علم در خدمت صلح و توسعه

در این سرمقاله می خوانیم: مضمون اصلی این برنامه در سال جاری (١٣٩٤/٢٠١٥) «علم برای آینده پایدار» است. مسئله توسعه پایدار، امروزه چالش اصلی در برنامه های سازمان ملل متحد تلقی می شود. یونسکو چشم انداز ١٥ساله ای را برای سال ٢٠٣٠ تدوین کرده و هر پنج سال یک بار، گزارشی که شامل پایش روند مدیریت، تصمیم گیری و سرمایه گذاری اجرای برنامه های توسعه علم، فناوری و نوآوری در کشورهای مختلف است، منتشر می کند. امسال و در ١٩ آبان، گزارشی مربوط به نتیجه این پایش در پنج سال گذشته منتشر خواهد شد. براساس دانسته های اولیه، این گزارش بر این نکته و شعار محوری تأکید خواهد داشت: «پژوهش بیشتر، توسعه بهتر».

مسئله چالشی در مقابل توسعه پایدار، امروزه و تا دهه های آینده موضوع تغییرات اقلیمی است.

تغییرات اقلیمی و گرم شدن زمین، دنیای امروز و آینده را تهدید می کند. کنفرانس سازمان ملل متحد برای تغییر اقلیم که در آذر ٩٤ در پاریس برگزار می شود («COP٢١» ٣٠نوامبر تا ١١ دسامبر ٢٠١٥)، به عنوان رویداد مهم دیگری زیر نظر سازمان ملل متحد و در همین راستاست. هدف اولیه ای که برای این کنفرانس تدوین شده است، محدود کردن فرایند گرم شدن زمین به حداکثر دو درجه است. پیش بینی ها تا حدود شش درجه گرم شدن تا پایان سده بیست ویکم را در بعضی مناطق زمین برآورد می کنند و به این ترتیب در بخش هایی از زمین عملا حیات غیرممکن خواهد شد. در آن کنفرانس هم سندی برای مقابله با پدیده گرم شدن و تغییر اقلیم منتشر خواهد شد. ٧٠ درصد خسارت سوانح طبیعی به تغییرات اقلیمی مربوط است و ٩٠ درصد این خسارت به کشورهای توسعه نیافته و در حال توسعه وارد می شود.

مسئله مهم و محوری، فرایند مهاجرت در دنیای کنونی است؛ به نحوی که پیش بینی می شود تا سال ٢٠٥٠، ٩٠ درصد رشد جمعیت شهرنشین در آسیا و آفریقا باشد. گزارش برنامه جمعیت سازمان ملل متحد در سال ٢٠١٤ نشان می دهد در سال ١٩٥٠، سی درصد مردم در شهرها زندگی می کردند. این نسبت در سال ٢٠١٤ به ٥٤ درصد رسید و پیش بینی می شود که در سال ٢٠٥٠ به ٦٦ درصد برسد. از آنجایی که بیشترین و پرجمعیت ترین شهرها در کشورهای در حال توسعه، به ویژه در قاره های آسیا و آفریقا قرار خواهند داشت، هر نوع فرایند مخاطره آمیزی می تواند زندگی تعداد بیشتری از جمعیت جهان را در دهه های بعد به خطر بیندازد؛ چراکه درصد مواجه بودن جمعیت با انواع سوانح احتمالی بالاتر خواهد رفت. این وظیفه دانشمندان و سازمان های تخصصی در سطح ملی و بین المللی است که با پژوهش برای توسعه و زندگی با سعادت و کم مخاطره بشر در دهه های بعد، راه حلی بیابند و ارائه کنند و وظیفه دولتمردان و سیاست گذاران است که از این دستاوردها برای توسعه پایدار استفاده کنند.

به این ترتیب، پژوهش های بیشتر و با هدف راهبردی کم کردن چالش های توسعه، انجام خواهد شد و به توسعه بهتر خواهد انجامید.

انجمن ترویج علم ایران از سال ٩١، در هفته ترویج علم برنامه های متنوع علمی عمومی، از برگزاری سمینار، کارگاه، نشست های تخصصی، میزگردها، نمایشگاه علم، با موضوعات گوناگون و درنهایت برگزاری مراسم جایزه ترویج علم ایران، در روز پایانی هفته است.

بیشتر این برنامه ها امسال در مرکز همایش های برج میلاد در تهران متمرکز شده است. به نیابت از طرف هیأت مدیره انجمن ترویج علم ایران از همه علاقه مندان دعوت می کنم در برگزاری برنامه های این هفته و بهره گیری از آنها مشارکت داشته باشند. ضمنا انجمن ترویج علم ایران به همه علاقه مندان به موضوع ترویج علم، به ویژه مبتکران، نوآوران و خلاقان در این عرصه، پیشاپیش خوش آمد می گوید.

منبع: روزنامه شرق