از خانه‌های عفاف تا گسترش سایت‌های همسریابی

به گزارش پارسینه ، گسترش شهرنشینی و زندگی مدرن با فرآگیر شدن فناوری‌های ارتباطی و شبکه‌های اجتماعی زمینه را برای فاصله گرفتن هر چه بیشتر از سنت فراهم آورد و ایجاد این فاصله آسیب‌های بسیار اجتماعی را به بار آورد.

بر اساس آمارهای رسمی دو درصد از آشنایی‌های منجر به ازدواج در فضاهای اینترنتی اتفاق می‌افتد. ازدواج‌هایی که با فراگیرتر شدن استفاده از این شبکه جهانی روز به روز افزایش پیدا می‌کند و پا به پای آن نیز سایت‌های رسمی و غیررسمی که به ادعای خودشان آمده‌اند تا گره‌ای از مشکلات جوانان باز کنند.

شاید کسی به درستی نداند اولین سایت همسریابی کجا، در چه زمانی و توسط چه کسی فعالیت خود را آغاز کرد اما آنچه بر همگان مبرهن است ریشه این پدیده را نباید در داخل کشور جستجو کرد. بر اساس آمار غیر رسمی 100 تا 300 سایت همسریابی در ایران فعال‌اند و البته به صورت قارچ‌گونه‌ای بر آمارشان افزوده می‌شود.

در هر حال از دو یا سه سال قبل هیاهوی فعالیت سایت‌های اینترنتی در ایران بالا گرفت و مسئولین نیز به این فکر افتادند تا با وضع قوانینی بر فعالیت این سایت‌ها نظارت کنند. اما با این وجود به گفته مسئول بخش جوانان وزارت ورزش و جوانان بیش از 300 سایت اینترنتی که قریب به اتفاق آن‌ها غیر اخلاقی و تمامی آن‌ها غیرقانونی هستند، در فضای مجازی فعالیت می‌کنند که گاهی منجر به بروز مشکلاتی در فضای واقعی می‌شود.

به اعتقاد منتقدان ازدواج‌های اینترنتی، بی‌اعتمادی یکی از عمده‌ترین آسیب‌هایی است که زندگی زوجینی را که به‌ واسطه آشنایی در فضای مجازی با یکدیگر ازدواج می‌کنند، تهدید می‌کند. همچنین از دیگر آسیب‌هایی که در این روابط اینترنتی مشهود است می‌توان نوع تفکر افراد اشاره کرد. آمارها حاکی از آن است که بیشتر دختران از شیوه همسریابی اینترنتی برای انتخاب همسر مناسب استفاده می‌کنند و این در حالیست که پسران بیشتر با نگرش سرگرمی‌ وارد چت‌روم‌ها می‌شوند و البته می‌توان به صراحت گفت پسران در چنین ازدواجی حاضر به قبول مسئولیت نیستند و در نهایت جامعه زنان هستند که از این شیوه ازدواج آسیب می‌بینند.

در هر صورت واقعیت‌های جامعه حاکی از آن است که 85 درصد از ازدواج‌های اینن چنینی به طلاق منجر می‌شوند و این اتفاق در همان 3 سال نخست زندگی رخ می‌دهد.

البته نمی‌توان با یک گزارش تمام ازداوج‌های اینترنتی را زیر سوال برد. نباید فراموش کرد، اینترنت مانند یک چاقو است، انسان می‌تواند با این چاقو هم آدمی را بکشد و هم جانی را نجات دهد.

البته پیش از رایج شدن ازدواج‌های اینترنتی و سایت‌های همسریابی فضای اجتماعی کشور با مسائل دیگری نیز روبرو شده بود. یکی از این مسائل طرحی تحت عنوان خانه‌های عفاف بود.

حدودا سال 80 - 81 بود طرحی موسوم به خانه‌هاي عفاف یا خانه‌های سبز مطرح شد. موضوعی که با واکنش منفی بسیاری از فعالان اجتماعی همراه شد و در همان‌ زمان‌ها بود که سازمان بهزیستی اعلام کرد: این سازمان در جریان تدوین طرح تاسیس خانه‌های عفاف نبوده و طرح یاد شده هیچ ارتباطی با این سازمان ندارد.

گفته مي‌شود که اين طرح در ابتدا از سوي يکي از مراکز در سال 73 تهيه شده بود اما انتشار جزئيات آن در سال 81 و بحث‌هاي ایجاد شده در این خصوص موجب شد با دستور مجلس ششم و مخالفت دولت وقت از دستور کار خارج شود.

براساس اين طرح برخي موسسات مي‌توانستند با ثبت مدت و دريافت اجرت ازدواج موقت، متقاضيان را به هتل‌ها معرفي کنند. در تشريح وظايف اين مراکز آمده بود: « پس از ورود افراد موضوع بحث به مرکز سعي در ترغيب فرد براي بازگشت به يک زندگي عادي مي‌گردد. در غير اين صورت و (اصرار فرد به ادامه روش قبلي) نامبرده به واحدهاي بهداشت درمان، مشاوره ازدواج، صدور گواهي ازدواج موقت، راهنمايي و در صورت لزوم به اماکني از قبيل هتل، مسافرخانه و.... هدايت مي‌شوند.»

ظاهرا این طرح را براى حل مشکلات و معضلات زنان خیابانى و دختران فرارى مطرح نموده بودند، اما کارشناسی لازم در مراجع ذی‌صلاح یعنی وزارت کشور، بهزیستی و نیروی انتظامی در این خصوص صورت نگرفته بود در نتیجه خیلی زود به فراموشی سپرده شد.

از دلایل رد این طرح می‌توان به قانونمند کردن فساد و فحشا، تضعیف بنیاد خانواده، بى‏حرمتى به شخصیت انسان و خصوصاً زن، نادیده گرفتن موازین شرعى و فقدان سازمان مناسب براى رسیدگى به این امر اشاره کرد.

از دیگر طرح‌هایی که برای کاهش جرایم اجتماعی و همچنین جلوگیری از ارتکاب به جرایمی این چنین در نظر گرفته شد، تبلیغ ازدواج موقت بود.

علي مطهري، نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي اولين مسئولی بودکه رواج و گسترش ازدواج موقت را به عنوان راه حل جلوگيري از تجاوز به عنف مطرح کرد و حتي ترويج آنرا براي دختران دبيرستاني نيز مفيد دانست. البته اظهارات وی در حالي بود که به موجب قانون دختران دبيرستاني در صورت ازدواج دائم بايد به دبيرستان‌هاي شبانه بروند تا از ساير دختران جدا شوند.

البته این طرح نیز همانند همه طرح‌ها مخالفان خود را داشت. این مخالفان بر اين اعتقاد بودند و هستند که اين مسئله نه تنها نياز جنسي جوانان مجرد را بر طرف نمي‌کند، بلکه فضا را براي هوسراني مردان متاهل تنوع طلبی که از تمکن مالی برخوردارند، مهیا می‌سازد.

با توجه به اینکه در گذشته بزرگتر‌ها و فامیل و آشنا واسطه آشنایی جوانان با یکدیگر برای ازدواج می‌شدند، امروزه جای خالی خانواده در این امر به خوبی احساس می‌شود و طبیعتا وقتی یک جای به این بزرگی خالی شود، مواردی از قبیل سایت‌های همسریابی، دوستی‌های خیابانی و یا موارد بسیاری جای پر کردن نیازهای جنسی و عاطفی جوانان را بگیرد. شاید فراهم کردن زمینه‌های فرهنگی برای حل این معضلات اجتماعی بیش از هر چیز دیگری ضروری به نظر برسد.