مریم میرزاخانی؛ معلوم و مجهول‌ها!

مجهول‌ها:

آیا عدم مصاحبه مریم میرزاخانی با رسانه‌ها ممکن است به دشواری و غیرقابل فهم بودن یافته‌ها و ایده‌های ریاضی‌اش برای اکثریت بالآی مخاطبان برگردد؟ به عبارت ديگر، آيا او آگاهانه قصد دارد تصویر مبهم و در عین حال مثبتی را که در أذهان نسبت به او شکل گرفته با مصاحبه و توضیحات سخت و احیانا گریزاننده ریاضی خراب نکند؟

یا امتناع از مصاحبه ناشئ از این بیم است که زیادی روی زن بودن او و معدودبودن حضور زنان در عرصه ریاضیات تأکید شود و أصل یافته‌ها و أیده‌هایش در سایه بماند؟

شاید هم أصولا از رسانه‌ای شدن و جنجال‌های رسانه‌ای گریزان است؟

آیا این واقعیت که او وقتی که خبر برگزیده شدن به عنوان برنده جایزه فیلدس را از طریق میل دریافت کرده ابتدأ آن را میلی جعلی تصور کرده به فروتنی او برمی گردد یا به این بر می‌گشته که حتی برای خود او هم قابل تصور نبوده که یک زن برنده اینجایزه شود؟ یا...؟

معلوم‌ها:

میرزاخانی هنوز هم زمانی که در فکر کردن به مباحث ریاضی جدی می‌شود قلمی برمی دارد و صفحه کاغذ را پر از تصویر و خط و خطوط می‌کند. در این لحظه است که فرزند سه سأله او هم به وجد می‌آید: مامان دوباره شروع کرد به نقاشی کردن.

این هم جمله‌ای از ميرزاخاني در سال گذشته به هنگام دریافت جایزه انجمن ریاضی دانان آمریکا: «موانع و محدویت‌ها برای دخترانی که به ریاضیات علاقه مندند احیانا همین حالا هم کمتر از دورانی که من رشد می‌کردم (دبیرستان) نیست. و این برای زنان همچنان چالشی بزرگی است که چگونه ارتقا و پیشرفت کاری و حرفه‌ای خود را با مأموریت‌ها و مسئولیتهای خانوادگی پیوند بزنند.

این چالش اغلب زنان را در برابر تصمیم گیری‌های دشواری قرار می‌دهد که اثری منفی بر فعالیت‌های کاری و حرفه أشان دارد.» (میرزاخانی خودش ظاهرا از پس این چالش خوب برآمده، ولی دشواری مورد أشاره‌اش برای زنان بارز‌تر از آن است که انکارشدنی باشد).

جبیب حسینی فرد