یک جای خالی بزرگ در وزارت نیرو

اداره اطلاعات انرژی بازوی تحلیلی و آماری وزارت انرژی آمریکا است که داده‌های خیلی خوب و به درد بخور (و تحلیل‌های معمولا متوسط) از بخش‌های مختلف انرژی در آمریکا و دنیا تهیه می‌کند و به صورت عمومی عرضه می‌کند. از جمله خروجی‌های‌شان چند گزارش سالیانه در مورد چشم‌انداز انرژی در سطح ملی و جهانی است که در آن بر اساس مدل‌شان روندهای بلندمدت مصرف و تولید و قیمت را پیش‌بینی می‌کنند.
یک نکته بدیهی ولی بامزه در سخن‌رانی آن‌‌جا بود که گفت: مقامات دولتی اجازه ندارند هیچ تضمینی در مورد اتفاقا آینده بدهند ولی من می‌خواهم یک چیز را به شما تضمین بدهم٬ «پیش‌بینی‌های گزارش ما برای سال ۲۰۴۰ همه‌گی غلط از آب در خواهند آمد!».

قبلا هم این‌جا چند بار در مورد این موضوع بحث کرده‌ایم که پس فایده چنین مدل‌ها و پیش‌بینی‌هایی چیست؟ یک فایده‌اش تحلیل اثرات تفاضلی وقوع اتفاقات جدید (مثلا انقلاب شیل٬ ذخیره‌سازی در سطح وسیعی که تسلا همین چند روز پیش نمونه‌اش را معرفی‌ کرد٬ تغییر در مالیات کربن٬ تغییرات ژئوپلیتیک و ...) است. نمی‌دانیم که از الان تا ۲۰ سال دیگر کدام فناوری‌ها کارا و تجاری خواهند شد و چه اتفاقات مهمی خواهند افتاد. ولی حداقل می‌توانیم تحلیل حساسیتی داشته باشیم که اگر هر کدام از آن‌ها رخ داد وضعیت خروجی‌های سیستم (تولید/مصرف/قیمت) به نسبت پیش‌بینی قبلی تا چه حد تغییر می‌کند.

پ.ن: وزارت نیرو و نفت در ایران موسساتی دارند که هر کدام بخشی از کارهای مشابه EIA را انجام می‌دهند (مثلا انتشار تراز انرژی سالیانه) ولی جای یک نهاد متمرکز و کارا و قابل اعتماد در کشور ما خالی است.

حامد قدوسی/اقتصاددان