گفتگوهای ژنو و امید واهی به پایان بحران سوریه

به گزارش خبرنگار پارسینه و به نقل از رویترز، ارتش سوریه با کمک روسیه و ایران، از زمان گفتگوهای پیشین تحت هدایت سازمان ملل متحد در آوریل ۲۰۱۶ توانسته میدان نبرد را تغییر دهد. فضای سیاسی هم با رهبران جدید در ایالات متحده و سازمان ملل متحد و همکاری مقدماتی ترکیه، روسیه و ایران به سختی قابل تشخیص است.

با این وجود، در حالی که آتش بس در سراسر سوریه، دست کم به صورت اسمی، در جریان است، تحول اندکی در مسائلی که دور گذشته گفتگوها را به بن بست کشاند ایجاد شده است.اکنون، مخالفان دولت سوریه بر آزادی زندانیان، رفع محاصره، و بیش از همه، بر هدایت انتقال سیاسی برای پایان دادن به حکومت اسد فشار خواهند آورد.

دولت سوریه هم بر این دیدگاه که تمام گروه های مسلح تروریست هستند پافشاری خواهد کرد و ارتش اسد که قوی تر از همیشه است، این امکان را دارد که در صورت بی ثمر بودن مذاکرات، پیشروی هایش در خاک سوریه را دنبال کند.

برخی چهره های مخالف و دیپلمات های غربی و عرب از آن می ترسند که اسد در قدرت بمان و خشونت ها برای همیشه ادامه داشته باشند. افشای پیشنویس قانون اساسی سوریه که توسط روسیه تهیه شده است نشان می دهد که بشار اسد می تواند تا چند دوره هفت ساله در قدرت بماند.

یک دیپلمات غربی می گوید: «او جاذب تروریسم خواهد بود. این مسئله روشن و منطقی است، اما این ایده خریدار چندانی ندارد، چرا که مردم تشنه صلح هستند. مردم می گویند چرا شما از تروریسم حمایت می کنید؟ اولویت متوقف کردن تروریسم است، پس با بشار باشید».

دیپلمات های غربی می گویند دی میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، امیدوار است که گروه های معارض سوری را رو در رو قرار دهد، بر خلاف سال گذشته که او مجبور بود بین آنها در رفت و آمد باشد و ثابت شد که این وضع بی ثمر است. اما مشخص نیست که این مسئله ممکنه خواهد بود یا نه .

هیئت نمایندگی دولت توسط بشار جعفری، نماینده سوریه در سازمان ملل متحد، هدایت می شود و هیئت اصلی مخالفان هم با سرپرستی نصر الحریری، پزشک متخصص قلب ۴۰ ساله از استان درعا که اعتراضات از آنجا شروع شد، وارد گفتگو می شود.

قدرت های خارجی، یعنی ایران و روسیه که از دولت حمایت می کنند و ترکیه و آمریکا که از مخالفان پشتیبانی می کنند در این گفتگوها نقش مستقیمی نخواهند داشت.

علامت سوال بزرگی در رابطه با موضع دولت دونالد ترامپ وجود دارد که اظهارنظرهای عمومی او نشان دهنده آن است که بیش از همه چیز نگران مبارزه با داعش است تا کنار زدن اسد. به نظر می رسد او از رهبری مشترک آمریکا و روسیه که فعالیت دیپلماتیک در رابطه با سوریه را در گذشته هدایت می کردند، کنار بشکد.

دی میستورا هفته گذشته گفت: «موضع ایالات متحده چیست؟ من به شما نمی گویم، چون نمی دانم».

تماس گسترده بین روسیه، ترکیه و ایران مذاکره کننده های سوری را در قزاقستان گرد هم آورد و امید برای انگیزه های تازه را برانگیخت. اما این گفتگوها که برخی دیپلمات ها می گفتند ممکن است به جبهه ای متحد علیه گروه های تروریستی منجر شوند، در آشفتگی به پایان رسیدند.

آنتونیو گوترش، دبیر کل جدید سازمان ملل متحد انتظارات درباره برون رفت از بحران را کم کرد. او روز شنبه گفت: «صلح تنها زمانی ممکن است که هیچ یک از طرف ها فکر نکنند می توانند پیروز شوند. من مطمئن نیستم که ما در مورد سوریه در چنین جایی باشیم».

گوترش اضافه کرد: «می ترسم که برخی ممکن است هنوز فکر کنند، و فکر می کنم که این یک توهم مطلق است، که بتوانند پیروز جنگ باشند، بنابراین من درباره راه حلی کوتاه مدت برای بحران سوریه خوشبین نیستم».