شپش، فقیر و غنی نمی‌شناسد

دکتر وحید درخش احمدی روز دوشنبه افزود: شپش حشره‌ای کوچک، بدون بال و فاقد توانایی پریدن که یکی از انگل‌های خارجی و اجباری انسان است. این حشره تمام عمر خود را برروی سر انسان سپری می‌کند و فقط از خون انسان تغذیه می‌نماید.

وی با اشاره به اینکه شپش بالغ برای تخم ریزی و تکثیر باید روزی دو بار از خون انسان تغذیه کند یادآور شد: شپش‌های سر انسان نمی‌توانند در مو‌های حیوانات خانگی ادامه زندگی دهند. آن‌ها در مو‌های خشک بسیار سریعتر حرکت می‌کنند و منطقه تی که شامل گردن تا قسمت بالای سر و شقیقه‌ها است بهترین محل‌ها برای زندگی آنان است که با استفاده از ذره بین و شانه‌ای با دندانه‌های بسیار نزدیک (ترجیحاً شانه‌ی فلزی) قابل رویت و جداسازی هستند در غیراینصورت می‌توان گفت: دیدن شپش‌ها تقریباً غیرممکن است.

درخش احمدی تصریح کرد: شپش‌ها ناقل (انتقال دهنده) بیماری‌هایی، چون تیفوس و تب‌های ناشی از گزش نیز هستند که البته این امر فقط در زمان وجود عامل بیماری در یک منطقه و شیوع بیماری‌ها بصورت اپیدمی دیده می‌شود. نباید فراموش کرد افراد در هر سن و جنس و با هر سطح اقتصادی و اجتماعی ممکن است به آن مبتلا شوند؛ بنابراین این تصور که شپش تنها در جوامع فقیر و با سطح بهداشت پایین مشاهده می‌شود باوری اشتباه است، زیرا در جوامع با سطح بالای بهداشت هم این آلودگی مشاهده می‌شود.

دختران به دلیل پوشش سر، بیشتر در معرض شپش قرار دارند

این حشره شناس، مهد‌های کودک و مدارس را از مهم‌ترین محل‌های بروز این بیماری عنوان کرد و گفت: بیشتر کودکان دارای سن ۳ تا ۱۲ سال مورد حمله شپش قرار می‌گیرند و در دختران در مقایسه با پسران شایع‌تر است، زیرا دختران معمولاً مو‌های بلندی دارند و از وسایل شخصی دیگران مانند برس و گیره سر یا در مدارس از مقنعه‌های سایر دانش‌آموزان استفاده می‌کنند.

وی درباره علائم این بیماری خاطرنشان کرد: خارش شایع‌ترین علامت شپش سر است؛ علت خارش‌های شدید، بزاق شپش است که دارای مواد ضدانعقادی به منظور جلوگیری از لخته شدن خون در هنگام خونخواری ترشح می‌شود. پوسته‌پوسته شدن، قرمزی و عفونت از دیگر علائم این بیماری است.

به بیان درخش احمدی، علاوه بر این عوارض، بزرگترین مشکلی که باید با آن با آرامش و تدبیر مناسب برخورد نمود مشکلات روانی است که برای دانش آموزان و خانواده آن‌ها به وجود می‌آید. شدیدترین آلودگی به شپش سر نیز قابل درمان است پس نگران نباشیم و دیگران را نیز نگران نکنیم.

وی یادآور شد: البته نباید فراموش کرد که آلودگی به شپش سر یا همان بیماری پدیکلوزیس در تمام مدتی که شپش زنده یا تخم آن در روی سر و البسه افراد آلوده وجود دارد قابل انتقال است.

شپش را با شوره سر اشتباه نگیریم

درخش احمدی در بخشی دیگر از این گفتگو، به این نکته اشاره کرد که ممکن است شپش با شوره سر اشتباه گرفته شود و راه تشخیص این دو مورد از یکدیگر این است که شپش سر به راحتی از پوست سر جدا نمی‌شود، ولی شوره سر به راحتی و به صورت ورقه‌ای (پوسته پوسته) جدا می‌شود.

وی افزود: قطعی‌ترین راه تشخیص شپش، مشاهده رشک یا خود شپش در موهاست (خصوصاً مو‌های سر). اگر فرد آلوده به شپش سر در هنگام شانه زدن مو‌ها با شانه مخصوص (با دندانه‌های بسیار نزدیک ترجیحاً فلزی) شانه را روی یک دستمال سفید بتکاند، تشخیص شپش‌ها بسیار آسان خواهد بود. البته بهتر است سر روی سینک دستشویی، وان حمام، حوله و یا چیز‌های مشابه خم شود تا پس از مشاهده توسط آب شسته شود.

از خوددرمانی شپش بپرهیزیم

درخش احمدی درباره درمان شپش یادآور شد: برای درمان توجه به بهداشت فردی و محیطی ضروری است. مربیان بهداشت مهد کودک‌ها و مدارس نیز باید بررسی‌های دوره‌ای را انجام دهند تا در صورت وجود شپش یا تخم شپش بر سر کودکان و دانش‌آموزان، آن‌ها را به پزشک ارجاع دهند.

وی تاکید کرد: مبتلایان به شپش سر باید از خوددرمانی پرهیز نمایند. خوددرمانی با دارو‌ها و سموم (حشره کش‌ها) علاوه بر ایجاد مقاومت در شپش‌ها به درمان و دارو‌های اصلی، به سیستم اعصاب مرکزی صدمه انسان وارد می‌کند و می‌تواند سبب بروز عوارضی نظیر تشنج در فرد و یا حتی مرگ شود. افراد دچار شپش سر باید به پزشک مراجعه کنند تا تحت درمان قرار بگیرند.