبار قائل هستند و رأی مردم را حق الناس می دانند. هر سه اینها دیدگاه های اعتدالی درباره دین دارند و معتقدند دین باید در زندگی مردم به صورت کاربردی وجود داشته باشد و قرائتی سهل و آسان از دین ارائه می دهند. این افراد تلاش می کنند چهره ای رحمانی از دین به مردم معرفی کنند. نکته دیگر اینکه هر سه شخصیت نامبرده دارای محبوبیت زیادی در بین مردم هستند. مردم کشور نیز در انتخابات ریاست جمهوری سال92به دیدگاه های این افراد رأی مثبت دادند و این دیدگاه را برای مدیریت کشور مناسب تر تلقی کردند.

به صورت طبیعی این دیدگاه می تواند در مجلس خبرگان رهبری نیز تاثیرگذار باشد و برای آینده کشور افق های جدیدتری را ترسیم کند. در شرایط کنونی مطالبات مردم بیشتر در این نوع دیدگاه و تفکر تعریف می شود و به همین دلیل این تفکر پیروز انتخابات خبرگان خواهد بود. نکته دیگر درباره مجلس خبرگان این است که ما نباید مساله را بدون دلیل منطقی پیچیده کنیم.

در یک فضای دموکراتیک همه جریان های سیاسی باید دیدگاه های خود را برای افکار عمومی تشریح کنند و سپس مردم با شنیدن همه نظرات بهترین نظر را انتخاب کنند. به همین دلیل تمام مسئولان برگزاری انتخابات باید زمینه را برای برگزاری یک انتخابات برابر و سالم مهیا کنند. نکته دیگر اینکه هم زمانی انتخابات مجلس شورای اسلامی و انتخابات مجلس خبرگان رهبری، اهمیت و جایگاه این مجلس را بیش از هر زمان دیگری کرده است.

با پیروزی آقای روحانی در انتخابات ریاست جمهوری جریان های شکست خورده در انتخابات تلاش های گسترده ای را برای به دست گرفتن نهادهای موازی دولت آغاز کرده اند. نکته دیگر اینکه پیروزی شکست خوردگان انتخابات ریاست جمهوری در انتخابات مجلس شورای اسلامی و همچنین خبرگان رهبری می تواند تاحدود زیادی التیامی بر زخم های این جریان باشد. به همین دلیل جریان سیاسی معتدل باید تلاش کنند با همه پتانسیل و امکانات خود در انتخابات مجلس خبرگان و همچنین مجلس شورای اسلامی شرکت کنند.

**سیر تفکرات آیت ا... هاشمی از سال57 تا 94 چه مراحلی را طی کرده است؟ هاشمی سال94 چه تفاوتی با هاشمی سال57 دارد؟

آیت ا... هاشمی همواره از تاثیرگذاری بسیار زیادی در فضای سیاسی و افکار عمومی برخوردار هستند. این وضعیت با تغییر دولت و رئیس جمهور نیز تغییر نمی کند و ما مشاهده می کنیم که جایگاه آیت ا... هاشمی پس از پایان همه دولت ها یک جایگاه ثابت و مشخص بوده و هیچ گاه دچار خدشه نشده است.

بنده یک جمله از آیت ا... مقتدایی درباره جایگاه آیت ا... هاشمی در مجلس خبرگان نقل می کنم. ایشان یک بار به من گفتند: «در زمانی که آیت ا... مشکینی در قید حیات بودند و ریاست مجلس خبرگان را برعهده داشتند عملا آیت ا... هاشمی رئیس مجلس بودند و اغلب تصمیمات مهم مجلس با مدیریت و مشورت ایشان صورت می گرفت». بنده از سال1341در فضای سیاسی کشور حضور داشتم و فعالیت سیاسی می کردم. در نتیجه به خوبی از سابقه و رویکرد شخصیت های سیاسی آگاهی دارم و تحلیل مناسبی از نوع تفکرات آنها دارم.

به همین دلیل درباره آیت ا... هاشمی باید عنوان کنم ایشان چه قبل و چه بعد از انقلاب اسلامی دارای تفکرات اعتدالی و عقلانی بوده اند و همواره با افراط و تفریط مخالف بوده و با آن مبارزه می کردند. حضرت امام (ره) به همین دلیل به ایشان اعتماد داشتند و در بحران های سرنوشت ساز از آیت ا... هاشمی استفاده می کردند. در سال های پس از پیروزی انقلاب نیز آیت ا... هاشمی همچنان رویکرد عقلانی و اعتدالی خود را اعمال می کردند و اجازه نمی دادند ساحت مقدس نظام جمهوری اسلامی ایران مورد هجمه افراط گرایان و تفریط گرایان قرار بگیرد.

بنده در سالیان گذشته یعنی از ابتدای انقلاب تا امروز چند خصوصیت بارز را در آیت ا... هاشمی مشاهده کردم. نخستین خصوصیت ایشان این است که همواره به دنبال ایده های نو و افکار جدید هستند و تلاش می کنند مواضعی اتخاذ کنند که با مقتضیات زمان سازگاری داشته باشد. همین خصوصیت ایشان هم بوده که جریان های سیاسی را در مقاطعی به ایشان نزدیک یا دور کرده است. آیت ا... هاشمی هر زمان که احساس کنند باید به شیوه ای متفاوت رفتار کند و موضع جدیدی بگیرد بدون هیچ مصلحتی این کار را انجام داده اند.

خصوصیت دیگر ایشان آینده نگری و دوراندیشی است. مواضع ایشان در تاریخ انقلاب نشان می دهد که سخنان ایشان همواره با نگاه به افق های آینده بیان می شود. هوشیاری و مردمداری از دیگر خصوصیات ایشان است. در طول این سال ها افراد زیادی تلاش کردند آیت ا... هاشمی و جایگاه ایشان را به حاشیه ببرند. با این وجود هیچ کدام از این افراد و جریان ها موفق نشدند به اهداف خود دست پیدا کنند. در نتیجه به نظر من تفکرات آیت ا... هاشمی در این سال ها هیچ گونه تغییری نداشته و ایشان همواره مشی اعتدالی را سرلوحه رفتار سیاسی خود قرار داده اند.

**در شرایط کنونی برخی با کلید واژه «نفوذ» درصدد فشار به اصلاح طلبان و حامیان دولت و همچنین تاثیرگذاری بر فضای انتخابات مجلس هستند. به نظر شما استراتژی این عده چیست و به چه اهدافی می اندیشند؟

متاسفانه برخی این نکته را فراموش کرده اند که توافق به وجود آمده تنها مختص به یک جریان خاص سیاسی در کشور نیست و مجموعه نظام به این تصمیم رسیده اند که در شرایط کنونی «توافق» بهترین راه ممکن است. به نظر می رسد برخی از جریان های سیاسی از توافق هسته ای متضرر شده اند که چنین رفتاری از خود بروز می دهند. این گروه ها همواره در وضعیت تنش زندگی می کنند و در وضعیت ثبات و آرامش کارکرد خود را از دست می دهند و دچار خسران و زیان می شوند. در نتیجه واکنش این گروه ها به توافق هسته ای مساله ای طبیعی و قابل پیش بینی است.

با این حال به دلیل اینکه مجموعه نظام سیاسی به این نتیجه رسیده که در شرایط کنونی توافق بهترین راه حل ممکن است این گونه جریان ها در درازمدت چاره ای به جز سکوت نخواهند داشت. نکته جالب این است که در شرایطی که هم ایران و هم 1+5 و هم نظام بین الملل از توافق هسته ای رضایت دارند و منتظر هستند تا با اجرای مفاد تعیین شده، دنیا به دنیایی آرام تر تبدیل شود، متاسفانه شاهد تحرکات گروهی هستیم که به نظر من با علم بر هزینه ساز بودن تحرکاتشان انواع اقداماتی را انجام می دهند تا برجام را زیر سئوال ببرند بلکه از این طریق منافع به خطر افتاده خود را از خطر نجات دهند.

آنها تعامل ایران با نظام بین الملل را حتما اتفاقی مثبت می دانند، اما از آنجایی که اعتبار و حیثیت سیاسی و مدیریتی آنها در نزد افکار عمومی زیر سوال رفته است، به شکلی وانمود می کنند که مثلا نگران تبعات منفی توافق انجام شده هستند. این عده چون نمی خواستند حل و فصل هسته ای به نام رقیب سیاسی شان نوشته شود با بهانه های واهی هم نوع مذاکرات را تخریب می کردند و هم اینکه پس از توافق سعی دارند این ذهنیت را به جامعه القا کنند که ما در قبال طرف مقابل تسلیم شد ه ایم، این در حالی است که مقام معظم رهبری و سایر چهره های مهم و تاثیرگذار کشور به کرات توافق انجام شده را اتفاقی موثر در راستای کاهش مشکلات کشور عنوان کرده اند و بارها از تیم مذاکره کننده تجلیل به عمل آورده اند.

به نظر من این عده به دنبال بهانه جویی از دولت هستند و تلاش می کنند برجام را در بین افکار عمومی به صورت منفی و خلاف واقع نشان دهند. مساله برجام تمام شده و مردم ایران از این اتفاق خوشحال هستند. این درحالی است که حتی آیت ا... جنتی هم در نماز جمعه عنوان کردند مساله برجام تمام شده است. بنده باید با قاطعیت به این عده عنوان می کنم مساله برجام تمام شده و مخالفان برجام آب در هاون می کوبند. همه این هیاهوها جنگ زرگری است و کسی نباید به آن اعتنا کند. بهتر است این عده نیز با مردم همراه شوند و بیشتر از این برای مردم و کشور مساله آفرینی نکنند.

*منبع: روزنامه آرمان