سرگردانی میان برند های رنگارنگ، سهم مردم از بازار لوازم خانگی

پارسینه-گروه اقتصادی: سه راه امین حضور و خیابان امیرکبیربورس لوازم خانگی است.در واقع اگر قصد خرید ملزومات خانه را داشته باشید، جایی به جز امین حضور نیست که از شیر مرغ تا جان ادمی زاد در ان پیدا شود.

از یخچال ساید بای ساید وماشین لباسشویی گرفته تا اجاق گاز و ماشین ظرفشویی، همه و همه از هر برندی در بورس لوازم خانگی امین حضور موجود است و آنچه فراوان یافت می شود، برندهایی است ناشناخته که معلوم نیست از کدام نا کجا اباد به بازار ایران راه یافته اند و بازار تولیدات داخلی را باظاهر رنگارنگ و قیمت های متوسط خود کساد کرده اند.

هنوز از یادها نرفته است که اواخر اسفند ماه و در استانه سال 92 خبر افزایش ۱۰ درصدی قیمت لوازم خانگی به صورت رسمی تأیید شد.

این در شرایطی بود که واردکنندگان از عدم تحویل ارز دولتی از سوی بانکها و گرانی در بازار لوازم خانگی انتقاد می کردند و عروس و دامادها که با بودجه‌های مشخص به بازار آمده‌ بودند، توانایی خرید بخشی از جهیزیه‌ خود را نداشتند.

گرانی 10 درصدی اما تنها گوشه ای از ماجرا بود چرا که هر روز که گذشت بر قیمت لوازم خانگی افزوده شد و کار به جایی رسید که تازه عروس ها رابرای تهیه یک جهیزیه ساده به دردسر زیادی انداخت.

کار به جایی رسید که حتی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگیدر خصوص وضعیت بازار لوازم خانگی گفت: «سال گذشته رشد بیش از 100 درصدی در این بخش رخ داده، اما شانس یار بود که دولت تغییر کرد وگرنه همان مساله پارسال امسال هم تکرار می‌شد.»

در واقع بازار لوازم خانگی جزو بازارهایی است که به شدت به نرخ ارز و مسائل بین المللی وابسته است و تاثیر این موارد بر بازار لوازم خانگی را می توان به خوبی در زمان نوسان نرخ ارز و اعمال تحریم ها مشاهده کرد.

با روی کار امدن دولت یازدهم و در پی آن ثبات نسبی قیمت ارز در ایران و همچنین مذاکرات امیدوارکننده ایران با قدرتهای جهان و زنده شدن امید به آینده در میان مردم در پی انتخابات ریاست جمهوری، انظار می رفت بازار لوازم خانگی دستخوش تغییرات مثبت شود .

یعنی هم بساط برندهای بی نام و نشان که با اعمال تحریم ها و در غیبت کالاهای با کیفیت اروپایی و آسیایی در بازار ایران جولان میدهند، برچیده شود و هم نرخ ها با توجه به ثبات اقتصادی نسبی در کشور کاهش یابد.

با این حال اما خبر افزایش قیمت 10 درصدی قیمت لوازم خانگی بعد از اجرایی شدن فاز دوم هدفمندی یارانه ها در دولت یازدهم، همه این معادلات را بر هم زد و از سوی دیگر هنوز هم جای لوازم خانگی ایرانی در سبد خرید بسیاری از مردم خالی است و تولیدات ایرانی یارای رقابت با خارجی های بی نام و نشان را هم ندارد.

با گشتی چند ساعته در سه راه امین حضور به آسانی می توان دریافت که هنوز بازار لوازم خانگی نیازمند ثبات و آرامش بیشتر و صد البته نظارت بیشتر است.

در هر حال فروشندگان لوازم خانگی در بازار امین حضور معتقدند علاوه بر نرخ ارز و تحریم، عوامل دیگری مانند افزایش سقف مالیات‌ها،‌اجاره بهای لجام گسیخته مغازه ها و افزایش هزینه حمل و نقل کالا نیز در گرانی های اخیر نقش دارند و فروشندگان با این شرایط چاره ای جز افزایش قیمت ها ندارند.

محسن یکی از فروشندگان لوازم خانگی در سه راه امین حضور از گرانی اجاره بهای مغازه ها گلایه دارد.او می گوید: در بازار لوازم خانگی وضعیت به گونه ای شده که اگر صاحب مغازه نباشی دچار ضرر دهی می شوی و ناخود اگاه باید این ضرر دهی با گران کردن اجناس و بالا بردن سود فروش جبران شود.

او با انتقاد از عدم نظارت مسئولان بر نرخ های اجاره بهای مغازه ها ادامه می دهد: من برای این مغازه 10 متری ماهی 8 میلیون اجاره می دهم و باید این اجاره بها را به گونه ای جبران کنم.

این فروشنده در خصوص راه جبران این ضرر مالی از فروش اجناس بی کیفیت و برندهای ناشناخته صحبت می کند و توضیح می دهد: برای تجاری که خودشان مستقیم جنس را از چین وارد می‌کنند قیمت تمام شده مهم است تا بتوانند بااحتساب اجراه بها ،‌مالیات و غیره سود خوبی هم ببرند. پس دست روی جنس‌های غیر مشهور و ارزان قیمت چینی می‌گذارند.

او از موانع ترخیص کالا می‌گوید و اینکه تجارلوازم خانگی ترجیح می‌دهند جنس را از مبادی غیر رسمی وارد بازار کند ‌که علی رغم تمام مخاطرات هم ارزان‌تر برایشان تمام می‌شود و هم سریع‌تر به دستشان می‌رسد.

محمد، دیگر فروشنده لوازم لوازم خانگی اما عمدتا اجناس ایرانی را در مغازه خود دارد.از یخچال امرسان گرفته تا پلوپز پارس خزر و اجاق گاز سینجر در فروشگاه کوچک او یافت می شود.

این فروشنده در خصوص بازار فروش تولیدات داخل می گوید: متاسفانه مردم ایران تمایلی به خرید اجناس ایرانی ندارند و بارها دیده می شود که اجناس بی کیفیت چینی که فقط رنگ و لعاب دارند از بازار فروش بهتری برخوردارند.

محمد تاکید می کند: بیشتر خریداران برندهای ایرانی، از خانوارهای متوسط و ضعیف هستند که تنها با توجه به قیمت نسبتا مناسب برندهای ایرانی را انتخاب می کنند و خانواده های سطح بالاتر هرگز برند ایرانی را وارد آشپزخانه خود نمی کنند در حالی که بسیاری از تولیدات داخل با توجه به قیمتشان از کیفیت خوبی برخوردارند.

او ادامه می دهد: در حال حاضر با توجه به شرایط اقتصادی و وضعیت امروز بازار برندهای ایرانی نیز 10 تا 15 درصد گران تر از قبل به فروش می رسند.

نکته جالب تری که بازار لوازم خانگی به ان برخورد می کنی عدم وجود برچسب قیمت و دادن قیمت به مشتری با روانشناسی ظاهرآدم هاست.

به جرات می توان گفت، به جز چند نمایندگی که برچسب قیمت دارند، در بقیه مغازه‌ها، قیمت را فروشنده بر اساس ظاهر مشتری تعیین می‌کند و بالا و پایین شدن نرخ ها امری طبیعی به شمار می رود.

به عنوان مثال قیمت یک دستگاه اتوی بخار از 120 تا 450 هزار تومان، غذاساز از 220 هزار تومان یک میلیون و 200 هزار تومان است و ارزان ترین یخچال در بازار از یک برند ایرانی است که از 700 تا 900 هزار تومان به فروش می رسد.

در این آشفته بازار اما این نوعروسان و خانواده هایشان هستند که در بازار سرگردانند و کفش آهنی به پا کرده اند تا شاید با پول کلانی که می دهند لااقل اجناس مرغوب و اصل تهیه کنند.

ماندانای 21 ساله که به همراه پدرو مادرش برای خرید خرده ریزهای آشپرخانه اش به بازار آمدهاز تنوع مارک های ناشناخته شکایت دارد.

او می گوید: آنقدر تنوع رنگ و ظاهر و برندهای مختلف در بازار هست که تشخیص اصل از فرع مشمل است و در این میان فروشندگان هم با گران تر و ارزان تر فروختن اجناس مشابه خرید را سخت ترمی کنند.

این نو عروس ادامه می دهد: به عنوان مثال برای خرید امیوه گیری به چندین مغازه مراجعه کردم و 5 نرخ متفاوت از یک برند دارم.از یک سو فروشنده ای که گران تر می فروشد مدعی اصل بودن کالای خود است و از شوس دیگر فروشنده ارزان فروش می گوید تنها با انصاف تر است که ارزان می فروشد وگرنه جنس همان است و برای من تشخیص واقعیت بسیار مشکل شده است.

با این ترتیب است که هنوز با وجود ثبات نرخ ارز، لغو بخشی از تحریم ها و کنترل عدد تورم تکلیف بازار لوازم خانگی روشن نیست و شرایط به گونه ای است که هم مشترها و هم فروشندگان گلایه های جدی دارند که به راستی قابل تامل است.

باید منتظر ماند و دید با خروج آهسته آهسته کشور از وضعیت رکود تورمی مشکلات بازار لوازم خانگی نیز حل خواهد شد یا خیر؟