بی ثباتی شخصیتی و مختل شدن زندگی
پارسینه: پدر در ثانیههای آخر نظرش تغییر میکند و مراسم خواستگاری را به هم میزند، ساعتی بعد پشیمان شده و با تماس از خانواده پسر از آنان میخواهد که دوباره بیایند، روز بعد دوباره پشیمان است؛ این بی ثباتی شخصیتی دست آخر موجب شده تا دختر سالها در خانه بماند.
اختلالات سلامت روان میتواند همه افراد جامعه را درگیر کند به طوری که گفته میشود ۲۳ درصد جمعیت ۱۵ تا ۶۴ سال کشور از یک اختلال روانپزشکی رنج میبرند؛ و اختلال شخصیتی نیز یکی از این نوع اختلالات به شمار میروند. اختلالات شخصیت عبارتند از: مجموعه اختلالهای روان شناختی که ویژگی اصلی آنها رفتارهای خشک و غیرقابل انعطاف است. این رفتارها به اشخاص آسیب میرساند، چون مانع سازگاری آنها با الزامهای زندگی روزانه میشود و روابط آنان را با دیگران مختل میسازد؛ هرگاه صفات شخصیتی غیرقابل انعطاف و نابهنجار و از طرفی کارکردهای آن با رنج و عذاب ذهنی همراه باشد، به اصطلاح میتوان تشخیص داد که فرد دچار اختلال شخصیتی شده است.
شخصیت هر فرد منحصر به خود اوست و در عین حال قابل پیش بینی و از سوی دیگر ویژگی نسبتاً پایداری از رفتار، هیجان و نحوه تفکر آن را نشان میدهد. شخصیت سبک خاص هر فردی را در ارتباط با دنیای دورنی و نحوه تعامل با محیط اجتماعی آن شکل میدهد و تحت تاثیر وراثت، محیط، عوامل اجتماعی و زیستی شکل میگیرد. هر فردی با ویژگیهای منحصر به فرد ژنتیکی متولد میشود، اما محیط و شیوه فرزندپروری نیز نقش اساسی در شکل گیری آن ایفا میکند.
نبود پدر در جلسه خواستگاری به علت اختلال شخصیتی
خبرنگار ایرنا با حضور در کلینیک مشاوره و روانشناسی تاثیر اختلال شخصیتی را بر زندگی از زبان یکی از مراجعان به کلینیک جویا شده است.
احمد جوان ۳۱ ساله دارای لیسانس حقوق در گفتگو با خبرنگار ایرنا در این زمینه گفت: دو ماه پیش برای خواستگاری دختر مورد علاقه خود به همراه خانواده به منزل آنان رفیتم و بعد از آشنایی اولیه متوجه شدیم که پدر و مادر خانواده دختر حدوداً سه سالی است که از یکدیگر جدا شده و وقتی علت جدایی آنها را جویا شدیم، عدم تعادل و اختلال شخصیتی پدر خانواده را عنوان کردند.
این جوان توضیح داد: من پیش از این خواستگاری زیاد رفتم، اما در این جلسه خواستگاری و آشنایی با دختر خانم متوجه شدم که واقعاً خیلی خانم فهمیدهای است و خانواده اش هم بسیار صمیمی و مهربان هستند و عدم صداقتی در رفتار خانواده آنها ندیدم و به نظرم مورد خوبی برای من بود.
وی ادامه داد: آنان خانواده مذهبی و با احترام در محله زندگی شان به شمار میرفتند، ولی موردی که ذهنم رو درگیر خود کرده و من را به اینجا برای مشاوره کشانده این است که برای عقد ازدواج باید اجازه پدر دختر حتماً باشد در حالیکه هیچ کدام از فرزندان این خانواده به گفته خودشان از زمان جدایی والدین اصلاً با پدر در ارتباط نبودند؛ آنان میخواهند برای جلسه رسمی خواستگاری به پدر اطلاع دهند که بیاید، اما از واکنش پدرشان نسبت به این موضوع و رفتاری که خواهد داشت، هیچ اطلاعی ندارند.
وی توضیح داد: از طرفی درگذشته دختر بزرگتر خانواده که خواستگار داشته به خاطر همین اختلال شخصیت پدر تاکنون نتوانسته همسری برای خود برگزیند یعنی هربار که این موضوع پیش میآمده ابتدا پدر موافقت میکرده، ولی بعد دوباره نظرش عوض شده و سر همین مورد چندین خواستگار را رد کردند و این موضوع باعث شده که دختر بزرگتر تا الان از پذیرفتن خواستگار خودداری کند.
احمد که سخت درگیر این موضوع بود و میترسید که همچون دختر بزرگتر آن خانواده با مشکل توافق پدر مواجه شود و از طرفی برای ازدواج با دختر مورد علاقه خود بسیار اصرار داشت، افزود: حتی به این موضوع نیز فکر کرده ام که اگر با پدر دختر به توافق نهایی نرسیدم به سراغ دادگاه بروم تا اجازه ازدواج او را از این طریق کسب کنم.
وی افزود: هنگامیکه از نامزدم درباره اختلال رفتاری و شخصیت پدرش را جویا شدم میگفت: ما نمیتوانستیم حتی برای یک ساعت بعد با حضور پدرم برنامه ریزی کنیم چراکه حرف و تصمیمات او هر لحظه عوض میشود. از کودکی دوست نداشتیم تنها با پدرم بیرون برویم یا حتی در خانه با او باشیم به طور مثال پدرم فقط پزشکی رو رشته معتبری میدانست و خواهرم که در کنکور رشته حقوق قبول شده بود اصلاً این رشته را قبول نداشت و حتی موافق دانشگاه رفتن خواهرم نبود.
این جوان گفت: از زمانی که متوجه شدم نامزدم زیاد دوست ندارد که از گذشته و رفتار پدرش و علل جدایی والدینش سئوال بپرسم، برای کسب اطلاعات بیشتر از نوع بیماری پدرش جهت مواجهه با آن، به مرکز مشاوره مراجعه کردم.
سازگاری در مقابل ناسازگاری
عضو انجمن علمی روانپزشکان درباره اختلال شخصیتی به ایرنا گفت: شخصیت را میتوان به دو بخش سازگار و ناسازگار تقسیم کرد. شخصیت سازگار از این توانایی برخوردار است که در ارتباط با تغییرات موقعیتی انعطاف پذیری داشته باشد. فردی با شخصیت سازگار، در برخورد با مشکلات و چالشهای زندگی انعطاف پذیری بیشتری دارد و از سطح تاب آوری بالاتری برخوردار است.
ارسیا تقوا با بیان اینکه شخصیت هر فرد دارای ثبات است، افزود:، اما افراد با شخصیت ناسازگار در مواجهه با شرایط مختلف و درست زمانی که فرد باید تغییراتی در رفتار یا تصمیم گیری خود ایجاد کند، انعطاف ناپذیر میشوند.
وی نقش فرهنگ و اجتماع را در شکل گیری شخصیت فرد یا افراد جامعه موثر دانست و اظهار داشت: برخی خصوصیات شخصیتی اعم از سازگار یا ناسازگار در یک جامعه مورد پسند است، اما در جامعه دیگر مورد نکوهش قرار میگیرد. همچنین از عوامل زیستی میتوان به نقش هورمونهای تستوسترون در تکانشگری یا هورمون مونوآمین اکسیداز در سطح فعالیتهای اجتماعی فرد یا افراد آن جوامع اشاره کرد.
چگونگی به وجود آمدن اختلالات شخصیتی
عضو انجمن علمی روانپزشکان گفت: زمانی که ذهن و رفتار آدمی با معیارهای فرهنگی جامعه منطبق نباشد، اختلال شخصیتی مطرح میشود، این نوع رفتار از دوره نوجوانی یا جوانی شروع میشود. نفوذی غیرقابل انعطاف دارد، در طول زمان تغییر نمیکند و موجب ناخشنودی فرد و مختل شدن کارکردهایش میشود. هر گاه صفات شخصیتی، غیرقابل انعطاف و غیرانطباقی باشد، میتواند کارکردهای فرد را مختل سازد یا رنج و عذاب درون ذهنی برایش ایجاد کند.
این روانپزشک افزود: صفت شخصیت الگوی بادوام عبارت از درک کردن محیط و دیگران، برقرار کردن رابطه و فکر کردن به آنها است، الگویی که در قالب ساخت روانی فرد تثبیت شده است. در عین حال اختلال شخصیت برعکس الگوی ناسازگارانه و بادوام تجربه درونی و رفتاری به شمار میرود که به زمان نوجوانی یا جوانی بر میگردد.
وی با بیان اینکه اختلال شخصیتی حداقل در دو زمینه از چهار حالت شناخت، هیجان پذیری، عملکرد میان فردی و کنترل تکانه خود را آشکار میکند، اضافه کرد: اختلالهای شخصیت مجموعهای از الگوهای رفتار گوناگون و پیچیده است و آنها در دور معیوبی گرفتار میشوند که در آن، سبک شخصی آشفته شان دیگران را بیزار کرده و از این رو، شیوههای برقراری ارتباط مشکل آفرین آنها را تشدید میکند.
تقوا، تصریح کرد: با توجه به اینکه اختلالهای شخصیت کل ساختار موجودیت فرد را در بر میگیرد از این رو برای درمان این گونه رفتارهای فردی، درمان و تشخص این رفتارها با وجود رفتارهای مشابه، بسیار دشوار است.
تشخیص و درمان اختلال شخصیتی
این روانپزشک اظهارداشت: اختلالهای شخصیتی را میتوان در سه گروه دسته بندی کرد گروه نخست شامل اختلالهای شخصیت پارانوید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپی در ویژگیهای رفتار عجیب و غریب و غیرعادی مشترک هستند، گروه دوم اختلالهای شخصیت ضد اجتماعی، مرزی، نمایشی و خود شیفته میشوند که بیش از حد نمایشی، هیجانی، دمدمی یا غیرقابل پیش بینی هستند و دسته سوم در گروه اختلالهای شخصیت اجتنابی، وابسته و وسواسی قرار دارند که رفتارهای مضطرب و بیمناک را شامل میشود.
تقوا، روان درمانی و دارو درمانی را ۲ راهکار برای کمک به فرد مبتلا به اختلال شخصیت عنوان کرد و افزود: اگرچه بیماران با درمانگر رابطهای صمیمی برقرار نمیکنند، اما در روان درمانی فعالانه شرکت میکنند. در گروه درمانی بیماران ممکن است تا مدتها ساکت بمانند، اما بالاخره مشارکت میکنند.
وی گفت: در روش دارودرمانی، درمان با مقادیر کمی داروهای آنتی سایکوتیک، ضدافسردگی و محرک روانی در برخی از بیماران مؤثر بوده است. داروهای سروتونرژیک ممکن است، از حساسیت بیمار به طرد کم کند. بنزودیازپینها میتوانند به کاهش اضطراب بین فردی کمک کنند.
منبع: بهداشت نیوز
شخصیت هر فرد منحصر به خود اوست و در عین حال قابل پیش بینی و از سوی دیگر ویژگی نسبتاً پایداری از رفتار، هیجان و نحوه تفکر آن را نشان میدهد. شخصیت سبک خاص هر فردی را در ارتباط با دنیای دورنی و نحوه تعامل با محیط اجتماعی آن شکل میدهد و تحت تاثیر وراثت، محیط، عوامل اجتماعی و زیستی شکل میگیرد. هر فردی با ویژگیهای منحصر به فرد ژنتیکی متولد میشود، اما محیط و شیوه فرزندپروری نیز نقش اساسی در شکل گیری آن ایفا میکند.
نبود پدر در جلسه خواستگاری به علت اختلال شخصیتی
خبرنگار ایرنا با حضور در کلینیک مشاوره و روانشناسی تاثیر اختلال شخصیتی را بر زندگی از زبان یکی از مراجعان به کلینیک جویا شده است.
احمد جوان ۳۱ ساله دارای لیسانس حقوق در گفتگو با خبرنگار ایرنا در این زمینه گفت: دو ماه پیش برای خواستگاری دختر مورد علاقه خود به همراه خانواده به منزل آنان رفیتم و بعد از آشنایی اولیه متوجه شدیم که پدر و مادر خانواده دختر حدوداً سه سالی است که از یکدیگر جدا شده و وقتی علت جدایی آنها را جویا شدیم، عدم تعادل و اختلال شخصیتی پدر خانواده را عنوان کردند.
این جوان توضیح داد: من پیش از این خواستگاری زیاد رفتم، اما در این جلسه خواستگاری و آشنایی با دختر خانم متوجه شدم که واقعاً خیلی خانم فهمیدهای است و خانواده اش هم بسیار صمیمی و مهربان هستند و عدم صداقتی در رفتار خانواده آنها ندیدم و به نظرم مورد خوبی برای من بود.
وی ادامه داد: آنان خانواده مذهبی و با احترام در محله زندگی شان به شمار میرفتند، ولی موردی که ذهنم رو درگیر خود کرده و من را به اینجا برای مشاوره کشانده این است که برای عقد ازدواج باید اجازه پدر دختر حتماً باشد در حالیکه هیچ کدام از فرزندان این خانواده به گفته خودشان از زمان جدایی والدین اصلاً با پدر در ارتباط نبودند؛ آنان میخواهند برای جلسه رسمی خواستگاری به پدر اطلاع دهند که بیاید، اما از واکنش پدرشان نسبت به این موضوع و رفتاری که خواهد داشت، هیچ اطلاعی ندارند.
وی توضیح داد: از طرفی درگذشته دختر بزرگتر خانواده که خواستگار داشته به خاطر همین اختلال شخصیت پدر تاکنون نتوانسته همسری برای خود برگزیند یعنی هربار که این موضوع پیش میآمده ابتدا پدر موافقت میکرده، ولی بعد دوباره نظرش عوض شده و سر همین مورد چندین خواستگار را رد کردند و این موضوع باعث شده که دختر بزرگتر تا الان از پذیرفتن خواستگار خودداری کند.
احمد که سخت درگیر این موضوع بود و میترسید که همچون دختر بزرگتر آن خانواده با مشکل توافق پدر مواجه شود و از طرفی برای ازدواج با دختر مورد علاقه خود بسیار اصرار داشت، افزود: حتی به این موضوع نیز فکر کرده ام که اگر با پدر دختر به توافق نهایی نرسیدم به سراغ دادگاه بروم تا اجازه ازدواج او را از این طریق کسب کنم.
وی افزود: هنگامیکه از نامزدم درباره اختلال رفتاری و شخصیت پدرش را جویا شدم میگفت: ما نمیتوانستیم حتی برای یک ساعت بعد با حضور پدرم برنامه ریزی کنیم چراکه حرف و تصمیمات او هر لحظه عوض میشود. از کودکی دوست نداشتیم تنها با پدرم بیرون برویم یا حتی در خانه با او باشیم به طور مثال پدرم فقط پزشکی رو رشته معتبری میدانست و خواهرم که در کنکور رشته حقوق قبول شده بود اصلاً این رشته را قبول نداشت و حتی موافق دانشگاه رفتن خواهرم نبود.
این جوان گفت: از زمانی که متوجه شدم نامزدم زیاد دوست ندارد که از گذشته و رفتار پدرش و علل جدایی والدینش سئوال بپرسم، برای کسب اطلاعات بیشتر از نوع بیماری پدرش جهت مواجهه با آن، به مرکز مشاوره مراجعه کردم.
سازگاری در مقابل ناسازگاری
عضو انجمن علمی روانپزشکان درباره اختلال شخصیتی به ایرنا گفت: شخصیت را میتوان به دو بخش سازگار و ناسازگار تقسیم کرد. شخصیت سازگار از این توانایی برخوردار است که در ارتباط با تغییرات موقعیتی انعطاف پذیری داشته باشد. فردی با شخصیت سازگار، در برخورد با مشکلات و چالشهای زندگی انعطاف پذیری بیشتری دارد و از سطح تاب آوری بالاتری برخوردار است.
ارسیا تقوا با بیان اینکه شخصیت هر فرد دارای ثبات است، افزود:، اما افراد با شخصیت ناسازگار در مواجهه با شرایط مختلف و درست زمانی که فرد باید تغییراتی در رفتار یا تصمیم گیری خود ایجاد کند، انعطاف ناپذیر میشوند.
وی نقش فرهنگ و اجتماع را در شکل گیری شخصیت فرد یا افراد جامعه موثر دانست و اظهار داشت: برخی خصوصیات شخصیتی اعم از سازگار یا ناسازگار در یک جامعه مورد پسند است، اما در جامعه دیگر مورد نکوهش قرار میگیرد. همچنین از عوامل زیستی میتوان به نقش هورمونهای تستوسترون در تکانشگری یا هورمون مونوآمین اکسیداز در سطح فعالیتهای اجتماعی فرد یا افراد آن جوامع اشاره کرد.
چگونگی به وجود آمدن اختلالات شخصیتی
عضو انجمن علمی روانپزشکان گفت: زمانی که ذهن و رفتار آدمی با معیارهای فرهنگی جامعه منطبق نباشد، اختلال شخصیتی مطرح میشود، این نوع رفتار از دوره نوجوانی یا جوانی شروع میشود. نفوذی غیرقابل انعطاف دارد، در طول زمان تغییر نمیکند و موجب ناخشنودی فرد و مختل شدن کارکردهایش میشود. هر گاه صفات شخصیتی، غیرقابل انعطاف و غیرانطباقی باشد، میتواند کارکردهای فرد را مختل سازد یا رنج و عذاب درون ذهنی برایش ایجاد کند.
این روانپزشک افزود: صفت شخصیت الگوی بادوام عبارت از درک کردن محیط و دیگران، برقرار کردن رابطه و فکر کردن به آنها است، الگویی که در قالب ساخت روانی فرد تثبیت شده است. در عین حال اختلال شخصیت برعکس الگوی ناسازگارانه و بادوام تجربه درونی و رفتاری به شمار میرود که به زمان نوجوانی یا جوانی بر میگردد.
وی با بیان اینکه اختلال شخصیتی حداقل در دو زمینه از چهار حالت شناخت، هیجان پذیری، عملکرد میان فردی و کنترل تکانه خود را آشکار میکند، اضافه کرد: اختلالهای شخصیت مجموعهای از الگوهای رفتار گوناگون و پیچیده است و آنها در دور معیوبی گرفتار میشوند که در آن، سبک شخصی آشفته شان دیگران را بیزار کرده و از این رو، شیوههای برقراری ارتباط مشکل آفرین آنها را تشدید میکند.
تقوا، تصریح کرد: با توجه به اینکه اختلالهای شخصیت کل ساختار موجودیت فرد را در بر میگیرد از این رو برای درمان این گونه رفتارهای فردی، درمان و تشخص این رفتارها با وجود رفتارهای مشابه، بسیار دشوار است.
تشخیص و درمان اختلال شخصیتی
این روانپزشک اظهارداشت: اختلالهای شخصیتی را میتوان در سه گروه دسته بندی کرد گروه نخست شامل اختلالهای شخصیت پارانوید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپی در ویژگیهای رفتار عجیب و غریب و غیرعادی مشترک هستند، گروه دوم اختلالهای شخصیت ضد اجتماعی، مرزی، نمایشی و خود شیفته میشوند که بیش از حد نمایشی، هیجانی، دمدمی یا غیرقابل پیش بینی هستند و دسته سوم در گروه اختلالهای شخصیت اجتنابی، وابسته و وسواسی قرار دارند که رفتارهای مضطرب و بیمناک را شامل میشود.
تقوا، روان درمانی و دارو درمانی را ۲ راهکار برای کمک به فرد مبتلا به اختلال شخصیت عنوان کرد و افزود: اگرچه بیماران با درمانگر رابطهای صمیمی برقرار نمیکنند، اما در روان درمانی فعالانه شرکت میکنند. در گروه درمانی بیماران ممکن است تا مدتها ساکت بمانند، اما بالاخره مشارکت میکنند.
وی گفت: در روش دارودرمانی، درمان با مقادیر کمی داروهای آنتی سایکوتیک، ضدافسردگی و محرک روانی در برخی از بیماران مؤثر بوده است. داروهای سروتونرژیک ممکن است، از حساسیت بیمار به طرد کم کند. بنزودیازپینها میتوانند به کاهش اضطراب بین فردی کمک کنند.
منبع: بهداشت نیوز
ارسال نظر