روحانی سرنوشت مناطق آزاد را چگونه رقم مي زند؟

تحریریه پارسینه: از آنجایی که ترکان، دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفته بود؛ پس از انتخابات واگذاری مناطق آزاد به وزارت اقتصاد تعیین و تکلیف خواهد شد و مورد بررسی مجدد قرار می‌گیرد، حالا که روحانی به عنوان رئیس جمهور انتخاب شده باید منتظر بود و دید که سرنوشت مناطق آزاد به دستان چه کسی می‌افتد!

بحث‌ها و صحبت‌ها در خصوص واگذاری مناطق آزاد پیش از این تا آنجا پیش رفت که ترکان باز هم اظهارنظرهایی را مبنی بر مستقل ماندن این مناطق مطرح کرد. او که از ابتدا به شدت با این مصوبه مخالف بود و انتقادهای بسیاری در این خصوص مطرح کرد؛ در آخرین صحبت‌های خود گفت که باید تا پس از انتخابات صبر کرد و تعیین و تکلیف این بخش را به رئیس‌جمهور بعدی سپرد. ترکان حالا امیدوار است که پس از انتخابات تصمیم رئیس جمهور منتخب لغو مصوبه‌ای باشد که پیش از این مورد موافقت نمایندگان ملت قرار گرفته است.

اما آنطور که به نظر می‌رسد حسن روحانی رئیس جمهور فعلی ایران قصدی برای لغو مصوبه‌ای که مناطق آزاد را زیر مجموعه وزارت اقتصاد قرار می‌دهد، ندارد. اکنون دبیر شورای عالی مناطق آزاد در تلاش است که هیچگونه جایگزینی در حوزه مناطق آزاد تجاری- صنعتی صورت نگیرد و این بخش همچون گذشته زیر نظر ریاست جمهوری و مستقل از سایر وزارتخانه‌ها باقی بماند.

مناطق آزد تجاری- صنعتی کشور جزو مهم ترین دروازه‌های کشواند که به عنوان مبادی ورودی ایران تاکنون کالاهای وارداتی و قاچاق بسیاری از آنها وارد شده است و امروز قاچاق کالا به عنوان یکی از مسائل و معضلات کشور محسوب می‌شود. بنابراین حالا مناطق آزاد، به جای رشد صادرات و رونق تولید، این مناطق به دروازه هایی برای قاچاق کالا و واردات تبدیل شده‌اند. در این میان هر کدام از کارشناسان برای کاهش قاچاق و ورادات بی رویه راه حلی را ارائه دادند که یکی از این راه‌حال‌ها کنترل جدی مبادی ورودی کشور به شمار می‌رود. در همین راستا بود که مجلس برای بررسی عملکرد این مناطق طرح تحقیق و تفحص از این مناطق را به میان آورد.

پیش تر به نظر می‌رسید که نمایندگان مجلس قصد دارند علاوه بر محدود کردن مدیریت این مناطق، با بررسی عملکرد این مناطق مهر محکمی بر ضعف‌هایی بزنند که تاکنون ترکان با طور کامل آنان را رد کرده است اما این اتفاق به دلایلی رقم نخورد. شاید یکی از دلایل عدم رضایت مجلس به تحقیق و تفحص در مناطق آزاد بود! و حمایتی که اخیرا پر رنگ تر شده است.

بدین ترتیب، مجلس شورای اسلامی اخیرا موجبات دلگرمی‌ بیشتر ترکان را فراهم کرده و بیشتر با او راه می‌آید اما شاید ریاست جمهوری، تنها دستگاه اجرایی که مناطق آزاد را زیر نظر دارد، چندان موافق با این اقدامات نباشد. البته بر اساس مصوبه دولت در خصوص واگذاری مناطق آزاد، دیگر این مناطق زیر نظر رئیس جمهور قرار ندارد و پس از تصویب لایحه ۲۷ قانون توسعه قرار بر این شد که وزارت اقتصاد به آن رسیدگی داشته باشد. اما هنوز خبری در خصوص قطعیت این مصوبه و اجرایی سازی آن مطرح نشده است.

از سوی دیگر ترکان هنوز به این اتفاق، اعتقادی ندارد و آن را به رسمیت نمی‌شناسد. زیرا او قبلا در پاسخ به سوالی در خصوص سرانجام تصمیم مجلس و دولت برای مناطق آزاد چه شده است، گفته بود که منتظر می‌ماند تا پس از انتخابات، رئیس جمهور منتخب برای این مناطق تصمیم بگیرد.

با این وجود، مجلس شورای اسلامی با تصمیمات اخیر خود به نوعی از دبیر شورای عالی مناطق آزاد و مستقل ماندن آن حمایت کرد. اوایل اردیبهشت ماه سال جاری بود که نمایندگان مجلس شورای اسلامی به طرح تحقیق و تفحص از عملکرد مناطق آزاد تجاری - صنعتی که قبل تر ( در بهمن ماه سال ۹۵) کلید خورده بود، رای نداده و با آن مخالفت کردند.

گفتنی است که بررسی وضعیت واردات کالا در مناطق آزاد، وضعیت صادرات، جذب سرمایه گذاری خارجی در اقتصاد، نحوه برگزاری و بهره برداری از اراضی و ایجاد اشتغال و تولید از محورهای طرح تحقیق و تفحص از عملکرد مناطق آزاد است.

در حال حاضر به صورت قطعی مشخص نیست که تصمیم روحانی اینبار برای مناطق آزاد چه باشد ! اما به گفته کارشناسان بنظر نمی سد که روحانی تصمیمی برای لغو مصوبات قبلی خود داشته باشد.