.svg)
مقایسه جذاب تهران ناصرالدین شاهی با تهران امروز +نقشه تعاملی
پارسینه: یک برنامه نویس با قرار دادن نقشه تهران عهد ناصری در دل نقشه کنونی تهران، ثبات و تغییر ایجاد شده در پایتخت دو قرن گذشته را به زیبایی نمایش داده است.
به گزارش «پارسینه»، علی طیبی، برنامه نویس و از کاربران توییتر، با اضافه کردن نقشه تهران که به دستور ناصرالدین شاه قاجار و توسط عبدالغفار نجم الملک در مقایس ۱:۲۰۰۰ تهیه شده بود، با نقشه امروز تهران تطبیق داده است. برای آنکه دقت نقش عهد ناصری و جذابیت این کار را درک کنید می‌توانید میله عمودی که نقشه جدید و قدیم را از هم جدا کرده است به چپ و راست بکشید تا شباهت و تفاوت تهران امروز و یک قرن پیش را بهتر دریابید. همچنین با بزرگ نمایی و کوچک نمایی نقشه می‌توانید جزئیات بیشتری را دریابید. از جمله آن که تهران آن روزگار از شمال به خیابان انقلاب کنونی، از جنوب به خیابان شوش، از شرق به خیابان ۱۷ شهریور، و از غرب به خیابان کارگر جنوبی محدود بوده است.
ابعاد: ۱۳۹ × ۱۴۲ سانتیمتر
سال چاپ: ۱۳۰۵
مقیاس: ۱:۲۰۰۰
چاپ: -
ایجاد شده توسط: عبدالغفار نجم الملک به دستور ناصرالدین شاه
سال چاپ: ۱۳۰۵
مقیاس: ۱:۲۰۰۰
چاپ: -
ایجاد شده توسط: عبدالغفار نجم الملک به دستور ناصرالدین شاه
موارد مندرج در حاشیه نقشه
بالا و مرکز نقشه
بالا و مرکز نقشه
نقشه شهر دارالخلافه ناصری طهران صانها الله تعالی عن الحدثان
متن سمت راست و چپ بالای نقشه
بسمه تعالی، چون حسب الامر اعلیحضرت اقدس شاهنشاه ناصرالدین ارواحنا فدا مقارن سال ۱۲۸۵ هجری وسعت شهر از اطراف افزوده شد و باستیون جدیدی حول آن ساخته شد مقرر گردید که نقشه عمارات اطراف شهر قدیم را که داخل باستیون شده مهندسین مدرسه مبارکه دارالفنون بردارند پس به حکم مرحوم مغفور اعتضادالسلطنه وزیر علوم علیقلی میرزا که آنوقت ریاست کل مدرسه مبارکه به عهده کفایت ایشان بود و به اطلاع و سرپرستی جناب فخامت نصاب نیرالملک امیر تومان جعفرقلیخان رئیس مدرسه مبارکه حقیر عبدالغفار نجم الملک که سالهاست به معلمی کل علوم ریاضی و ... اشتغال دارد به دستیاری عمده الأمرا محمد حسین خان سرتیپ اول ناظم مدرسه و به همراهی بیست نفر شاگردان مهندس که آن وقت بعضی فارغ التحصیل بودند و بعضی نیز در تحصیل مثل نواب محمدحسن میرزای سرتیپ و آقا علیخان سرتیپ و.. ذوالفقارخان سرتیپ و سلیمانخان سرتیپ و ... مدت یکسال اوقات صرف نموده همه روزه از صبح تا شام در صحرا و محلات گردش نموده به دقت تمام نقشه برداشت و شب‌ها را تا سحر با مقیاس یک دو هزارم اعمال روز را در ورقی نقش نمود و آنضمن { آن ضمن} این دسته فارغ التحصیل شده متفرق شده طبقه دیگر که بر روی کار آمدند مثل سلیمانخان و مهدیخان و میرزا احمد و آقاخان معلمین جزو ریاضی و ... را قرارداد که آنچه به مرور زمان در اطراف شهر تازه عمارت شده و آنچه تغییر و تصرف واقع گشته باضافه نقشه شهر قدیم را بتدریج بردارند و این کار‌ها سال‌ها طول کشید و آن طبقه هم فارغ التحصیل شد دسته دیگر روی کار آمد مثل میرزا اسمعیل خان و سیف الله خان و علیخان قاجار و اسدالله خان قاجار و ... این‌ها را هم به مرور مشغول داشته تا آن طبقه هم فارغ التحصیل شدند. طبقه دیگر روی کار آمدند مثل میرزا محمود منجم باشی اخوی زاده اینجانب و رضاقلیخان قاجار و میرزا آقاخان و سلطان احمد میرزا و ... این طبقه را نیز مدتی مشغول همانکار داشت و ضمنا سلیمانخان مسیحی را گماشت که نقشه اطراف شهر را، چون خیلی وسیع بود ابعادش را نصف کند تا سطح آن یک ربع شود به مقیاس یک چهار هزارم و سلیمانخان معلم ریاضی را گماشت تا تمام نقشه خارج و داخل شهر را در ورقی نقل کند و عمده زحمات این نقشه را همین شخص سلیمانخان سرهنگ و معلم ریاضی به دستورالعمل اینجانب متحمل شد و این عمل تا اواسط سال ۱۳۰۵ بانجام رسید و نقشه کشیده شد و عمده عمارات و تغییرات در عرض مدت این بیست سال واقع شد و اگر چه هنوز از اراضی بایره در گوشه و کنار باقیست، ولی منبعد به زودی تغییرات کلی دست نخواهد داد و الحق حال نقشه ساخته شده خیلی صحیح و دقیق که تاکنون به این صحت و درستی نقشه کشیده نشده و چنان دقیق است که می‌توان خانه‌ها و املاک مردم را با کمال دقت آنرا؟ و مساحت نمود و با وجود این از آنجا که انسان جایزالخطاست ممکن است سهو و لغزش واقع شده باشد و بالجمله، چون عمل به اینجا رسید ملاحظه نمود که زمین شهر افقی نیست طرف شمال بلند است و طرف جنوب پست مناسب دید محیط شهر را تسویه نماید تا قدر بلندی و پستی معلوم شود و از روی نقشه بتوان فهمید که آب از کدام طرف ممکن است جاری شود مدت ده روز خود حقیر باتفاق طبقه اخیر مهندسین بصحرا رفته دور شهر را بدقت تمام تسویه و تراز نمودرو حاصل عمل را در نقشه نقل کرد و معلوم شد که طرف دروازه دولت بقد هشتاد و دو ذرع بلندتر است از طرف غربی دروازه خانی آباد و همین طبقه اخیر نقشه قراء و آبادی‌های اطراف باستیون را تا یک فرسخ عرض نیز برداشته اند که در این ورق نگنجید و ختم عمل مقارن شد با زمان وزارت جلیله علوم جناب جلالتماب اجل آقای مخبرالدوله علیقلی خان وزیر تلگراف و معادن و ... دام اقباله العالی که الحق حسن کفایت و کاردانی و مواظبت این شخص؟ برادر محترم ایشان جناب نیرالملک و محمد حسینخان سرتیپ مدرسه مبارکه دارالفنون رونقی دیگر یافته و ترقیات فوق العاده نموده و علوم و فنون جدید بسیار در این سنوات ریاست ایشان شیوع یافته و کتب علمیه زیاد ترجمه و تألیف و باسمه شده و می‌توان ادعا نمود که مثل مدارس اروپا شاگردان در اینجا تربیت می‌شوند و ترقی می‌کنند و آنرا اقسام فنون ریاضی و مهندسی و نظامی و طبیعی و طب و موسیقی و السنه و ... تعلیم و تعلم می‌شوند محیط باستیون جدید نوزده هزار و دویست متر فرانسه یا هیجده هزار و چهارصد و شصت ذرع شاه است و مساحت تمام زمین جوف باستیون بحسب ذرع مربع سی و شش کرور و نصف است و از آنجمله مساحت شهر قدیم هشت کرور و شصت هزار ذرع مربع است، اما جمعیت دارالخلافه را دو سال قبل از ابتدای برداشتن نقشه شهر حسب الامر الاعلى حقیر بدقت مشخص نمود تعداد کل نفوس یکصد و شصت هزار نفر شد، ولی امروز که بیست و سه سال بعد از آن تاریخ است به دویست و پنجاه هزار نفر می‌رسد و عدد بیوتات داخل شهر قدیم به حساب نه هزار باب شد و بیوتات خارجه هم به نه هزار می‌رسد
مجموعا هیجده هزار باب و عدد مساجد معتبره دویست باب و عدد کلیسا‌های کاتولیک و پروتستان و ارامنه چهار باب و عدد حمام‌های عمومی چهارصد باب /عرض جغرافی طهران از خطوط استوا سی و پنج درجه و چهار دقیقه شمالی است و طول شرقیش از پاریس چهل و نه درجه و دو دقیقه است و ارتفاع طهران از سطح بحر محیط یکهزار و یکصد و سی ذرع شاه است یا یکهزار و یکصد و هشتاد متر و حرارت هوا در تابستان سی و شش درجه یکصد قسمتی است و در زمستان ده درجه زیر صفر و ارتفاع آفتاب در تابستان هفتاد و هفت درجه و چهل و هشت دقیقه است و در زمستان سی درجه و پنجاه و دو دقیقه و در اول بهار و پاییز پنجاه و چهار درجه و بیست دقیقه و اطول ایام در تابستان چهارده ساعت و بیست و شش دقیقه است و در زمستان نه ساعت و سی و چهار دقیقه و طول شاغول ثانیه شمار نهصد و نود و سه میلیمتر است و قوه جاذبه زمین به افق طهران در سرعت سقوط اجسام در آخر ثانیه اول نه متر و هفتصد و نود و هفت میلیمتر است و انحراف عقربه قطب نما از خط نصف النهار نجومی از شمال بسمت مشرق یکدرجه و نیم است موافق رصد جدید حقیر و انحراف قبله از جنوب بسمت مغرب سی و هفت درجه و بیست و شش دقیقه است سرعت سیر نقطه طهران بحرکت وضعیه شبانه روزی در هر ثانیه سی و شش ذرع و نیم است و سرعت حرکت انتقالیه اش در حول آفتاب در هر ثانیه بیست و نه هزار و دویست و سی ذرع است یا پنج... فرسخ الاعشرفرسخ
ستون سمت راست پایین نقشه
علامت عمارات دولتی و اعیان دولت، علامت باغ‌های شهر، علامت مزارع شهر، علامت یخچال‌های شهر، علامت حدود محلاتشهر، علامت خطوط تلگراف، علامت کوره‌ها و زمین‌های گود، علامت تاکستان‌های شهر، علامت قنوات و مجاری آب، علامت زمین‌های بایر و شن زار. ستون سمت چپ پایین نقشه علامت امامزاده‌های شهر، علامت مساجد شهر، علامت مدارس شهر، علامت تکایای شهر، حدود محلات و راه آهن، علامت قراولخانه ها، علامت کاروانسراها، علامت بازار‌ها و دکاکین، علامت کوچه‌های شهر، علامت قبرستانها.
توضیح، پایین سمت راست نقشه
در سی سال قبل مسیو کرشیش نمساوی {اطریشی} و معلم توپخانه مدرسه مبارکه دارالفنون به استمداد شاگردان خود نقشه از طهران برداشت که ابعاد آنرا بقدم پیموده بودند و زوایا را بتقریب گرفته بودند اعتبار علمی نداشت و تخمینی بود معهذا برای اشخاصی که بخواهند وضع سی سال قبل طهران را ببینند مفید است بعضی عمارات وسیعه اعیان و معارف را مهندسین مکرر رفتند اذن بطلبند نقشه بردارند صاحبان آن‌ها بهر ملاحظه بود اذن ندادند و محل عمارات بیاض و ساده باقی ماند و در این تاریخ هزار و سیصد و نه که حسب الامر الاعلی مقرر شد نقشه دارالخلافه به زیور طبع درآید تغییرات کلیه که در اوضاع عمارات راه یافته بود مجددا اصلاح شد و مقرب الحضره العلیه سلیمانخان سرهنگ مهندس ولد خدادخان و معلم جزو ریاضی مدرسه با مرکب چاپ نقشه را با کمال دقت نقل نمود و متحمل زحمات گردید پس این نقشه مطابق است با وضع شهر دارالخلافه در تاریخ محرم سنه ۱۳۰۹ نجم الملک توضیح، پایین سمت راست نقشه نقشجات اطراف شهر که طبقه اخیر مهندسین میرزا محمود منجمباشی و رضاقلیخان و ... کشیده و برداشته اند. این‌ها هستند نقشه جلالیه، بهجت آباد، اسب دوانی، امامزاده حسن، خانی آباد، علی آباد، یخچی آباد، اسفندیاریه، دولاب و نقشجاتی که حقیر برداشته نقشه تپگرافی راه عربستان است از طهران الى اصفهان و عراق و بروجرد و خرم آباد و دزفول و شوشتر و اهواز الى محمره و بصره و مراجعت از شوشتر از راه بختیاری الی اصفهان به انضمام نقشه بلاد عرض راه بطور کلی یعنی محیط هر شهری با معابر اصلی و ابنیه معتبر آن و علاوه بر این نقشجات از علوم آنچه حقیر نوشته و بطبع رسیده اطلس جغرافیاست قریب شصت ورق با دو جلد شرح احوال ممالک و دو کتاب در علم حساب و کتابی در اصول هندسه و مثلثات مستقیم الخطوط و رساله در شرح جداول لگاریتم اعداد و جیب و ظل و رساله در حل مسایل لاینحل خلاصة الحساب مرحوم شیخ بهایی که بدرجات عالیه جبر و مقابله منتهی می‌شود و آنچه از کتب نوشته شده هنوز بطبع نرسیده متعددند مثل نقشه کشی و هندسه دسکریپتیوو پلازکته که علم تسطیح باشند و جبر و مقابله و م��لثات کروی و راه سازی و پل سازی و قلعه سازی و فیزیک و هندسه آنالیتیک و حساب و دیفرانسیل و علم هیأت و نجوم جدید و علم تپگرافی و ستاتیک که شعبه ایست از جراثقال فی شهر محرم الحرام ۱۳۰۹
عبدالغفار
توضیح، پایین سمت چپ نقشه
اعلام لازم الاذعان
طبع این نقشه بدون اطلاع و اجازه اداره جلیله وزارت علوم قدغن است و ممنوع به هر قسمی از اقسام خواه به زبان فارسی یا عربی یا فرانسه و ... خواه به همین اندازه یا کوچکتر و بزرگتر خواه
در داخل مملکت ایران و خواه در ممالک خارجه
مخبرالدوله وزیر علوم
کتبه العبد الآثم الجانی عباس ابن الهمدانی
[ نوشت آن را بنده گناهکار جانی عباس فرزند الهمدانی]توضیح، پایین مرکز نقشه
عمل سلیمانخان مهندس و معلم ریاضی
علامت جهات، بالا سمت چپ نقشه
طهران (مرکز علامت)، خط نصف النهار نجومی، خط نصف النهار مغناطیسی، شمال، سمت مشهد رضا، مشرق، جنوب، سمت قبله، سمت کربلا، مغرب
مقیاس نقشه، پایین مرکز نقشه
مقیاس نقشه یک جزو از چهار هزار جزو است / بحسب متر فرانسه / بحسب ذرع شاه
متن سمت راست و چپ بالای نقشه
بسمه تعالی، چون حسب الامر اعلیحضرت اقدس شاهنشاه ناصرالدین ارواحنا فدا مقارن سال ۱۲۸۵ هجری وسعت شهر از اطراف افزوده شد و باستیون جدیدی حول آن ساخته شد مقرر گردید که نقشه عمارات اطراف شهر قدیم را که داخل باستیون شده مهندسین مدرسه مبارکه دارالفنون بردارند پس به حکم مرحوم مغفور اعتضادالسلطنه وزیر علوم علیقلی میرزا که آنوقت ریاست کل مدرسه مبارکه به عهده کفایت ایشان بود و به اطلاع و سرپرستی جناب فخامت نصاب نیرالملک امیر تومان جعفرقلیخان رئیس مدرسه مبارکه حقیر عبدالغفار نجم الملک که سالهاست به معلمی کل علوم ریاضی و ... اشتغال دارد به دستیاری عمده الأمرا محمد حسین خان سرتیپ اول ناظم مدرسه و به همراهی بیست نفر شاگردان مهندس که آن وقت بعضی فارغ التحصیل بودند و بعضی نیز در تحصیل مثل نواب محمدحسن میرزای سرتیپ و آقا علیخان سرتیپ و.. ذوالفقارخان سرتیپ و سلیمانخان سرتیپ و ... مدت یکسال اوقات صرف نموده همه روزه از صبح تا شام در صحرا و محلات گردش نموده به دقت تمام نقشه برداشت و شب‌ها را تا سحر با مقیاس یک دو هزارم اعمال روز را در ورقی نقش نمود و آنضمن { آن ضمن} این دسته فارغ التحصیل شده متفرق شده طبقه دیگر که بر روی کار آمدند مثل سلیمانخان و مهدیخان و میرزا احمد و آقاخان معلمین جزو ریاضی و ... را قرارداد که آنچه به مرور زمان در اطراف شهر تازه عمارت شده و آنچه تغییر و تصرف واقع گشته باضافه نقشه شهر قدیم را بتدریج بردارند و این کار‌ها سال‌ها طول کشید و آن طبقه هم فارغ التحصیل شد دسته دیگر روی کار آمد مثل میرزا اسمعیل خان و سیف الله خان و علیخان قاجار و اسدالله خان قاجار و ... این‌ها را هم به مرور مشغول داشته تا آن طبقه هم فارغ التحصیل شدند. طبقه دیگر روی کار آمدند مثل میرزا محمود منجم باشی اخوی زاده اینجانب و رضاقلیخان قاجار و میرزا آقاخان و سلطان احمد میرزا و ... این طبقه را نیز مدتی مشغول همانکار داشت و ضمنا سلیمانخان مسیحی را گماشت که نقشه اطراف شهر را، چون خیلی وسیع بود ابعادش را نصف کند تا سطح آن یک ربع شود به مقیاس یک چهار هزارم و سلیمانخان معلم ریاضی را گماشت تا تمام نقشه خارج و داخل شهر را در ورقی نقل کند و عمده زحمات این نقشه را همین شخص سلیمانخان سرهنگ و معلم ریاضی به دستورالعمل اینجانب متحمل شد و این عمل تا اواسط سال ۱۳۰۵ بانجام رسید و نقشه کشیده شد و عمده عمارات و تغییرات در عرض مدت این بیست سال واقع شد و اگر چه هنوز از اراضی بایره در گوشه و کنار باقیست، ولی منبعد به زودی تغییرات کلی دست نخواهد داد و الحق حال نقشه ساخته شده خیلی صحیح و دقیق که تاکنون به این صحت و درستی نقشه کشیده نشده و چنان دقیق است که می‌توان خانه‌ها و املاک مردم را با کمال دقت آنرا؟ و مساحت نمود و با وجود این از آنجا که انسان جایزالخطاست ممکن است سهو و لغزش واقع شده باشد و بالجمله، چون عمل به اینجا رسید ملاحظه نمود که زمین شهر افقی نیست طرف شمال بلند است و طرف جنوب پست مناسب دید محیط شهر را تسویه نماید تا قدر بلندی و پستی معلوم شود و از روی نقشه بتوان فهمید که آب از کدام طرف ممکن است جاری شود مدت ده روز خود حقیر باتفاق طبقه اخیر مهندسین بصحرا رفته دور شهر را بدقت تمام تسویه و تراز نمودرو حاصل عمل را در نقشه نقل کرد و معلوم شد که طرف دروازه دولت بقد هشتاد و دو ذرع بلندتر است از طرف غربی دروازه خانی آباد و همین طبقه اخیر نقشه قراء و آبادی‌های اطراف باستیون را تا یک فرسخ عرض نیز برداشته اند که در این ورق نگنجید و ختم عمل مقارن شد با زمان وزارت جلیله علوم جناب جلالتماب اجل آقای مخبرالدوله علیقلی خان وزیر تلگراف و معادن و ... دام اقباله العالی که الحق حسن کفایت و کاردانی و مواظبت این شخص؟ برادر محترم ایشان جناب نیرالملک و محمد حسینخان سرتیپ مدرسه مبارکه دارالفنون رونقی دیگر یافته و ترقیات فوق العاده نموده و علوم و فنون جدید بسیار در این سنوات ریاست ایشان شیوع یافته و کتب علمیه زیاد ترجمه و تألیف و باسمه شده و می‌توان ادعا نمود که مثل مدارس اروپا شاگردان در اینجا تربیت می‌شوند و ترقی می‌کنند و آنرا اقسام فنون ریاضی و مهندسی و نظامی و طبیعی و طب و موسیقی و السنه و ... تعلیم و تعلم می‌شوند محیط باستیون جدید نوزده هزار و دویست متر فرانسه یا هیجده هزار و چهارصد و شصت ذرع شاه است و مساحت تمام زمین جوف باستیون بحسب ذرع مربع سی و شش کرور و نصف است و از آنجمله مساحت شهر قدیم هشت کرور و شصت هزار ذرع مربع است، اما جمعیت دارالخلافه را دو سال قبل از ابتدای برداشتن نقشه شهر حسب الامر الاعلى حقیر بدقت مشخص نمود تعداد کل نفوس یکصد و شصت هزار نفر شد، ولی امروز که بیست و سه سال بعد از آن تاریخ است به دویست و پنجاه هزار نفر می‌رسد و عدد بیوتات داخل شهر قدیم به حساب نه هزار باب شد و بیوتات خارجه هم به نه هزار می‌رسد
مجموعا هیجده هزار باب و عدد مساجد معتبره دویست باب و عدد کلیسا‌های کاتولیک و پروتستان و ارامنه چهار باب و عدد حمام‌های عمومی چهارصد باب /عرض جغرافی طهران از خطوط استوا سی و پنج درجه و چهار دقیقه شمالی است و طول شرقیش از پاریس چهل و نه درجه و دو دقیقه است و ارتفاع طهران از سطح بحر محیط یکهزار و یکصد و سی ذرع شاه است یا یکهزار و یکصد و هشتاد متر و حرارت هوا در تابستان سی و شش درجه یکصد قسمتی است و در زمستان ده درجه زیر صفر و ارتفاع آفتاب در تابستان هفتاد و هفت درجه و چهل و هشت دقیقه است و در زمستان سی درجه و پنجاه و دو دقیقه و در اول بهار و پاییز پنجاه و چهار درجه و بیست دقیقه و اطول ایام در تابستان چهارده ساعت و بیست و شش دقیقه است و در زمستان نه ساعت و سی و چهار دقیقه و طول شاغول ثانیه شمار نهصد و نود و سه میلیمتر است و قوه جاذبه زمین به افق طهران در سرعت سقوط اجسام در آخر ثانیه اول نه متر و هفتصد و نود و هفت میلیمتر است و انحراف عقربه قطب نما از خط نصف النهار نجومی از شمال بسمت مشرق یکدرجه و نیم است موافق رصد جدید حقیر و انحراف قبله از جنوب بسمت مغرب سی و هفت درجه و بیست و شش دقیقه است سرعت سیر نقطه طهران بحرکت وضعیه شبانه روزی در هر ثانیه سی و شش ذرع و نیم است و سرعت حرکت انتقالیه اش در حول آفتاب در هر ثانیه بیست و نه هزار و دویست و سی ذرع است یا پنج... فرسخ الاعشرفرسخ
ستون سمت راست پایین نقشه
علامت عمارات دولتی و اعیان دولت، علامت باغ‌های شهر، علامت مزارع شهر، علامت یخچال‌های شهر، علامت حدود محلاتشهر، علامت خطوط تلگراف، علامت کوره‌ها و زمین‌های گود، علامت تاکستان‌های شهر، علامت قنوات و مجاری آب، علامت زمین‌های بایر و شن زار. ستون سمت چپ پایین نقشه علامت امامزاده‌های شهر، علامت مساجد شهر، علامت مدارس شهر، علامت تکایای شهر، حدود محلات و راه آهن، علامت قراولخانه ها، علامت کاروانسراها، علامت بازار‌ها و دکاکین، علامت کوچه‌های شهر، علامت قبرستانها.
توضیح، پایین سمت راست نقشه
در سی سال قبل مسیو کرشیش نمساوی {اطریشی} و معلم توپخانه مدرسه مبارکه دارالفنون به استمداد شاگردان خود نقشه از طهران برداشت که ابعاد آنرا بقدم پیموده بودند و زوایا را بتقریب گرفته بودند اعتبار علمی نداشت و تخمینی بود معهذا برای اشخاصی که بخواهند وضع سی سال قبل طهران را ببینند مفید است بعضی عمارات وسیعه اعیان و معارف را مهندسین مکرر رفتند اذن بطلبند نقشه بردارند صاحبان آن‌ها بهر ملاحظه بود اذن ندادند و محل عمارات بیاض و ساده باقی ماند و در این تاریخ هزار و سیصد و نه که حسب الامر الاعلی مقرر شد نقشه دارالخلافه به زیور طبع درآید تغییرات کلیه که در اوضاع عمارات راه یافته بود مجددا اصلاح شد و مقرب الحضره العلیه سلیمانخان سرهنگ مهندس ولد خدادخان و معلم جزو ریاضی مدرسه با مرکب چاپ نقشه را با کمال دقت نقل نمود و متحمل زحمات گردید پس این نقشه مطابق است با وضع شهر دارالخلافه در تاریخ محرم سنه ۱۳۰۹ نجم الملک توضیح، پایین سمت راست نقشه نقشجات اطراف شهر که طبقه اخیر مهندسین میرزا محمود منجمباشی و رضاقلیخان و ... کشیده و برداشته اند. این‌ها هستند نقشه جلالیه، بهجت آباد، اسب دوانی، امامزاده حسن، خانی آباد، علی آباد، یخچی آباد، اسفندیاریه، دولاب و نقشجاتی که حقیر برداشته نقشه تپگرافی راه عربستان است از طهران الى اصفهان و عراق و بروجرد و خرم آباد و دزفول و شوشتر و اهواز الى محمره و بصره و مراجعت از شوشتر از راه بختیاری الی اصفهان به انضمام نقشه بلاد عرض راه بطور کلی یعنی محیط هر شهری با معابر اصلی و ابنیه معتبر آن و علاوه بر این نقشجات از علوم آنچه حقیر نوشته و بطبع رسیده اطلس جغرافیاست قریب شصت ورق با دو جلد شرح احوال ممالک و دو کتاب در علم حساب و کتابی در اصول هندسه و مثلثات مستقیم الخطوط و رساله در شرح جداول لگاریتم اعداد و جیب و ظل و رساله در حل مسایل لاینحل خلاصة الحساب مرحوم شیخ بهایی که بدرجات عالیه جبر و مقابله منتهی می‌شود و آنچه از کتب نوشته شده هنوز بطبع نرسیده متعددند مثل نقشه کشی و هندسه دسکریپتیوو پلازکته که علم تسطیح باشند و جبر و مقابله و م��لثات کروی و راه سازی و پل سازی و قلعه سازی و فیزیک و هندسه آنالیتیک و حساب و دیفرانسیل و علم هیأت و نجوم جدید و علم تپگرافی و ستاتیک که شعبه ایست از جراثقال فی شهر محرم الحرام ۱۳۰۹
عبدالغفار
توضیح، پایین سمت چپ نقشه
اعلام لازم الاذعان
طبع این نقشه بدون اطلاع و اجازه اداره جلیله وزارت علوم قدغن است و ممنوع به هر قسمی از اقسام خواه به زبان فارسی یا عربی یا فرانسه و ... خواه به همین اندازه یا کوچکتر و بزرگتر خواه
در داخل مملکت ایران و خواه در ممالک خارجه
مخبرالدوله وزیر علوم
کتبه العبد الآثم الجانی عباس ابن الهمدانی
[ نوشت آن را بنده گناهکار جانی عباس فرزند الهمدانی]توضیح، پایین مرکز نقشه
عمل سلیمانخان مهندس و معلم ریاضی
علامت جهات، بالا سمت چپ نقشه
طهران (مرکز علامت)، خط نصف النهار نجومی، خط نصف النهار مغناطیسی، شمال، سمت مشهد رضا، مشرق، جنوب، سمت قبله، سمت کربلا، مغرب
مقیاس نقشه، پایین مرکز نقشه
مقیاس نقشه یک جزو از چهار هزار جزو است / بحسب متر فرانسه / بحسب ذرع شاه
منبع:
پارسینه
اگر
معاذالله هنوز حکومت سست و ترسو و غربگرای قاجار الان وجود داشت
اصلا معلوم نبود که کشوری به نام ایران در جغرافیای سیاسی جهان
حضور داشت!
جناب سبحان خان ......اینو بهت بگم که نام پادشاهان بلند آوازه و دلیر و قدرتمند و با درایت ایران و تمدن چندین هزارساله این مرز و بوم لرزه براندام غرب و شرق انداخته و نه اونی که در فکر تو است.یکم بفکر بیا ......و احساسی عمل نکن تو اگر سفیر ایران در مجامع بین الملل بودی این کشور را به مفتی میفروختی و آبروی چندین هزارساله این کشور را می بردی.
سبحان اگه بره به زمان قاجار با اینهمه اصطلاحات که بلده راحت میتونه باهاشون صحبت کنه!