پروتئینی که میتواند عامل نابینایی باشد
پارسینه: ژوهشگران آمریکایی در بررسی جدید خود دریافتند که تجمع نوعی پروتئین در چشم میتواند به نابینایی منجر شوددرجدیدترین بررسیهای چشم پزشکی مشخص شد، پروتئینی که به تهنشین شدن کلسیم در مینای دندان منجر میشود، میتواند عامل انباشته شدن کلسیم در چشم افرادی باشد که به «تباهی لکه زرد» یا «دژنراسیون ماکولا» (AMD) مبتلا هستند.
پژوهشی که در «موسسه ملی بینایی» (NEI) آمریکا انجام شده است، نشان میدهد که این پروتئین موسوم به «آملوتین» میتواند یک هدف درمانی برای بیماریهای چشمی باشد.
دکتر «گرام ویستو»، از نویسندگان این پژوهش گفت: ما توانستیم با استفاده از یک مدل ساده کشت سلولی در چشم، نشان دهیم که آملوتین، تحت فشار فعال میشود و نوعی کلسیم را شکل میدهد که معمولا مشابه آن، در استخوان و دندان دیده میشود. هنگامی که ما چشم افراد مبتلا به دژنراسیون ماکولای خشک را بررسی کردیم، همین نوع کلسیم را دیدیم.
تقسیم بندی تباهی لکه زرد
دژنراسیون ماکولا، به دو نوع مرطوب و خشک تقسیم میشود. اگرچه درمانهایی برای کند کردن روند پیشرفت دژنراسیون ماکولای مرطوب وجود دارد، اما هم اکنون هیچ درمانی برای دژنراسیون ماکولای خشک ارائه نشده است. در دژنراسیون ماکولای خشک، کلسترول، لیپید، پروتئینها و مواد معدنی در پشت چشم انباشته میشود.
انباشته شدن این عناصر میتواند مانع عملکرد لایه سلولی موسوم به «لایه رنگدانه شبکیه» (RPE) شود که سلولهای بینایی شبکیه را تغذیه میکند و در نهایت به نابینایی منجر میشود. پژوهشگران در بررسیهای اخیر خود، یک ترکیب معدنی موسوم به «هیدروکسیل آپاتیت» (HAP) را در چشم بیماران مبتلا به دژنراسیون ماکولای خشک یافتند.
هیدروکسیل آپاتیت، یک ترکیب اصلی در مینای دندان و استخوان است. پژوهشگران، هیدروکسیل و آملوتین را فقط در چشم افراد مبتلا به دژنراسیون ماکولای خشک یافتند. آملوتین نیز فقط در قسمتهایی وجود داشت که فاقد مواد خارج سلولی انباشته شده موسوم به «دروسن» (Drusen) بودند. از آنجا که این پروتئین معمولا در دندان وجود دارد، یافتن آن در چشم بیماران واقعا غیرمنتظره بود.
ماکولار چیست؟
ماکولار قسمت حساس شبکیه است که مسئول دید واضح و مستقیم برای انجام کارهای دقیق مانند رانندگی و خواندن است. از بین رفتن لکه زرد در چشم به صورت تدریجی انجام میشود و برای پیشگیری از آن نکاتی را پیشنهاد میکنند از جمله:
ترک سیگار
افراد سیگاری چهار برابر افرد دیگر دچار این بیماری میشوند. مصرف سبزیجات تیره مواد غذایی غنی از کارتنوئیدها احتمال این بیماری را تا ۴۳ درصد کاهش میدهد.
مصرف ویتامینها به اندازه کافی
از آن جا که سالمندان ویتامین و مواد معدنی کافی مصرف نمیکنند با مشورت پزشک نیاز به مصرف مکمل دارند از جمله ویتامین C.، ویتامین E.، بتاکاروتن، مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ که در ماهی به میزان فراوانی یافت میشود اثر حفاظتی در مقابل دژنراسیون ماکولا دارد. از سوی دیگر، مصرف اسیدهای چرب امگا ۶ که در روغنهای نباتی یافت میشود خطر ابتلا را افزایش میدهد.
پرهیز از کربوهیدراتهای فراوری شده
مواد غذایی به شدت فراوری شده با شاخص گلوکز بالا موجب افزایش قند و انسولین در بدن میشود. نمونههایی از این موارد شامل نان سفید، سیب زمینیهای سفید، دوناتها و ... است. میوه ها، برنج قهوه ای، غلات کامل، آب سیب و آب هویج از نظر شاخص گلوکز پایین هستند.
دکتر «گرام ویستو»، از نویسندگان این پژوهش گفت: ما توانستیم با استفاده از یک مدل ساده کشت سلولی در چشم، نشان دهیم که آملوتین، تحت فشار فعال میشود و نوعی کلسیم را شکل میدهد که معمولا مشابه آن، در استخوان و دندان دیده میشود. هنگامی که ما چشم افراد مبتلا به دژنراسیون ماکولای خشک را بررسی کردیم، همین نوع کلسیم را دیدیم.
تقسیم بندی تباهی لکه زرد
دژنراسیون ماکولا، به دو نوع مرطوب و خشک تقسیم میشود. اگرچه درمانهایی برای کند کردن روند پیشرفت دژنراسیون ماکولای مرطوب وجود دارد، اما هم اکنون هیچ درمانی برای دژنراسیون ماکولای خشک ارائه نشده است. در دژنراسیون ماکولای خشک، کلسترول، لیپید، پروتئینها و مواد معدنی در پشت چشم انباشته میشود.
انباشته شدن این عناصر میتواند مانع عملکرد لایه سلولی موسوم به «لایه رنگدانه شبکیه» (RPE) شود که سلولهای بینایی شبکیه را تغذیه میکند و در نهایت به نابینایی منجر میشود. پژوهشگران در بررسیهای اخیر خود، یک ترکیب معدنی موسوم به «هیدروکسیل آپاتیت» (HAP) را در چشم بیماران مبتلا به دژنراسیون ماکولای خشک یافتند.
هیدروکسیل آپاتیت، یک ترکیب اصلی در مینای دندان و استخوان است. پژوهشگران، هیدروکسیل و آملوتین را فقط در چشم افراد مبتلا به دژنراسیون ماکولای خشک یافتند. آملوتین نیز فقط در قسمتهایی وجود داشت که فاقد مواد خارج سلولی انباشته شده موسوم به «دروسن» (Drusen) بودند. از آنجا که این پروتئین معمولا در دندان وجود دارد، یافتن آن در چشم بیماران واقعا غیرمنتظره بود.
ماکولار چیست؟
ماکولار قسمت حساس شبکیه است که مسئول دید واضح و مستقیم برای انجام کارهای دقیق مانند رانندگی و خواندن است. از بین رفتن لکه زرد در چشم به صورت تدریجی انجام میشود و برای پیشگیری از آن نکاتی را پیشنهاد میکنند از جمله:
ترک سیگار
افراد سیگاری چهار برابر افرد دیگر دچار این بیماری میشوند. مصرف سبزیجات تیره مواد غذایی غنی از کارتنوئیدها احتمال این بیماری را تا ۴۳ درصد کاهش میدهد.
مصرف ویتامینها به اندازه کافی
از آن جا که سالمندان ویتامین و مواد معدنی کافی مصرف نمیکنند با مشورت پزشک نیاز به مصرف مکمل دارند از جمله ویتامین C.، ویتامین E.، بتاکاروتن، مصرف اسیدهای چرب امگا ۳ که در ماهی به میزان فراوانی یافت میشود اثر حفاظتی در مقابل دژنراسیون ماکولا دارد. از سوی دیگر، مصرف اسیدهای چرب امگا ۶ که در روغنهای نباتی یافت میشود خطر ابتلا را افزایش میدهد.
پرهیز از کربوهیدراتهای فراوری شده
مواد غذایی به شدت فراوری شده با شاخص گلوکز بالا موجب افزایش قند و انسولین در بدن میشود. نمونههایی از این موارد شامل نان سفید، سیب زمینیهای سفید، دوناتها و ... است. میوه ها، برنج قهوه ای، غلات کامل، آب سیب و آب هویج از نظر شاخص گلوکز پایین هستند.
یک مطالعه نشان داد افرادی که آنتی اکسیدان خیلی کم مصرف میکنند و همزمان در معرض نور فرابنفش قرار میگیرند چهار برابر بیشتر به بیماری یادشده مبتلا میشوند. به همین دلیل استفاده از عینک دودی با محافظ UV توصیه میشود. آخرین توصیه نیز این است که مرتب به چشم پزشک مراجعه کنید. آکادمی چشم پزشکان آمریکا پیشنهاد میدهد دست کم دو یا سه سال یک بار و بعد از ۴۵ سالگی هر سال برای معاینه چشم بروید.
براساس تحقیقات کارشناسان دانشگاه ملبورن استرالیا چاقی سبب افزایش فشارخون در رگ و مویرگهای ظریف داخل چشم میشود و به این ترتیب موجب آسیب به شبکیه چشم و بروز مشکلات بینایی خواهد شد.
با کاهش وزن و رعایت تناسب اندام، فشارخون در رگها متعادل میشود، مشکل پارگی و آسیب به عصبهای چشمی رخ نمیدهدهمچنین مادران باردار پس از اتمام بارداری باید باگرفتن رژیم غذایی مناسب، ورزش، تحرک و شیردهی وزن خود را تنظیم کنند، زیرا امکان آسیب به بینایی دراین حالت وجود دارد. کارشناسان براین اساس به افراد توصیه میکنند درکنارمصرف مواد غذایی حاوی کارتنوئید ازجمله هویج، کلم بروکلی، بلوبری و گوجه فرنگی وزن خود را درشرایط ایده آل نگهداری کنند تا دچار افت قدرت بینایی نشوند.
منبع:روزنامه خراسان
ارسال نظر