حرکت با چراغ «خاموشی»

متولد سال 1341 در تهران است و امسال 50 ساله می‌شود. خانواده او خاندان بنامی در تهران بوده و هست. پدرش «سید تقی خاموشی» از بازاریان معروف در تهران و موسس صندوق‌های قرض‌الحسنه بدون ربا و همچنین نماینده مجلس در دوره اول بوده است. پدربزرگ او هم سید عبدالله خاموشی نام داشته که مرجع فقهی بازار مشهد بوده است.

سید مهدی خاموشی می‌گوید هنگامی که به آیت‌الله وحید خراسانی گفته که نوه سید عبدالله است؛ این مرجع تقلید، تمام قامت ایستاده و گفته این به خاطر احترام پدربزرگ شما بوده است. دایی او نیز میرزا جوادآقا تهرانی، از علمای معروف مشهد و نماینده سابق مجلس خبرگان رهبری است. عمه او نیز بانو طاهایی موسس حوزه نرجس در مشهد و شاگرد خصوصی رهبر انقلاب است. عموی او نیز علینقی خاموشی، رئیس سابق اتاق بازرگانی و عموی دیگرش با نام ابوالحسن، سرپرست سابق وازرت نیرو بوده است. البته محسن خاموشی، دیگر عموی او به عضویت سازمان مجاهدین در آمد و مرتضی، یک عموی دیگر هم برای ادامه تحصیل راهی امریکا و جذب سازمان مجاهدین شد و طی درگیری توسط ساواک کشته می‌شود.

سید مهدی خاموشی در مراسم ترحیم پدرش، سال 1385؛ در سمت راست علینقی خاموشی عموی او دیده می‌شود.

اما خاندان تنها پشتوانه خاموشی نیست. او 19 ساله بوده که به حوزه علمیه می‌رود و یکی از دانش‌آموختگان مدرسه عالی شهید مطهری است. پس از هشت سال تحصیل در سال 1368 کارشناسی ارشد خود در فقه و حقوق را از این مدرسه دریافت می‌کند. عنوان رساله او «بغی» یا همان «جرم سیاسی در فقه اسلامی» بوده است. پس از آن تحصیلات خود را ادامه داد و دکترای خود را هم از همین موسسه دریافت کرد. تز دکترای او با عنوان «اصل قانونی بودن جرم و مجازات» در نشر امیر کبیر به چاپ رسیده است. این فعالیت علمی با تدریس در مقطع متوسطه از سال 1361 و تدریس در دانشگاه از سال 1369 و نیز تدریس دروس سطح و خارج فقه در حوزه علمیه به مدت 15 سال گره خورده است.

مهدی خاموشی پس از دوران فوق لیسانس خود وارد فضای کاری می‌شود. حدود 11 سال معاون آموزش متوسطه مدرسه مطهری شده و در طول این مدت طرح دبیرستان‌های علوم ومعارف اسلامی با عنوان شهید مطهری را پیش می‌برد. او در این مدت معاون آیت‌الله امامی کاشانی بوده است. بعد از این مسئولیت، در سال 1380 از سوی رهبر انقلاب به سمت ریاست سازمان تبلیغات اسلامی انتخاب می‌شود. عضویت در شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای فرهنگ عمومی کشور از دیگر سمت‌های سید مهدی خاموشی است که البته هر دوی این عضویت‌ها به اعتبار سمت ریاست سازمان تبلیغات است.

سید مهدی خاموشی از نظر سیاسی در گروه اصولگرایان میانه و سنتی قرار دارد. پدر او به هاشمی رفسنجانی نزدیک بوده است و در خاطرات هاشمی از دفاع مکرر هاشمی از سید تقی خاموشی در مورد اعتبارنامه مجلس و باقی موارد می‌خوانیم. در عین حال، خود او فارغ‌التحصیل مدرسه عالی شهید مطهری و مدت‌ها معاون آیت‌الله امامی کاشانی بوده است. بنابراین بعید نیست اگر او به اعتبار خاندان، تحصیلات و مشاغل معتبرش و نیز مواضع سیاسی‌اش در ترکیب جبهه متحد اصولگرایان جای داشته باشد و در عین حال از جبهه پایداری دورتر بایستد. اختلافات او با وحید جلیلی در مجله سوره و موضوع انتقاد اخیر محمود احمدی‌نژاد از سازمان تبیلغات اسلامی هم شاید در این منظومه بگنجد و نشانه‌ای از دورتر بودن او نسبت به این جریان است. البته به نظر می‌رسد که خاموشی در انتخابات 1388 از محمود احمدی‌نژاد حمایت کرده بود و حتی 5 روز پس از انتخابات در پیامی از انتخاب مجدد او ابراز خرسندی نمود.

در این میان مساله عجیب، همراهی این سازمان با مواضع انصار حزب الله و طیفی از جبهه پایداری در خصوص مساله سینما و فیلم‌های سینمایی امسال است. سازمان تبلیغات از ابتدای امسال در مورد برخی از فیلم‌های سینمایی تحریم‌های وضع کرد. البته این اقدام سازمان تبلیغات البته ممکن است یک واکنش مشترک به سیاست‌های فرهنگی دولت باشد یا دفاع از حریم ارزش‌های دینی توصیف شود و نه یک همراهی سیاسی با جبهه پایداری و تفکر آن.

اما در میان جبهه متحد و حالا در میان گروه سه نفره، نظر سید مهدی خاموشی بیشتر روی محمدباقر قالیباف است کما اینکه نماینده او در جلسات جبهه متحد هم بوده است. خاموشی البته می‌گوید: «بنده هيچ نسبت سياسي با ايشان ندارم» اما یکی از حامیان و مدافعان سرسخت قالیباف است و جمله‌ای کلیدی در حمایت از عملکرد شهردار تهران در جریان حوادث پس از انتخابات گفته است: «هنگامي که در کف خيابان‌ها فتنه بود يکي از موثرترين افراد در ايجاد فضاي امن در جامعه به استناد اسناد شهردار تهران بود.» شاید بر مبنای آن تفکر سیاسی و این نزدیکی به محمدباقر قالیباف بوده است که حالا او به عنوان دبیر جلسات 2+1 شناخته شده است.

سید مهدی خاموشی و محمدباقر قالیباف در مراسم افتتاح خانه مداحان

اما باید دانست که خاموشی همانطور که در جریان انتخابات گذشته گفت دغدغه وحدت اصولگرایان را دارد. «آمدن من به جبهه متحد اصولگرايان براي تقويت وحدت بيشتر ميان اصولگرايان بود» او عملا هم مشی محافظه‌کارانه‌ای در خصوص دیگر نامزدها به خصوص در جریان اصولگرا داشته است. شاید تندترین جمله‌ای که از او شنیده شده این بوده که «اتفاق عظيم 9 دي با حضور همه هيات‌هاي مذهبي در تهران و امت حزب‌‌الله سراسر کشور اتفاق افتاد و بزرگترين ظلم به مردم اين است که اين را يک گروه خاص بخواهد مصادره کند. البته برخي گروه‌ها مدعي هستند که ما 9 دي را به‌وجود آورديم در­ صورتي‌ که اين نادرست و انحرافي است و 9 دي متعلق به همه دلدادگان انقلاب و در واقع متعلق به امت و امامت است.» در این میان این موضوع هم عجیب است که او چرا با وجود دغدغه وحدت، تنها به این سه نفر به عنوان اصولگرا بها داده است.

اما باز هم همه داشته‌های سید مهدی خاموشی بیان نشده است. 19 رسانه مکتوب که مهم ترین آنها نشریه سوره و روزنامه تهران تایمز است؛ چند سایت خبری تحلیل مثل حوزه نیوز و سوره سینما و مهم‌تر از همه خبرگزاری مهر و پرتال تبیان از رسانه‌های قابل توجه سازمان تبلیغات است.

در عین حال نباید از انتشارات سوره مهر، سینماهای بزرگ این سازمان مثل سینما آزادی، ظرفیت حوزه هنری و نیز از عملکرد معاونت تبلیغات این سازمان گذاشت. گزارش‌ها حاکی از این است که تنها در یک سال بیش از 52 هزار مبلغ این سازمان به مناطق مختلف کشور اعزام شده‌اند. همچنین باید به نظارت و هدایت این سازمان در مورد هیات‌های مذهبی و جامعه مداحان، از طریق بنیاد دعبل خزاعی، اشاره کرد. مدارس اسلامی صدرا، کانون‌های فرهنگی و تبلیغی و پژوهشگاه باقرالعلوم (ع) در قم بخش دیگری از بازوهای اجرایی این سازمان عظیم هستند و شاید مهم‌تر از همه این‌ها بودجه صد میلیارد تومانی این سازمان باشد که البته با فعالیت‌های معاونت خودکفایی این سازمان و درآمدهای دیگر مثل درآمد نشر سوره و سینماها امکان افزایش این رقم هم وجود دارد. عضویت سازمان تبلیغات در برخی شوراهای مهم از جمله کمیته مبارزه با مصادیق مجرمانه یا همان کمیته فیلترینگ را هم نباید از نظر دور کرد.

خبرگزاری مهر مهم‌ترین بازوی رسانه‌ای سازمان تبلیغات است

این گونه است که شاید آرزوی هر نامزد انتخابات 1392 باشد که سید مهدی خاموشی را به عنوان یکی از حامیان خود ببیند. مردی که اگر چه مانند اسمش در بسیاری از موارد خاموش و کم حرف است اما «خاموشی‌اش» به معنای سکوت نیست و با چراغ خاموش خود حرکت‌های سیاسی مهمی می‌کند.