بازی سیاسی «بارزانی» با برگ استقلال کردستان عراق

به گزارش «پارسینه» ، اواخر ماه مارس گذشته بود که مسعود بارزانی، رییس اقلیم خودمختار کردستان، با آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد دیدار و بار دیگر بر خواسته خود برای برگزاری همه پرسی جهت حق تعین سرنوشت این منطقه تاکید کرد.

این پافشاری بارزانی برای استقلال در حالی ادامه دارد که کردهای عراق هیچ گاه در تاریخ خود از چنین آزادی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برخوردار نبوده اند. همین مسئله باعث شده است که برخی تحلیل گران این موضع بارزانی را، اهرمی سیاسی فشار آورند.

لئونید عیسایف و آندری زاخاروف، دو تحلیل گری هستند که در مطلبی برای الجزیره، این موضوع را مورد بررسی قرار داده اند و می نویسند:

احیای این چانه زنی را می توان با عوامل مختلف توضیح داد.

نخست، جاه طلبی های شخصی مسعود بارزانی است که مشروعیتش به عنوان یک رهبر مورد سوال است. به طور رسمی، قدرت بارزانی به عنوان رییس اقلیم کردستان عراق در 19 اوت 2015، زمانی که پارلمان منطقه درخواست او برای افزایش دوره مسئولیتش را رد کرد به پایان رسید.

در آن زمان، افزایش تهدید داعش باعث سرپوش گذاشتن بر اختلاف رییس اقلیم و نمایندگان شد، اما کاهش تدریجی تهدید تروریست ها، بار دیگر پرسش ها در مورد مشروعیت او را برانگیخته است.

این مسئله ای است که باعث شده تو به عهده دار شدن پروژه هایی بزرگ فکر کند، که یکی از آنها به ناچار «بازی استقلال» است.

به علاوه، عقب نشینی مداوم داعش در عراق و در اختیار گرفتن سرزمین های اشغال شده توسط این گروه از سوی بغداد باعث تضعیف موقعیت کردها در مذاکراتش با دولت فدرال می شود. در حالی که شانس کردها برای بازنگی در توافق فدرال رو به کاهش گذاشته است، اربیل تلاش می کند دست پیش بگیرد و به بغداد اجازه ندهد تا از موفقیت های نظامیش بهره برداری سیاسی کند.

در نهایت، اربیل می تواند از تهدید استقلال برای گسترش منطقه کردستان عراق استفاده کند. توافقی قانونی میان عرب ها و کردها برای حل و فصل مسئله مربوط به اختلافات سرزمینی مقرر شده است. این ماده با اصرار کردها در قانون اساسی 2005 عراق گنجانده شد که یک همه پرسی برای تعیین سرنوشت کرکوک تا پایان سال 2007 برگزار شود تا مشخص شود کنترل این منطقه نفت خیز در اختیار بغداد خواهد ماند یا به اربیل منتقل می شود (ماده 140). دولت عراق هنوز این شرایط را اجرایی نکرده است و تهدید تجزیه طلبی کردستان می تواند ابزاری موثر برای وادار کردن بغداد به اجرای همه پرسی باشد.

از آنجایی که تجزیه واقعی، در صورت که رخ دهد، به خاطر بدتر کردن شرایط کردهای عراق و متحدانشان، غیرمنطقی خواهد بود، بنابراین سخن گفتن دوباره از گفتگوهای استقلال به احتمال زیاد یک بازی سیاسی است- یک بلوف عمدی و هدفمند برای ترساندن رقیب و کسب امتیاز.

تمام این ادعاها، یادآور به اصطلاح «نمایش حاکمیت ها» است که در دهه 1990 در روسیه اتفاق افتاد. در آن زمان، تاتارستان و جمهوری های دیگر به طور مرتب دولت مرکزی را تهدید به استقلال می کردند، اما واقعا به دنبال آن نبودند. در واقع، آنها از این تهدید برای تامین بیشترین امتیازها در یک اتحاد فدرال استفاده کردند.