رجز خوانی «اردوغان» برای پنهان کردن ترس خود از روس ها

به گزارش مهر، «رویترز» در این باره می نویسد: شاید ترکیه از بابت ورود جنگنده های روسی به حریم هوایی اش دلخور باشد اما بعید است که به غیر از زبان گشودن به شکایت و تهدید کار دیگری از دستش بربیاید چرا که هر چه باشد وابستگی آنکارا به بازارهای سرمایه و انرژی روسیه نه تنها دست «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه را بسته نگاه می دارد بلکه سیاست وی در قبال سوریه را نیز بی تاثیر می کند.

به گفته «جاناتان فریدمن» تحلیلگر مسائل ترکیه، حضور نظامی روسیه در سوریه به وضوح ناکارآمدی سیاست آنکارا در قبال سوریه را آشکار کرد.

واقعیت آن است که عملیات جنگنده های روسی که تنها یک هفته از شروع حملات آنها می گذرد، همه تلاش های ۵ سال گذشته آنکارا را که به امید براندازی دولت دمشق و با اعلام حمایت از معارضین سوری انجام شده، به باد فناد داده و برای وی که به دنبال ایفای نقش بیشتری در مناسبات منطقه ای است این پیام را به همراه داشته که علیرغم رویاپردازی های اردوغان دایره ای که برای جولان دادن در اختیار وی گذاشته شده به پشت تریبون و سخنرانی هایی محدود می شود که قرار است با رنگ و لعاب تهدید، ترس او را از اقدامات احتمالی روس ها بپوشاند.

اردوغان که اصلا قصدی برای مقابله نظامی با داعش نداشت، در ماه جولای سال جاری میلادی (۲۰۱۵) با چرخشی بزرگ در سیاست گذاری های خود، درهای پایگاه هوایی «اینجرلیک» را به روی جنگنده های ائتلاف آمریکایی گشود و بعد به امید راضی کردن واشنگتن برای ایجاد منطقه امن در شمال سوریه اعلام کرد که به زودی در حملات این گروه ائتلافی که به ادعای خود با داعش می جنگند، مشارکت خواهد داشت.

اما ترکیه باید جای خود را در مناسبات منطقه ای بداند چرا که به قول یک دیپلمات غربی، آنکارا با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک و راهبردیش در حل بحران سوریه مشارکت داده می شود اما باید بپذیرد که قرار نیست در ائتلاف، نقش چشمگیری داشته باشد چرا که به هر حال، اهداف سیاسی غیرقابل دسترسی را دنبال می کند.

از سوی دیگر، به گفته «آیکان اردمیر» تحلیلگر بنیاد دفاع از دموکراسی، حضور روسیه به شدت گزینه های پیش روی ترکیه را محدود کرده و اردوغان را مجاب به احتیاط و دوراندیشی بیشتر می کند.

وی ادامه می دهد: به گمان من، گزینه ایجاد منطقه امن دیگر هیچ جایی بر روی میز مذاکره ندارد.

در نهایت آنچه باقی می ماند این است که با وجود رجز خوانی های اردوغان برای روسیه مبنی بر عدم مصالحه بر سر امنیت مرزی و لزوم حفظ احترام به حریم هوایی ترکیه، زمستان - فصل اوج نیاز دولت آنکارا به بازار انرژی روسیه- نزدیک است و ضمنا تا تاریخ ۱ نوامبر و برگزاری انتخابات زود هنگام پارلمانی فاصله چندانی باقی نمانده است. واقع بینانه که نگاه کنیم، برای حزب حاکم عدالت و توسعه که می خواهد به زور چنگ و دندان اکثریت پارلمانی را به دست بیاورد، آرام نگاه داشتن افکار عمومی ترکیه از راه تداوم دوستی با مسکو یک ضرورت سیاسی است.

ترکیه بخش عظیمی از انرژی از جمله ۶۰ درصد از گاز و ۳۵ درصد از نفت مصرفی خود را از روسیه وارد می کند. از سوی دیگر روس ها یکی از مشتریان پر ‌و‌ پا قرص صنعت توریسم ترکیه هستند که نقش بسزایی را در کاهش کسر بودجه فعلی دولت آنکارا دارد.

ناگفته نماند که در این میان، ارتباطات تجاری آنکارا - مسکو هم روز به روز گسترده تر می شود. سازمان انرژی اتمی روسیه قرار است پروژه ۲۰ میلیارد دلاری ساخت اولین نیروگاه هسته ای ترکیه را کلید بزند و در عین حال دو کشور بر سر ساخت خط لوله انتقال گاز «ترک استریم» با یکدیگر مشارکت دارند.

همه اینها موجب می شود تا به قول «حسن سلیم اوزرتم» تحلیلگر مسائل روسیه و قفقاز در اندیشکده «یو اس ای کی» آنکارا، دو کشور به ویژه ترکیه برای اجتناب از ایجاد بحران بسیار محتاطانه رفتار کنند چرا که در موقعیت فعلی از پس هرینه گزاف تخریب روابط دو جانبه برنخواهند آمد.

در نهایت، این سؤال پیش می آید که آیا بهتر نبود آنکارا در پیروی از سیاست بلند مدت خود به تسهیل براندازی دولت دمشق و کمک به گروه های افراطی برای مختل کردن نظم زندگی مردم بی دفاع سوریه، کمی دور اندیش تر عمل می کرد یا حداقل به جای پیروی کورکورانه از الگوهای مداخله جویانه واشنگتن، چشمان خود را به روی این حقیقت انکار ناپذیر که علیرغم همه تهدیدها و گردن کشی ها هنوز هم یاری ایستادگی در برابر خواست روسیه را ندارد، باز می کرد.