راهکار‌هایی برای رفع معضل ناخن جویدن

همسرم ناخن‌هایش را با دندان كوتاه می‌كند به‌ویژه هنگام تماشای تلویزیون. فرزندم نیز همین كار را در پیش گرفته؛ هنگام اضطراب و عصبانیت یا وقتی كه خوابش می‌آید این‌كار در او تشدید می‌شود. بارها به او تذكر داده‌ام اما فایده‌ای نداشته، چه كنم؟ناخن جویدن یكی از اختلالات عادتی نوروتیك است که معمولاً از یك سالگی آغاز می‌شود و در بین كودكان و نوجوانان شایع است. حدود 20 درصد آنها در این دوران این حركت را تجربه می‌كنند و در دختران كمتر از پسران است. در بین همه گروه‌های سنی و اجتماعی وجود داشته و با افزایش سن معمولاً از شدت و میزان آن كاسته می‌شود اما، در پنج درصد افراد این عارضه تا بزرگسالی نیز ادامه می‌یابد و ترك آن بسیار بغرنج‌تر و پیچیده‌تر خواهد شد. یكی از ویژگی‌های این عمل آن است كه هنگام ناراحتی و نگرانی تشدید می‌شود. این وضعیت معمولاً با دیگر مشكلات نظیر شب‌ادراری، پرخوری یا كم‌خوری همراه است. ناخن جویدن با انگشت مكیدن فرق دارد، اولی وسیله‌ای جبرانی برای كاهش فشارهای درونی است و با تنش و استرس همراه است درحالی كه، دومی یك عادت دوران خردسالی است و با لذت و آرامش توام است. در ذیل پیشنهاداتی ارائه می‌شود كه می‌تواند برای حل این مشكل كارساز باشد: 1- با فرزندتان صحبت كنید و توجه او را به این عادت جلب كنید؛ شاید اصلاً او متوجه نباشد تا چه حدی این كار را انجام می‌دهد، دلایل لزوم توقف این حركت را برایش توضیح دهید. 2- دقت كنید در چه اوقاتی بیشتر به جویدن ناخن می‌پردازد. برای مثال درحال تماشای تلویزیون، در خودرو یا در موقعیت‌های دیگر، طی این اوقات چیزی به او بدهید كه دست‌هایش به آن مشغول باشد، مانند یك رشته گردنبند مهره‌دار، تسبیح، عروسك یا یك تكه سنگ صاف 3- با گفت‌وگوی ملایم درمورد ناخن جویدن، همكاری او را جلب كنید، یادآوری‌های آرام شما از غرزدن و شرمنده كردن او، نتیجه‌بخش‌تر خواهد بود. 4- از یك «تلنگر» ناخودآگاه استفاده كنید. به او بگوئید كه دستش را به طرف دهانش ببرد و سپس درحالی كه به سرعت دست‌هایش را پشت سرش به هم قفل می‌كند بگوید: «نه». این كار را 10 بار تمرین و سپس آن را چندین بار در طول روز تكرار كند. با كمال شگفتی خواهید دید كه پس از مدتی تمرین، خود این كار بدون اینكه فرزندتان متوجه باشد، انجام می‌گیرد. (درست مانند یك عادت ) 5- برای ترك این كار، جایزه‌ای در نظر بگیرید، در مورد دوره نهایی خاص و تغییر رفتار خاص، توافق كنید. یكی از روش‌های رایج این است كه صبح هر روز 10 اسكناس یا سكه (با توجه به سن او) به او بدهید و بگویید كه هر بار كه فرزند را درحال جویدن ناخن‌هایش ببینید، یكی از پول‌ها را از او خواهید گرفت. شب، اسكناس‌ها یا سكه‌های باقیمانده را می‌تواند برای خودش نگه دارد. برای دخترها می‌توانید قول دهید كه اگر ناخن‌هایش بلند شد یك شیشه لاك برای او بخرید. 6- كشمكش و بحث‌های بین خود و همسرتان را نزد كودك برپا نكنید، بعد از رفتن او به مهد یا خوابیدنش می‌توانید به این دعواهای بی‌نتیجه و لذت‌بخش همچنان ادامه دهید. 7- به او توجه كنید، نوازش‌های كلامی و فیزیكی را بیشتر انجام دهید، او را ساعاتی از روز در آغوش گرفته لمسش كنید، شوخی كرده و به او بگوئید كه دوستش دارید. 8- ستایش و تشویق رفتارهای مناسب، اعتماد به نفس او را ترمیم خواهد كرد و به حل مساله كمك می‌كند.

آرمان