درباره خبر افتخارات اینستاگرامی یک جوان منتشره در پارسینه و ایسنا

حسام‌الدین قاموس مقدم - دبیر تحریریه ایسنا و کارشناس ارشد حقوق نوشت: ا نتشار مطلبی با «عنوان افتخارات اینستاگرامی یک جوان» که تصویری منتشرشده در سایت پارسینه بود و ایسنا هم آن را در بخش «دیگر رسانه‌ها » بازانتشار داد، واکنش‌های زیادی را برانگیخت که محوریت غالب آنها، انتقاد از انتشار تصویر و مطلب اینستاگرامی یک جوان و آن چیزی بود که منتقدان، آن را تعرض به حریم خصوصی و تمسخر و مضحکه‌کردن این جوان می‌خواندند. کل مطلب این است که تصویر صفحه مشخصات اینستاگرام جوانی منتشر شده که در آن نوشته شده است «فالو شده توسط بهنوش بختیاری، لایک‌شده توسط محمدرضا گلزار، مهناز افشار و ...».

با احترام به نظر همه کسانی که احتمالا انتقاد به انتشار چنین تصویری را وظیفه انسانی خود دانسته‌اند، ذکر چند نکته در این زمینه، ضروری به نظر می‌رسد:

1. اینستاگرام یا هر شبکه اجتماعی دیگری، محل انتشار آرا و عقاید و سبک زندگی و لحظات هر شخصی است که دوست دارد این آرا و عقاید و سبک زندگی و لحظات خود را با یک یا چند نفر به اشتراک بگذارد. همین که فردی در صفحه اینستاگرام خود، آن هم با دسترسی عمومی، سخنی یا عکسی را منتشر می‌کند، یعنی به همه افرادی که به اینستاگرام دسترسی دارند این اجازه را داده است که آن سخن یا عکس را ببینند. بر این اساس، با انتشار مطلب اینستاگرامی یک شخص، نمی‌توان گفت که به حریم شخصی او تعرض شده است. ضمن اینکه در هیچ کجای این قبیل مطالب، بازنشر آن متوقف بر مجوز صاحبان صفحه نشده است.

2. مطلبی که منتشر شده، صرفا تصویر صفحه مشخصات اینستاگرام یک جوان است، بدون هیچ توضیح و قضاوت و تحلیلی. اینکه گفته شود قصد از انتشار این تصویر، مسخره‌کردن این جوان بوده، نوعی نیت‌خوانی است. صرف انتشار یک عکس نمی‌تواند نمایانگر نیت منتشرکننده آن عکس باشد؛ مگر اینکه به طور مثال، شخصی دارای یک نقص ظاهری باشد که با انتشار عکسی از آن شخص، آن نقص ظاهری، برجسته‌ شود. تنها چیزی که بر این عکس اضافه شده، یک تیتر و یک فلش است. در تیتر این مطلب، از «افتخارات اینستاگرامی یک جوان» یاد شده و در فلش مذکور هم مطلب نوشته‌شده، مورد توجه قرار داده شده است. مطمئنا صاحب این صفحه، مواردی را که نوشته قابل بالیدن و افتخار کردن می‌دانسته، وگرنه آنها را برای مخاطب صفحه خود نمی‌نوشته است. ضمن اینکه وقتی به آن افتخار می‌کند، برجسته ساختن آن هم خالی از ایراد به نظر می‌رسد.

3. اگر صرف بازانتشار آنچه در صفحه شخصی این جوان نوشته شده است، «مسخره‌کردن» خوانده شود، پس نتیجه می‌گیریم که منتقدان و کسانی که انتشار این تصویر را تقبیح کرده‌اند، پیش‌فرضشان این است که فالو شدن توسط بهنوش بختیاری یا لایک‌شدن توسط گلزار و ... فی‌نفسه امر مسخره‌ای است و بیان این مسخرگی، امری است مسخره‌تر! بنابراین، ایراد اصلی در این پیش‌فرض است که باید تغییر کند.

4. اینکه برخی منتقدان می‌گویند به جای مسخره‌کردن این جوان، به تخلفات برخی مقامات و دزدی‌ها و اختلاس‌ها بپردازید، آشکارا مغلطه است. بر اساس یک قاعده منطقی، «اثبات شیء نفی ماعدا نمی‌کند». یعنی اگر یک روند یا اتفاقی مورد نقد قرار می‌گیرد، به معنی این نیست که سایر روندها و اتفاقات کاملا مورد تایید است؛ چون اساسا این موضوعات هیچ ربطی به هم ندارند.

5. مهم‌ترین مساله در میان انتقادات، غفلت از یک موضوع است و آن «هدف از انتشار این تصویر». این تصویر با هدف نشان‌دادن بخشی از واقعیت ذهنی جوان‌ها و نوجوان‌های امروز منتشر شد. اینکه به فالوشدن توسط یک چهره مشهور افتخار شود، نه چیز بدی است و نه چیز خوبی. این یک واقعیت است. این تصویر نشان داده شد تا کسانی که قرار است برای این جوان و امثال او برنامه‌ریزی کنند، بدانند در ذهن او چه می‌گذرد و بر مبنای تصورات و توهمات، برنامه‌ریزی‌های انتزاعی و فرازمینی نکنند. نشانی این صفحه داده شد تا متولیان حوزه جوانان بروند از نزدیک با سلیقه‌ها و علاقه‌مندی‌های یک جوان ایرانی امروز که مطمئنا نماینده بخشی از جوان‌های امروز این سرزمین است، آشنا شوند. این جوان، نه چیپ است و نه علاف. او جوانی است که به فالو شدن توسط بهنوش بختیاری و لایک شدن توسط گلزار و افشار و جواد رضویان افتخار می‌کند. فقط همین.