دورنماي دنياي ديجيتال در يك نگاه

آينده‌نگري و پيش‌بيني رويدادهايي كه سال‌هاي آينده با آن روبه‌رو مي‌شويم از آن دست موضوعاتي است كه اغلب مورد توجه است، اما اگر قدري عميق‌تر در اين باره بينديشيم به اين نتيجه مي‌رسيم آنچه تحت عنوان سال آينده به عنوان يك محدوده زماني براي پيش‌بيني‌هايي در زمينه‌هاي مختلف اعم از پيشرفت‌هاي علم و فناوري در نظر مي‌گيريم اساسا بي معني است. چرا كه زمان پيوسته است و تقويم ، ابزاري ساختگي توسط انسان‌هاست.

آنچه سال آينده در دسترس من و شماست هم اكنون در حال رخ دادن است و زيرساخت‌هاي آن بنا نهاده شده است. بنابراين پيش‌بيني نيز معنايي نخواهد داشت. ما درباره موضوعاتي صحبت مي‌كنيم كه مراحل اوليه براي بهره‌برداري از آن فراهم شده است و امكان استفاده از آن به عنوان ابزاري كارآمد مستلزم گذشت زمان است.

با توجه به اين كه سال گذشته پيشرفت فناوري‌هاي ديجيتالي و توسعه رسانه‌هاي اجتماعي مورد توجه قرار گرفته دور از انتظار نخواهد بود سال آينده پيشرفت‌هاي قابل توجهي را در زمينه فناوري‌هاي ديجيتالي و رسانه‌هاي اجتماعي يا پيوند ميان آنها نظاره‌گر باشيم.

اگر بخواهيم درباره مهم‌ترين رويدادهايي كه طي يك سال آينده در حوزه فناوري شاهد آن خواهيم بود صحبت كنيم بدون ترديد از فناوري‌هايي بايد صحبت كنيم كه درباره آن خبرهايي را شنيده‌ايد.

نمايشگر دوم براي علاقه‌مندان به تماشاي فيلم

بيش از 80 درصد كاربران گوشي‌هاي هوشمند و تبلت‌ها عادت دارند هنگامي كه در حال تماشاي تلويزيون هستند از آن‌ها استفاده كنند و بسياري از آنها در حالي كه مشغول تماشاي يك برنامه تلويزيوني هستند عقايد و نظراتشان را از طريق شبكه‌هاي اجتماعي با ديگران درميان مي‌گذارند، اما علاقه‌مندان به فيلم و سينما به كمك فناوري نمايشگر دوم يا second screen تماشاي فيلم را به روشي متفاوت تجربه مي‌كنند. اين فناوري به كاربر اين امكان را مي‌دهد به اطلاعات بيشتري درباره فيلمي كه تماشا مي‌كند دسترسي داشته باشد. قابليت‌هاي نمايشگر دوم از جمله قابليت‌هاي تعاملي است و كاربر مي‌تواند از آن براي برقراري ارتباط بيشتر با فيلمي كه نگاه مي‌كند استفاده كند.

البته در حال حاضر از اين فناوري رونمايي شده و پيش‌بيني مي‌شود انقلاب بزرگي را در دنياي ديجيتال به راه‌اندازد. به نظر مي‌رسد عصر تماشاي فيلم‌هاي سينمايي روي نمايشگرهاي تلويزيوني يا سينمايي به پايان رسيده و در آينده‌اي نزديك هر كاربري مي‌تواند از گوشي هوشمند يا تبلت به عنوان يك نمايشگر تلويزيوني اختصاصي استفاده كند.

به اين ترتيب حتي اگر به هر علتي مجبور باشيد تلويزيون را خاموش كرده و از خانه خارج شويد مي‌توانيد روي گوشي هوشمندتان ادامه فيلم را پيگيري كنيد. زماني كه از نمايشگر خانگي براي تماشاي برنامه تلويزيوني مورد علاقه‌تان استفاده مي‌كنيد نيز نمايشگر دوم با اين نمايشگر ارتباط برقرار كرده و اطلاعات بيشتري در اختيار شما قرار مي‌دهد.

ذخيره اطلاعات در فضاي ابري

بدون ترديد بخش مهمي از جورچيني كه آينده دنياي ديجيتال را به تصوير مي‌كشد مربوط به فناوري‌هاي ذخيره اطلاعات است.

امكان دسترسي به اينترنت بدون محدوديت مكاني و استفاده از گوشي‌هاي هوشمند موجب ايجاد انبوهي از اطلاعات ديجيتالي شده كه بايد هرچه زودتر براي آن چاره‌اي انديشيده شود.

فناوري پردازش ابري به عنوان يكي از فناوري‌هاي كاربردي براي ذخيره و پردازش اطلاعات كار خود مطرح شد.

با فراگيرشدن اين فناوري مي‌توان بسياري از محدوديت‌ها در زمينه ذخيره سازي اطلاعات را نيز از ميان برداشت. به اين ترتيب هر كاربر مي‌تواند در هر زمان و مكاني و تنها از طريق ارتباط اينترنتي به اطلاعاتي كه در فضاي ابري ذخيره كرده است دسترسي داشته باشد. اگر امكان دسترسي به اينترنت وجود داشته باشد تنها به يك مرورگر اينترنتي پرسرعت نياز داريد تا بتوانيد از رايانش ابري استفاده كنيد.

به اين ترتيب سرويس‌هاي ابري شخصي جايگزين روش‌هاي ذخيره‌سازي اطلاعات روي اينترنت مي‌شود.

ذخيره‌سازي ابري امكاني براي دسترسي به اطلاعات شخصي از طريق شبكه جهاني اينترنت است كه از نمونه‌هاي بازر اين فناوري مي‌توان به پست الكترونيك اشاره كرد بنابراين ترديدي نيست بسياري از شركت‌هاي ارائه‌دهنده خدمات اينترنتي به كاربران، خدمات و امكاناتي مبتني بر فناوري پردازش ابري در اختيار كاربرانشان قرار دهند.

بازنشستگي رسمي كامپيوترهاي خانگي

از سال 2006 به بعد فروش كامپيوترهاي روميزي در سطح دنيا به ميزان قابل توجهي كاهش يافته و در مقابل بازار فروش لپ‌تاپ‌ها رونق گرفته است. رونمايي از نسخه جديد ويندوز كه به طور اختصاصي براي لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌ها طراحي شده به اين معني است كه بايد با كامپيوترهاي روميزي قديمي خداحافظي كرد. البته ممكن است استفاده از نسل جديد كامپيوترهاي روميزي كه همه سخت افزارهاي مورد نيازشان داخل نمايشگرها جاسازي شده است تا حدي با استقبال مواجه شود، اما بازهم اميدي به بقاي اين كامپيوترها نيست تاريخ انقضاي كامپيوترهاي روميزي با وجود رقباي قدرتمندي مانند لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌ها به سر آمده و بنابراين بهتر است هرچه زودتر دست به كار شويد و كامپيوتر قديمي روميزي‌تان را به يك لپ‌تاپ يا تبلت تغيير دهيد تا از غافله فناوري عقب نمانيد و مجبور نشويد به دليل اهمال و كوتاهي بخشي از اطلاعات مهم و ارزشمندي كه در حافظه كامپيوترهاي شخصي ذخيره كرده‌ايد ناخواسته از دست بدهيد. بسياري از نرم‌افزارهاي جديد تنها براي لپ‌تاپ‌ها و تبلت‌ها قابل اجراست و در اجراي اين برنامه‌ها روي كامپيوترهاي شخصي محدوديت‌هايي وجود دارد.

‌ ارتباطات پيشرفته

اغلب افراد با فناوري NFC آشنا هستند. با استفاده از اين فناوري از طريق يك ارتباط بي‌سيم كوتاه برد مي‌توان كارهاي روزمره را به راحتي انجام داد. سالي كه گذشت استفاده از اين فناوري در پرداخت‌هاي الكترونيكي از طريق دستگاه‌هاي همراه مورد توجه قرار گرفت. البته در بعضي از انواع گوشي‌هاي تلفن همراه امكان استفاده از اين فناوري وجود ندارد و كاربران اين نوع گوشي‌ها از امكانات آن بي‌بهره مانده‌اند. پيش‌بيني مي‌شود مجموعه كاملي از لوازم خانگي جديد به اين فناوري مجهز شود. به اين ترتيب تنها با قرار دادن اين محصولات در كنار تبلت يا گوشي تلفن همراهي كه به فناوري NFC مجهز باشد به اطلاعاتي درباره مشخصات و نحوه استفاده از اين محصول دسترسي داريد. اين فناوري به شما اين امكان را مي‌دهد كه بتوانيد با استفاده از يك حسگر به داده‌ها و اطلاعاتي درباره موقعيت مكاني جايي كه در آنجا حضور داريد دسترسي داشته باشيد. كارت‌هاي ويزيت مجهز به NFC نيز نماي جديدي از فناوري را به تصوير مي‌كشد. در اين كارت‌ها ميكروتراشه‌اي وجود دارد كه اطلاعاتي درباره شما و حوزه‌اي كه در آن فعاليت مي‌كنيد در برداشته باشد. به اين ترتيب هر فردي كه بخواهد كارت ويزيت‌تان را به او بدهيد تنها با نزديك‌كردن گوشي تلفن همراهش به اين كارت، نسخه‌اي از كارت ويزيت شما را در حافظه گوشي تلفن همراهش ثبت مي‌كند.

رونق چاپگرهاي سه‌بعدي

تا كمتر از يك سال آينده چاپگرهاي سه‌بعدي مي‌توانند به خانه‌ها راه پيدا كنند و استفاده از آنها تنها محدود به صنايع نخواهد شد. البته هنوز بسياري از كاربران از امكانات چاپ سه‌بعدي مطلع نيستند.

در حقيقت همزمان شاهد گسترش كاربرد چاپگرهاي سه‌بعدي در زندگي روزمره و صنايع مختلف خواهيم بود و تقريبا در هر جايي از مطب پزشكان و بيمارستان‌ها تا تعميرگاه‌هاي خودرو ردپايي از اين فناوري را پيدا خواهيم كرد.

به اين ترتيب سخت افزارها و خدمات مرتبط با چاپگرهاي سه‌بعدي رونق مي‌گيرد و رقابت چشمگيري را ميان شركت‌هايي كه در اين زمينه فعاليت مي‌كنند شاهد خواهيم بود.

يكي از موضوعات مطرح در زمينه كاربرد چاپگرهاي سه‌بعدي استفاده از آن براي توليد اسباب بازي است كه به نظر مي‌رسد آينده موفقي را پيش رو داشته باشد. فناوري چاپگرهاي سه‌بعدي مي‌تواند نقش مهمي در توسعه شيوه‌هاي تجارت خلاقانه داشته باشد.

با استفاده از اين چاپگرها مي‌توانيد اشياء و لوازم مورد نيازتان را به آساني تهيه كنيد. به عبارت ديگر مي‌توانيد كارد، چنگال يا حتي اسباب‌بازي مورد نظرتان را به هر شكلي طراحي و توليد كنيد.

در حال حاضر فناوري چاپگرهاي سه‌بعدي تنها به اجسام پلاستيكي محدود مي‌شود، اما وقتي از مواد ديگري مانند آهن نيز بتوانيم استفاده كنيم هيچ محدوديتي در اين زمينه وجود ندارد و مي‌توانيم هر ابزاري كه به آن نياز داريم را بر اساس طرحي از پيش تعريف‌شده يا حتي بر اساس طرح دلخواهمان طراحي كرده و توليد كنيم.

‌قطعات الكترونيكي انعطاف‌پذير مي‌شود

وقتي از فناوري ساخت نمايشگرهاي تلويزيوني و كامپيوتري يا نمايشگر تبلت‌ها و گوشي‌هاي تلفن همراه صحبت مي‌شود بدون ترديد نبايد منتظر ساخت نمايشگرهايي با ضخامت كمتر باشيم.

2013 سال رونمايي از نمايشگرهاي انعطاف‌پذير يا بهتر بگوييم نمايشگرهاي تاشدني است.

شايد تا پايان سال 2013 استفاده از گوشي‌هاي تاشدني را هم تجربه كنيم، اما اين كه كدام يك از شركت‌هاي بزرگ و مطرح در اين زمينه مي‌توانند نامشان را به عنوان نخستين توليدكننده گوشي‌هاي تا شدني به ثبت برسانند موضوعي است كه نمي‌توان با قطعيت درباره آن صحبت كرد. چراكه تاكنون هيچ از اين شركت‌ها درباره ساخت چنين نمايشگرهايي براي نسل آينده گوشي‌ها خبري را اعلام نكرده‌اند.

همچنين شايد سال آينده اين فرصت را فراهم كند تا بتوانيم تماشاي برنامه‌هاي تلويزيوني روي نخستين نمايشگرهاي تلويزيوني HD از نوع انعطاف‌پذير را هم تجربه كنيم.

البته سال گذشته شركت سامسونگ اعلام كرد موفق به ساخت نمونه اوليه از نمايشگرهاي تا شدني مخصوص دستگاه‌هاي الكترونيكي شده است كه كاربر مي‌تواند به راحتي آن را از وسط تا كرده و در جيب يا كيفش قرار دهد، اما هنوز اين گوشي‌ها به بازار عرضه نشده است.

فناوري ساخت نمايشگرهاي انعطاف‌پذير اين امكان را براي نسل آينده ابزارهاي الكترونيكي فراهم مي‌كند تا براي دستگاه‌هاي كوچك مانند گوشي‌هاي تلفن همراه هم بتوانيم در صورت نياز از نمايشگرهاي بزرگ استفاده كنيم.

فرانك فراهاني‌جم