۱۰۰ میلیون دلاری که روزانه از جیب مردم زده می‌شود

همزمان با رد طرح دو فوریتی و رای دادن به طرح یک فوریتی مجلس پس از قرائت گزارش کمیسیون ویژه برجام در روز یکشنبه، چهار وزیر کابینه ریاست جمهوری با ارائه نامه‌ای به حسن روحانی ، زنگ خطر تبدیل شدن رکود به بحران اقتصادی را که مهمترین دلیل آن تداوم تحریم‌های بین المللی علیه ایران است به صدا درآوردند. در این نامه از افت ارزش محصولات صنعتی و مالی تا سقوط قیمت نفت و افت کم سابقه بازار سرمایه هشدار داده اند. علاوه بر این، مشاور ریاست جمهوری نیز با اشاره به پیوند تنگاتنگ فساد اداری و اقتصادی و رانت خواری با تحریم‌های بین المللی و ضرر 100 میلیون دلاری روزانه، به عواقب تاخیر در تایید برجام هشدار داد. اینک به نظر می‌رسد با توجه به مذاکرات فشرده دوساله فارغ از هزینه‌های آن و رسیدن به توافق هسته‌ای برای پایان بخشیدن به بحران 12 ساله موجود، تاخیر در تایید آن علاوه بر زیان‌های کلان اقتصادی، شرایط را برای متهم کردن ایران به کارشکنی در سطح بین المللی فراهم آورد و انزوای سیاسی و اقتصادی ادامه یابد.

روز یکشنبه نمایندگان مجلس شورای اسلامی در نشست علنی خود پس از قرائت گزارش کمیسیون ویژه برجام که البته پنج تن از اعضای این کمیسیون آن را نادرست و یک سویه اعلام کردند. طرح دوفوریتی «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» را رد و به طرح یک فوریتی آن رای دادند.به گزارش ایرنا رئیس مجلس شورای اسلامی، بعد از سخنان علاالدین بروجردی، طراح طرح دوفوریتی برجام و اظهارات مخالفان به عنوان موافق طرح دوفوریتی برجام سخنرانی کرد. لاریجانی با دفاع از دوفوریت این طرح تاکید کرد: «ما فکر می‌کردیم کنگره آمریکا برجام را رد و رئیس‌جمهوری‌شان آن را وتو می‌کند. اما این‌طور نشد و زمان اجرا جلو افتاد. الان هر قدر تاخیر شود به ضرر ماست.»

زنگ خطر تبدیل رکود به بحران اقتصادی در ایران

چهار وزیر کابینه رئیس جمهورروحانی نسبت به تبدیل رکود به بحران اقتصادی هشدار داده‌اند. پیش‌تر اتاق بازرگانی هشدار مشابهی پیرامون بحران تقاضا داده بود. وزیر اقتصاد چالش رکود و تورم در کشور را بی‌سابقه می‌داند. وزیران دفاع، اقتصاد، صنعت، کار و تعاون در نامه‌ای خطاب به روحانی نوشته‌اند : بازار سرمایه در ایران در فاصله دی ۹۲ تا مرداد ۹۴ معادل ۱۸۰هزار میلیارد تومان کاهش ارزش داشته است. در این نامه با انتقاد از پاره‌ای تصمیمات و سیاست‌های ناهماهنگ دستگاه‌ها به کاهش ۴۲درصدی شاخص قیمت ارزش بازار پرداخته شده است.افت ارزش محصولات شیمیایی، فلزات اساسی، فراورده‌های نفتی، کانه‌های فلزی، بانک‌ها و موسسات اعتباری، خدمات فنی و مهندسی از نمونه‌های مندرج در این نامه هستند. عواملی چون سقوط قیمت نفت، تحریم‌های بین‌المللی و سیاست‌های ناهماهنگ دستگاه‌ها، دلایل افت کم سابقه بازار سرمایه خوانده شده‌اند.در این نامه یادآوری شده که ۳۵درصد ارزش بازار مربوط به محصولات شیمیایی و فرآورده‌های نفتی، ۱۴ درصد ارزش بازار مربوط به فلزات اساسی و استخراج کانه‌های فلزی و ۱۳ درصد ارزش بازار نیز مربوط به بانک‌ها و موسسات اعتباری است. به این معنا، پنج ردیف اول جدول ارائه شده، شامل ۶۲درصد ارزش بازار سرمایه کشور می‌شود.

ادامه تحریم‌ها مساوی است با فساد اقتصادی، اداری و تحمیل زیان های میلیون دلاری

این هشدارها در حالی داده می‌شود که توسعه اقتصادی و رفع تحریم‌های اقتصادی و گشودن بازار ایران بر سرمایه‌های خارجی جزء اولویت‌های دولت یازدهم بر شمرده می‌شد و پس از توافق هسته‌ای نیز مردم امیدواری‌ زیادی نسبت به تغییر سریع شرایط اقتصادی داشتند.برداشتن تحریم‌ها و ورود سرمایه به تایید و اجرای برجام پیوند خورده و تاخیر در تصویب یا تایید آن برای اجرایی شدن، شرایط اولویت‌های اقتصادی روحانی را با دشواری مواجه می‌کند. با وجود اینکه برجام از سد کنگره ایالات متحده گذشته و اتحادیه اروپا و سازمان ملل و دیگر کشورهای مذاکره کننده در برجام شرایط و زمینه‌های اجرای برجام را فراهم کرده اند و همانگونه که از گفتگوی مقام‌های سیاسی آنها بعد از بازدید آمانو رئیس سازمان بین المللی انرژی اتمی برمی آید، منتظر تصمیم مجلس ایران هستند، تاخیر در عبور آن از مجلس به مهمترین مانع و دغدغه غیره قابل پیش بینی دولت فعلی تبدیل شده است. به گزارش ایسنا، اکبر ترکان مشاور رئیس جمهور در این زمینه می‌گوید: « متاسفانه برخی نمایندگان مجلس فکر می‌کنند این شیوه‌ها موثر است اما اگر همان نمایندگان بدانند که 100 میلیون دلار در روز یعنی چه ضرری، قطعا وارد حاشیه‌سازی برخی جریان‌های سیاسی نمی‌شوند. هیچ منطقی وجود ندارد که ما در تسریع توافق‌نامه‌ای که ممکن است شرایط اقتصادی ایران را بهتر از شرایط تحریم‌ها کند، تاخیر داشته باشیم. من تصور می‌کنم باید همه سازوکارهای کشور به کار بیفتد تا هرچه‌ زودتر این توافق به صورت اصولی و اساسی اجرائی شود. به دلیل شرایط خاص اقتصادی لازم است همراهی خود را هرچه زودتر برای اجرائی‌شدن برداشتن تحریم‌ها اعلام کنیم.» تحریم بی‌تردید فسادهای مالی گسترده را رقم زد. بابک زنجانی و حامیان بابک زنجانی را پدید آورد. هنوز هم کسانی هستند که از اثرات تحریم‌ها مشغول کاسبی‌اند. اگر کسی متوجه شود یکی از عوامل اصلی فسادهای اداری و اقتصادی، تحریم‌ها بوده است، بی‌تردید به رفع تحریم‌ها رای خواهد داد. تحریم‌ها هزینه‌های آشکار و پنهانی را برای ما داشته است که یکی از آنها فساد اقتصادی و اداری امروز کشور است. اکنون لازم است فارغ از حاشیه‌سازی‌هایی که عده‌ای برای برجام و مجلس ایجاد می‌کنند، نمایندگان تصمیم خود را بگیرند. ما باید به ضرر روزانه 100 میلیون دلاری که به ما وارد می‌شود، پایان دهیم.

خارج شدن از اتهام برهم زننده توافق و بهره برداری از تغییر جو ایران هراسی

بعد از اینکه حسن روحانی به ریاست جمهوری رسید و شعار همکاری با کشورهای منطقه و جهان را سرلوحه سیاست خارجی خود قرار داد و با تاکید بر سیاست تنش زدایی و مذاکره با قدرت‌های جهانی زمینه از بین بردن جو ایران هراسی را در سطح جهانی فراهم آورد و با رسیدن به توافق هسته‌ای زمینه همکاری کشورهای جهانی با ایران را برای حل پرونده‌های منطقه‌ای فراهم آورد ، تاخیر در اجرای برجام موجب می شود که شرایط بین المللی که هم اکنون با تنش زدایی دولت یازدهم نسبتا مساعد شده است، تغییر کند. و از آنجایی که همه طرف‌های مذاکره زمینه‌های اجرای آن را فراهم آورده و منتظر تصمیم مجلس ایران هستند، ادامه اختلافات و در نتیجه تاخیر در اجرای برجام می تواند ایران را در مظان اتهام قرار دهد. همانگونه که تایید برجام و انتخابات و استفاده سیاسی از آن در ایران رنگ و بوی سیاسی به خود گرفته و هر دو طرف (موافقان و مخالفان)همدیگر را به منفعت جناحی در تایید یا رد آن متهم می‌کنند و علی رغم آنکه طرف اصلی توافق هسته ای ایران، گروه 1+5 است، اما برجام در ایالات متحده به عنوان طرف اصلی توافق نیز رنگ و بوی سیاسی و انتخاباتی به خود گرفته و به یکی از موضوعات داغ نامزدهای انتخاباتی ریاست جمهوری این کشور تبدیل شده است. هرچند بسیاری از نامزدهای انتخاباتی جمهوری خواه این کشور شعار لغو یک طرفه و پاره کردن توافق هسته ای را سر می دهند، اما به زعم بسیاری از کارشناسان چنین شعارهایی انتخاباتی و صرفا سیاسی است و عواقب فراوانی برای آمریکا به همراه دارد. همانگونه که در دوره جرج بوش با وجود همکاری‌های ایران و آمریکا در افغانستان و عراق و آغاز فرایند مذاکرات هسته‌ای هیچ کدام به نتیجه مطلوب نرسیدند و مذاکرات به شکست منتهی شد، و تجربه نشان داده که کار کردن با رئیس جمهور تندرو و جمهوری خواه آمریکا در چارچوب توافقات بین المللی کاری دشوارتر خواهد بود، خلاصه اینکه اگر مجموعه نظام به این نتیجه رسیده که توافق بهترین گزینه برای آن است و در نهایت نیز باید تایید شود، بهتر آن است که بدون تاخیر و تعلل و با تایید آن فرایند اجرای آن را سهولت بخشند.

منبع: ابتکار