قبر حمزه سیدالشهدا/قبل از تخریب
پارسینه: قبر حمزه بن عبدالمطلب، عموی حضرت محمد(ص) ملقب به سیدالشهداء که در جنگ احد به شهادت رسید/ عکس متعلق به سال 1904 میلادی و قبل از تسلط آل سعود بر حجار است.
پارسینه: قبر حمزه بن عبدالمطلب، عموی حضرت محمد(ص) ملقب به سیدالشهداء که در جنگ احد به شهادت رسید/ عکس متعلق به سال 1904 میلادی و قبل از تسلط آل سعود بر حجار است.
قربانت برم قبر حمزه در مدينه و احد واقع شده است نه بقيع ... فدای آن دقت شما! حق با شما بود و اصلاح شد!
نخستین کسی که مزار حضرت حمزه(ع) را ترمیم کرد
امام باقر(ع) در روایتی میفرمایند اولین کسی که این قبر را پس از گذشت چند سال و ظهور آثار فرسودگی در آن تعمیر کرد و به ترمیم و سنگچینی و علامتگذاری پرداخت و از سایر قبور مشخص ساخت، حضرت زهرا(س) بود.
*رسول خدا(ص) و قبر حمزه(ع)
محدثان و مورخان نقل کرده اند که: پیامبر خدا(ص) هر سال به زیارت قبور شهدا میرفت و خطاب به آنان می گفت: «السَّلامُ عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَی الدّار».(1)
*سفارش امام صادق(ع)
امام صادق(ع) در ضمن توصیه به زیارت مساجد و مشاهد مدینه منوره به معاویه بن عمار میفرماید: «لا تَدَعْ اتیان المشاهد... وقبور الشهداء وبلغنا أنّ النبی صلی الله علیه و آله کان إذا أتی قبور الشهداء قال: «اَلسَلاَمٌ عَلَیْکُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَی الدَّارِ».(2)
زیارت مشاهد و قبور شهدا(ی احد) را ترک نکن، (زیرا) به ما نقل شده است که وقتی پیامبر(ص) به زیارت قبور شهدا میرفت، میگفت: «السلام علیکم...».
*فاطمه زهرا(س) و زیارت حضرت حمزه(ع)
مرحوم کلینی از امام صادق(ع) نقل میکند: فاطمه(س) پس از رسول خدا(ص) هفتاد و پنج روز زنده بود و در این مدت بشاش و متبسم دیده نشد و هر هفته دو بار روزهای دوشنبه و پنجشنبه به زیارت قبور شهدا میرفت و گاهی محل استقرار مشرکان در احد و همچنین جایگاه رسول خدا را به همراهانش معرفی میکرد، «لَمْ تُرَ کاشرةً ولا ضاحکةً تأتی قبور الشهداء فی کلّ جمعة مرّتین؛ الإثنین والخمیس، فتقول: ههنا کان رسول اللّه وههنا کان المشرکون».
درباره زیارت و حضور حضرت زهرا(س) در کنار قبر حمزه(ع) در منابع شیعه واهل سنّت مطالب فراوانی نقل است؛ از جمله اینکه: «إنّ فاطمة علیهاالسلام کانت تزور قبور الشهداء بین الیومین والثلاثة وتدعو وتبکی حتّی ماتت».(3)
*کرامت شهدای احد در سال 49 هجری
در سال 49 هجری و پس از گذشت 46 سال از جنگ احد و در دوران معاویه بن ابوسفیان، از طرف او دستور صادر شد که در احد قناتی حفر و مجرای آن را در کنار و یا داخل قبور شهدا قرار دهند و با آماده شدن قنات، منادی در مدینه اعلان کرد: افرادی که در احد شهید دارند برای در امان ماندن اجساد و قبور آنان از نفوذ و جریان آب، این قبور را نبش و اجساد شهدا را به محل دیگر انتقال دهند و بر اساس این دستور به نبش قبور شهدا اقدام شد.
از جمله قبر حمزه(ع) و عمرو بن جموح و عبداللّه پدر جابر شکافته شد، عمال معاویه با تعجب مشاهده کردند که این اجساد تر و تازه ماندهاند، به گونهای که گویی دیروز دفن شدهاند، حتی لباسها و قطیفهها و علفهایی که آنان را پوشش میداد با همان وضع باقی است و کوچکترین تغییری در آن ها رخ نداده است.
به طوری که وقتی بیل کارگر به پای حضرت حمزه خورد، خون جاری شد، و یا آن گاه که دست یکی از شهدا که در روی زخم پیشانیش قرار داشت، برداشته شد خون جاری شد و این کرامت شهدا موجب شد که عمال معاویه از تصمیم خود منصرف شده، قبور شهدا را به حال خود بگذارند.(4)
*نخستین کسی که مزار حضرت حمزه(ع) را ترمیم کرد
امام باقر(ع) در روایتی میفرمایند اولین کسی که این قبر را پس از گذشت چند سال و ظهور آثار فرسودگی در آن، به تعمیر و ترمیم و سنگچینی و علامتگذاری پرداخت و از سایر قبور مشخص ساخت، حضرت زهرا(س) بود.
متن روایت چنین است:
«عن سعد بن طریف، عن أبی جعفر(ع): إنّ فاطمة بنت رسول اللّه صلی الله علیه و آله کانتْ تزور قبر حمزة علیه السلام ترُمُّهُ وتُصْلحُهُ وقد تعلّمتْه بحجرٍ»(5)؛ سعد بن طریف از امام باقر علیه السلام نقل میکند که دختر رسول خدا، فاطمه زهرا قبر عمویش حمزه را زیارت و آن را ترمیم و اصلاح می کرد و این قبر را با سنگ چینی، علامتگذاری و مشخص ساخته بود.
---------------
توضیح عکس :
هشتم شوال ۱۳۴۴ هجری، قاضی القضات مکه دستور تخریب قبور متبرک بقیع را صادر کرد و هر چه گنبد و ضریح در مدینه و بیرون از آن بود، از جمله مزار حضرت حمزه(ع) عموی شجاع پیامبر(ص) ویران شد.
در سال ۱۹۰۴ میلادی یک کارمند عالیرتبه وزارت العدل مصر با نام محمد افندی السعودی که البته هیچ ربطی به سعودیها نداشت به حج اعزام شد. وی مرید سید جمالالدین اسدآبادی و شیخ محمد عبده بود. افندی در این سفر حج همراه ابراهیم رفعت پاشا امیر الحاج مصری به حج آمد. دوربین داشت و ضمن گرفتن عکسهای نفیس گزارشی هم از این سفر نوشت.
یکی از نفیسترین این عکسها، ضریح حمزه سید الشهداء(ع) است که تصویر خود محمد سعودی هم در آن دیده میشود:
نکته :
حضرت حمزه در غزوه احد توانست ۳۰ مشرک را به هلاکت برساند. ابن سعد در این باره میگوید: حمزه بن عبدالمطلب در احد با دو شمشیر پیش روی محمد میجنگید و همواره میگفت: من شیر خدا هستم و به دل دشمن میتاخت.
سرانجام یکی از مشرکان به نام «وحشی» که در کمین حمزه نشسته بود، آن سردار دلاور را به شهادت رساند و «هند» بدن حمزه را درید و جگر او را به دندان گرفت.
حضرت حمزه و شهدای جنگ احد در همان جا به خاک سپرده شدند.
در روایات آمده است که حضرت فاطمه علیها السلام هر هفته به زیارت قبر او رفته و اشک میریخت. حمزه کسی است که پیامبر اعظم(ص) دربارهاش فرمود: هر کس مرا زیارت کند، ولی به زیارت حمزه نرود، جفا کرده است.
لعنت خدا بر وهابیهای حرامی که این مقبره هارو در زمان پیدایشش تخریب کردند. اگر از مسلمانان نترسن قبر رسول خدا را هم تخریب میکنن
لعنت خدا بر آل سعود
فاطمه زهرا بر مزار حمزه سيد الشهداء (احد)
روزي در احد بر مزار عموي پدرش «حمزه سيدالشهداء» ايستاده بود و عزاداري مي کرد. محمود بن لبيد فرصت را غنيمت شمرده، پس از عزاداري پرسيد: اي دختر پيامبر خدا(ص)، آيا براي امامت و زعامت علي بن ابي طالب(ع) از سخنان پيامبر خدا(ص) دليلي به ياد داري؟
فاطمه فرمود:
و اعجبا انسيتم يوم غدير خم؟... اشهد الله تعالي لقد سمعته يقول: علي خير من اخلفه فيکم و هو الامام و الخليفة بعدي و سبطاي و تسعة من صلب الحسين، ائمة ابرار، لئن اتبعتموهم وجدتموهم هادين مهديين و لئن خالفتموهم ليکون الاختلاف فيکم الي يوم القيامة.
شفگتا! آيا حادثه عظيم غدير خم را فراموش کرده ايد؟... خدا را گواه مي گيرم که خود شنيدم آن بزرگوار مي فرمود: علي بهترين کسي است که او را در ميان شما جانشين خود قرار مي دهم، علي [عليه السلام] امام و خليفه بعد از من است.
دو فرزندم حسن و حسين[عليهما السلام] و نه نفر از فرزندان حسين[ع] پيشوايان و اماماني پاک و نيک اند.اگر از آنان اطاعت کنيد، شما را هدايت خواهند کرد و اگر با آنها مخالفت ورزيد، تا روز قيامت تفرقه و اختلاف در ميانتان حاکم خواهد بود.
بحارالانوار، ج 36، ص 353 - 354 اسمي المناقب، علامه شمس الدين ابن جزري، ص 32 نهج الحياه، ص 38.