کدام استان رکورددار عروس کردن کودکان است؟
پارسینه: ازدواج نامتعارف و زودهنگام کودکان در برخی مناطق استان مرکزی پیامدهای اجتماعی زیادی از جمله افزایش آمار طلاق را به همراه داشته است.
خبر مثل بمب همه جا پیچید. اما من باید به چشم میدیدم تا مینوشتم. به سمت روستا حرکت کردم. نام روستا را نباید به خاطر میسپردم. تلفنی با دهیار هماهنگ کرده بودم، اما به محض رسیدن گروه خبری، ما را رها کرد. از زنی که در آن محل بود نشانی را پرسیدم. خانهای را نشان داد و با لهجهی محلی گفت: اگر شوهرش باشه دعواتون میکنه، شاید درگیر بشه. گفتم مهم نیست و زنگ زدم. در خانه باز شد. دخترکی کوچک، اما با سیمایی زنانه جلوی در نمایان شد. دنیا روی سرم چرخید. به در تکیه دادم. پرسیدم مریم تویی؟ سرش را به تایید تکان داد. فرصتم کم بود بلافاصله پرسیدم تو یکی از دخترایی هستی که زود ازدواج کردی؟ اشک در چشمانش حلقه زد. روی سکوی کنار در نشستم. نشست و درد دلهاش باز شد...
حلقه بخت بر دستان دخترکان
دختران زیر ۱۳ سال پای سفره عقد
اواخر خرداد بود، خبرمثل بمب در فضای مجازی پیچید و به یکی از مهمترین تیترهای خبری تبدیل شد " ازدواج دختران زیر ۱۳ سال در محدوده مناطق شهری و روستایی استان مرکزی ".
خبر را کارشناس مسئول مرکز بهداشت استان مرکزی در جلسه کارگروه تخصصی امور بانوان و خانواده استان مرکزی عنوان کرد.
خانم حمزه لوئیان میگوید: شهرستان خنداب در این زمینه نسبت به سایر شهرستانهای استان دارای شرایط ویژه تری است؛ بطوریکه فقط در سال گذشته، در این شهرستان ۳۵ دختر ۱۰ تا ۱۳ سال پای سفره عقد نشستند.
او میافزاید: حدود ۴ درصد ازدواجها در استان مرکزی ازآن دختران زیر ۱۵ سال است.
از خاله بازی تا شوهر داری
مریم میگفت:: دختر بچهای بودم که دلم میخواست در کودکی، کودکی کنم. عروسک بازی. دویدن در حیاط خانه. شانه زدن موها و پوشیدن کفشهای فانتزی. اما غافل از اینکه بساط خاله بازی را که در کودکی پهن میکردم و خانوادهای خیالی برای خود میساختم خیلی زوده زود به واقعیت پیوست. زودتر از آنی که تصورش را کنم. دوست داشتم ادامه تحصیل دهم مگرمن چه فرقی با دخترانی داشتم که در خانه پدری دنیای کودکی را سپری میکردند.
ازدواج زودرس در حالی رخ میدهد که براساس ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی "عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن، ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح که در این منطقه از نظر والدین، مصلحت به صلاح نیست.
این در حالی است که بیشتر دختران امروزی در شرایط مناسبی قرار دارند و به خصوص بعد از انقلاب اسلامی فرصتها و امکانات زیادی برای زندگی بهتر در اختیار آنان قرار گرفته است.
حلقه بخت بر دستان دخترکان
بیوههای ۱۵ ساله
ازدواج زودهنگام درهمه نقاط جهان دیده میشود و پدیدهی نوظهوری نیست، اما آنچه موضوع را مهم جلوه میدهد آشکار شدن ابعاد مختلف و تاثیرگذار ازدواج کودکان بر جامعه است.
سبحانی جامعه شناس و پژوهشگر، تبعات روحی ازدواج زودهنگام بر دختران را مخرب دانسته و میگوید: اکنون با ازدواجهای زودهنگامی که رخ داده ما با پدیدهای به نام بیوههای ۱۵ ساله روبرو هستیم که تبعات جبران ناپذیری بر پیکره خانواده و اسیبهای جدی به جامعه وارد میکند.
او نارضایتی همسر و فرزندان، و سرخورده شدن از زندگی را از دیگر پیامدهای ازدواجهای زودهنگام برشمرد.
به عقیده کارشناسان مسائل فرهنگی، فقر، اعتیاد و طلاق والدین از مهترین علتهای ازدواج زود هنگام دختران است. از سوی دیگر؛ اکنون یک سوم جمعیت زنان روستایی ۳۰ تا ۵۰ سال را دختران مجرد تشکیل میدهند و به گفته خانم حمزه لوئیان یکی از دلایل ازدواج زودهنگام دختران ترس از مجرد ماندن است که خانوادهها را به ازدواج زودهنگام فرزندانشان مجاب میکند.
در کنار آماده نبودن شرایط جسمی، فیزیکی و روحی برای ازدواج وفرزندآوری، از دست دادن فرصتهای انتخاب همسر، اجبار برای به دوش کشیدن مسئولیت زندگی، وابستگی مالی، مداخلهی خانوادهها و نبود بلوغ عاطفی از دیگر آسیبهای ازدواجهای زودهنگام است.
ازدواجهای مخفیانه
حاج علی بیگی فرماندار شهرستان خنداب میگوید: آمار مطرح شده در مورد خنداب غیررسمی و فقط بر اساس شنیده هاست و به صرف شنیدههای موجود نمیتوان این آمار را تأیید کرد. این نوع ازدواجها مواردی است که زیر پوست شهر و به صورت مخفیانه رخ میدهد.
او ادامه داد: اگر این ازدواجها با تأمین شروط قانونی رخ داده باشد نمیتوان به عنوان فرار از قانون و یا یک اتفاق فراقانونی به آنها نگاه کرد، چرا که اگر گواهی رشد از سوی پزشکی قانونی و اجازه رسمی از سوی دادگاههای صالحه ذیربط صادر شده باشد و حکم به انجام اینگونه ازدواجها داده باشند جایی برای اعتراض قانونی ندارد.
حلقه بخت بر دستان دخترکان
آمار سالانه کشور به روایت قوه قضائیه
آمار سال ۱۳۹۷ قوه قضائیه، ازدواج سالانه بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار کودک در کشور است.
به گفتهی مشاور معاون حقوقی قوه قضائیه طبق قانون دختران بعد از ۱۳ سالگی میتوانند ازدواج کنند، اما به شرط اینکه دادگاه و پدر و مادر تشخیص دهند، اجازه صادر میشود.
این مقام قضایی میافزاید: به نظر من برخورد در حوزه ازدواج در سن پایین نباید قضایی باشد، بلکه باید فرهنگی باشد اگر به این نتیجه رسیدهایم که این ازدواج زیانبار است باید از بعد فرهنگی به خانوادهها این هشدار را بدهیم چرا که در مواردی شاهد بودهام دختری در سن ۱۱ سالگی طلاق گرفته است و پدر دختر گفته من نمیدانستم که این ازدواج چه آثاری دارد و کسی هم به من نگفته بود، در حالی که اگر مشاوره خوبی در زمینه ازدواج به این افراد بدهیم، ممکن است در تصمیمات خود تجدیدنظر کنند.
حلقه بخت بر دستان دخترکان
لزوم تعامل دستگاههای زیربط
زهرا امینی مدیرکل بهزیستی استان مرکزی است. با هماهنگی قبلی به دفترش رفتم. به گرمی دستهایم را فشرد و از نگرانی اش در مورد دخترکان کوچکی که به خانه بخت میروند گفت.
او گفت:: ازدواج این دخترکان در هر جامعهای ناراحت کننده است. گرچه برخی دختران کم سن جثهی بزرگی دارند، ولی به لحاظ روحی حتی آنان نیز آسیب پذیرند چرا که کودک باید کودکی کند.
خانم امینی ادامه داد: از نظر کارشناسی سن منطقی برای ازدواج دختران ۲۱ سالگی است که باید با دایر کردن کلاسهای آموزشی در مناطق شهری و روستایی پدران و مادران را درباره تبعات منفی ازدواج در سن پایین آگاهی داد.
او تعامل ارگانهای زیربط را ضروری دانست و گفت: بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی و اداره کل ورزش و جوانان باید در این خصوص یک جلسه هم اندیشی تشکیل دهند تا از این طریق بتوانند در خصوص این موضوع راهکارهای اساسی را ارائه داده و برنامه ریزی مناسبی داشته باشند.
آموزش سرفصل پیشگیری و درمان
مرتضی امیدی معاون امور فرهنگی و جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان مرکزی خبر خوبی داد و گفت: در خصوص ازدواج، کارگاهها و کلاسهای آموزشی ویژهای از سوی اداره کل ورزش و جوانان استان مرکزی برای جوانان و خانوادهها برگزار میشود.
او ادامه داد: به این دلیل اینکه ازدواجهای زودهنگام عمدتا مخفیانه رخ میدهد این دسته از زوجها شانس حضور در کلاسهای اموزشی را از دست میدهند و اساسا مشاوره پذیر نیستند.
ورود مجلس شورای اسلامی برای اصلاح قانون
سید مهدی مقدسی نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی هم از ورود مجلس به موضوع ازدواج زودهنگام دختران گفت و افزود: قرار است سن مناسب برای ازدواج دختران در مجلس مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس عرف و شرع، سنی قانونی معین شود که آسیب کمتری متوجه دختران، خانوادهها و جامعه باشد.
او میافزاید: این طرح در کمیسیون تخصصی مجلس شورای اسلامی در دست بررسی قرار دارد و در آیندهای نزدیک در صحن علنی مطرح میشود.
کلام آخر اینکه به هر حال چه بخواهیم و چه نخواهیم هستند دخترکانی در دور و برمان که خواسته یا ناخواسته پای سفره عقد مینشینند غافل از اینکه به جای رفتن به خانه بخت، درهای بدبختی را به روی خود میگشایند چرا که آمارها نشان میدهد فقط در شهرستان خنداب از ۷۵ مورد پرونده طلاق در سال گذشته ۳۲ مورد مربوط به ازدواجهای زود هنگام و نامتعارف بوده است.
برای پیشگیری از این آسیب اجتماعی مهم که خانوادهها و جامعه را درگیر خود کرده است باید راهکاری قانونی اندیشید تا امثال مریمها دخترکی باشند عروسک بدست نه زنی با حلقهای در دستان کوچکشان...
حلقه بخت بر دستان دخترکان
دختران زیر ۱۳ سال پای سفره عقد
اواخر خرداد بود، خبرمثل بمب در فضای مجازی پیچید و به یکی از مهمترین تیترهای خبری تبدیل شد " ازدواج دختران زیر ۱۳ سال در محدوده مناطق شهری و روستایی استان مرکزی ".
خبر را کارشناس مسئول مرکز بهداشت استان مرکزی در جلسه کارگروه تخصصی امور بانوان و خانواده استان مرکزی عنوان کرد.
خانم حمزه لوئیان میگوید: شهرستان خنداب در این زمینه نسبت به سایر شهرستانهای استان دارای شرایط ویژه تری است؛ بطوریکه فقط در سال گذشته، در این شهرستان ۳۵ دختر ۱۰ تا ۱۳ سال پای سفره عقد نشستند.
او میافزاید: حدود ۴ درصد ازدواجها در استان مرکزی ازآن دختران زیر ۱۵ سال است.
از خاله بازی تا شوهر داری
مریم میگفت:: دختر بچهای بودم که دلم میخواست در کودکی، کودکی کنم. عروسک بازی. دویدن در حیاط خانه. شانه زدن موها و پوشیدن کفشهای فانتزی. اما غافل از اینکه بساط خاله بازی را که در کودکی پهن میکردم و خانوادهای خیالی برای خود میساختم خیلی زوده زود به واقعیت پیوست. زودتر از آنی که تصورش را کنم. دوست داشتم ادامه تحصیل دهم مگرمن چه فرقی با دخترانی داشتم که در خانه پدری دنیای کودکی را سپری میکردند.
ازدواج زودرس در حالی رخ میدهد که براساس ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی "عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن، ولی به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح که در این منطقه از نظر والدین، مصلحت به صلاح نیست.
این در حالی است که بیشتر دختران امروزی در شرایط مناسبی قرار دارند و به خصوص بعد از انقلاب اسلامی فرصتها و امکانات زیادی برای زندگی بهتر در اختیار آنان قرار گرفته است.
حلقه بخت بر دستان دخترکان
بیوههای ۱۵ ساله
ازدواج زودهنگام درهمه نقاط جهان دیده میشود و پدیدهی نوظهوری نیست، اما آنچه موضوع را مهم جلوه میدهد آشکار شدن ابعاد مختلف و تاثیرگذار ازدواج کودکان بر جامعه است.
سبحانی جامعه شناس و پژوهشگر، تبعات روحی ازدواج زودهنگام بر دختران را مخرب دانسته و میگوید: اکنون با ازدواجهای زودهنگامی که رخ داده ما با پدیدهای به نام بیوههای ۱۵ ساله روبرو هستیم که تبعات جبران ناپذیری بر پیکره خانواده و اسیبهای جدی به جامعه وارد میکند.
او نارضایتی همسر و فرزندان، و سرخورده شدن از زندگی را از دیگر پیامدهای ازدواجهای زودهنگام برشمرد.
به عقیده کارشناسان مسائل فرهنگی، فقر، اعتیاد و طلاق والدین از مهترین علتهای ازدواج زود هنگام دختران است. از سوی دیگر؛ اکنون یک سوم جمعیت زنان روستایی ۳۰ تا ۵۰ سال را دختران مجرد تشکیل میدهند و به گفته خانم حمزه لوئیان یکی از دلایل ازدواج زودهنگام دختران ترس از مجرد ماندن است که خانوادهها را به ازدواج زودهنگام فرزندانشان مجاب میکند.
در کنار آماده نبودن شرایط جسمی، فیزیکی و روحی برای ازدواج وفرزندآوری، از دست دادن فرصتهای انتخاب همسر، اجبار برای به دوش کشیدن مسئولیت زندگی، وابستگی مالی، مداخلهی خانوادهها و نبود بلوغ عاطفی از دیگر آسیبهای ازدواجهای زودهنگام است.
ازدواجهای مخفیانه
حاج علی بیگی فرماندار شهرستان خنداب میگوید: آمار مطرح شده در مورد خنداب غیررسمی و فقط بر اساس شنیده هاست و به صرف شنیدههای موجود نمیتوان این آمار را تأیید کرد. این نوع ازدواجها مواردی است که زیر پوست شهر و به صورت مخفیانه رخ میدهد.
او ادامه داد: اگر این ازدواجها با تأمین شروط قانونی رخ داده باشد نمیتوان به عنوان فرار از قانون و یا یک اتفاق فراقانونی به آنها نگاه کرد، چرا که اگر گواهی رشد از سوی پزشکی قانونی و اجازه رسمی از سوی دادگاههای صالحه ذیربط صادر شده باشد و حکم به انجام اینگونه ازدواجها داده باشند جایی برای اعتراض قانونی ندارد.
حلقه بخت بر دستان دخترکان
آمار سالانه کشور به روایت قوه قضائیه
آمار سال ۱۳۹۷ قوه قضائیه، ازدواج سالانه بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار کودک در کشور است.
به گفتهی مشاور معاون حقوقی قوه قضائیه طبق قانون دختران بعد از ۱۳ سالگی میتوانند ازدواج کنند، اما به شرط اینکه دادگاه و پدر و مادر تشخیص دهند، اجازه صادر میشود.
این مقام قضایی میافزاید: به نظر من برخورد در حوزه ازدواج در سن پایین نباید قضایی باشد، بلکه باید فرهنگی باشد اگر به این نتیجه رسیدهایم که این ازدواج زیانبار است باید از بعد فرهنگی به خانوادهها این هشدار را بدهیم چرا که در مواردی شاهد بودهام دختری در سن ۱۱ سالگی طلاق گرفته است و پدر دختر گفته من نمیدانستم که این ازدواج چه آثاری دارد و کسی هم به من نگفته بود، در حالی که اگر مشاوره خوبی در زمینه ازدواج به این افراد بدهیم، ممکن است در تصمیمات خود تجدیدنظر کنند.
حلقه بخت بر دستان دخترکان
لزوم تعامل دستگاههای زیربط
زهرا امینی مدیرکل بهزیستی استان مرکزی است. با هماهنگی قبلی به دفترش رفتم. به گرمی دستهایم را فشرد و از نگرانی اش در مورد دخترکان کوچکی که به خانه بخت میروند گفت.
او گفت:: ازدواج این دخترکان در هر جامعهای ناراحت کننده است. گرچه برخی دختران کم سن جثهی بزرگی دارند، ولی به لحاظ روحی حتی آنان نیز آسیب پذیرند چرا که کودک باید کودکی کند.
خانم امینی ادامه داد: از نظر کارشناسی سن منطقی برای ازدواج دختران ۲۱ سالگی است که باید با دایر کردن کلاسهای آموزشی در مناطق شهری و روستایی پدران و مادران را درباره تبعات منفی ازدواج در سن پایین آگاهی داد.
او تعامل ارگانهای زیربط را ضروری دانست و گفت: بهزیستی، دانشگاه علوم پزشکی و اداره کل ورزش و جوانان باید در این خصوص یک جلسه هم اندیشی تشکیل دهند تا از این طریق بتوانند در خصوص این موضوع راهکارهای اساسی را ارائه داده و برنامه ریزی مناسبی داشته باشند.
آموزش سرفصل پیشگیری و درمان
مرتضی امیدی معاون امور فرهنگی و جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان مرکزی خبر خوبی داد و گفت: در خصوص ازدواج، کارگاهها و کلاسهای آموزشی ویژهای از سوی اداره کل ورزش و جوانان استان مرکزی برای جوانان و خانوادهها برگزار میشود.
او ادامه داد: به این دلیل اینکه ازدواجهای زودهنگام عمدتا مخفیانه رخ میدهد این دسته از زوجها شانس حضور در کلاسهای اموزشی را از دست میدهند و اساسا مشاوره پذیر نیستند.
ورود مجلس شورای اسلامی برای اصلاح قانون
سید مهدی مقدسی نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی هم از ورود مجلس به موضوع ازدواج زودهنگام دختران گفت و افزود: قرار است سن مناسب برای ازدواج دختران در مجلس مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس عرف و شرع، سنی قانونی معین شود که آسیب کمتری متوجه دختران، خانوادهها و جامعه باشد.
او میافزاید: این طرح در کمیسیون تخصصی مجلس شورای اسلامی در دست بررسی قرار دارد و در آیندهای نزدیک در صحن علنی مطرح میشود.
کلام آخر اینکه به هر حال چه بخواهیم و چه نخواهیم هستند دخترکانی در دور و برمان که خواسته یا ناخواسته پای سفره عقد مینشینند غافل از اینکه به جای رفتن به خانه بخت، درهای بدبختی را به روی خود میگشایند چرا که آمارها نشان میدهد فقط در شهرستان خنداب از ۷۵ مورد پرونده طلاق در سال گذشته ۳۲ مورد مربوط به ازدواجهای زود هنگام و نامتعارف بوده است.
برای پیشگیری از این آسیب اجتماعی مهم که خانوادهها و جامعه را درگیر خود کرده است باید راهکاری قانونی اندیشید تا امثال مریمها دخترکی باشند عروسک بدست نه زنی با حلقهای در دستان کوچکشان...
تف به شرف پدرایی که اذن اینجور ازدواجی میدن.