حکایت بیکاری در خوزستان/ جوانان بیکار و پروژه های تعطیل

شاید در این خصوص بارها رسانه ها نوشته اند که ورود نیروهای غیربومی یکی از مواردی است که باعث تشدید بیکاری جوانان خوزستان با وجود این همه پروژه عظیم افتتاح شده و شرکتهای غول پیکری نفت و صنعتی شده اما وجود نوعی فرهنگ در استان خوزستان را نیز نباید نادیده گرفت، «اینکه جوانان خوزستانی همه می خواهند کارمند دولت شوند».

به گفته استاندار خوزستان تنها از سوی دانشگاه آزاد سالی 42 هزار نفر فارغ التحصیل می شوند در حالیکه تمامی دستگاه های استان اگر بسیج شوند تنها برای 18 هزار نفر در سال می توانند شغل ایجاد کنند در کنار این دانش موختگان بیکار باید دیپلمه ها و فارغ التحصیلان سایر دانشگاه ها را نیز اضافه کرد به همین دلیل هر سال تعداد فراوانی نیروی بیکار به پیکره استان تزریق که باعث بروز بسیاری از مشکلات روانی و اجتماعی در استان می شود.

وجود این فرهنگ غلط باعث شده این روزها اغلب کارگران تخصصی از خارج از استان وارد می شوند و درآمد نسبت مناسبی نیز به جیب می زدند و فرصت شغلی که جوانان خوزستان می توانستند با اندکی تفکر آنها را صاحب شوند را به چنگ می آورند.

رکود فعالیتهای ساختمانی در فصل گرما

برای نمونه اگر سری به پروژه های ساختمانی در استان به خصوص در فصل گرما بزنید می بینید که اغلب آنها در این مدت تعطیل یا نیمه تعطیل هستند زیرا اغلب کارگران آنها غیرخوزستانی هستند و در فصل گرما تحمل کار کردن در خوزستان را ندارد به همین دلیل به شهر و استان خود می روند.

بنا، گچ کار، پلاستر کار، سفیدکار، آرماتوربند و بسیاری از این قبیل مشاغل که بسیاری از جوانان خوزستانی به عنوان کاری نه چندان آبرومند و شایسته به آن نگاه می کنند یکی از نیازهای شدید استان که می توانست تعداد قابل توجهی از قشر بیکار خوزستان را صاحب شغلی پایدار کند.

در بازیدی که از یکی از پروژه های ساختمانی اهواز صورت گرفت مشخص شد هر کارگر آماتوربند روزانه 300 هزار تا 500 هزار تومان درآمد دارد در حالیکه همین پروژه هشت طبقه در فصل تابستان به علت رفتن این کارگران به شهر خود به علت گرما تعطیل شده بود.

مدیر این پروژه می گوید: نبود این قبیل مهارتها در استان برای بسیاری از پروژه های ساختمانی دردسر ساز می شود و هزینه های ساخت ما را بالا می برد. در فصل تابستان دنبال آرماتوربند گشتیم ولی تعداد اندکی خوزستانی به این رشته اشتغال دارند که آنها هم وقت سرخاراندن ندارد و درآمد خیلی خوبی دارند.

وی گفت: همین حالا اغلب سفیدکاریهای استان را نیروهای کار خمینی شهر اصفهان انجام می دهند که یکی از استادکاران آنها جوانی 18 ساله است که چند کارگر 35 تا 50 ساله خوزستانی دارد. با وجود اینکه وی حاضر است این کار را به آنها آموزش دهد (که معمولا استادکارها چنین کاری را نمی کنند) ولی کارگران خوزستان راضی نیستند کار را از وی یاد بگیرند. باور کنید اگر این سفیدکارهای خمینی شهر و البته بروجرد در استان نبودند اغلب پروژه های ساختمانی ما روی زمین می ماند.

ساندویچی ها در قرق غیرخوزستانی ها

اگر گذرتان به فروشگاه های عرضه ساندویچ مرکز شهر اهواز و منطقه امانیه افتاده باشد لهجه حرف زدن فروشندگان حتما تاکنون شما را متوجه کرده که همه آنها غیرخوزستانی و از دو استان خاص هستند که برای کسب روزی حلال و دست یافتن به شغلی آبرومند شهر و کاشانه خود را رها کرده اند و در شهری که تحمل گرمایش برای آنها مثل تحمل آتش است، آمده اند.

یاشار سرابی یکی از همین جوانانی است که مغازه ای در مرکز شهر دارد. وی در این خصوص می گوید: اغلب بچه های ما به علت اینکه اینکه فروش ساندویچ در اهواز شغل پردرآمدی است به اینجا آمده اند و انصافا هم از این وضع راضی هستیم و فروش خوبی داریم.

وی افزود: معمولا هر مغازه توسط دو یا سه بردار یا رفیق اداره می شود و آنها به نوبت به شهر خود سفر می کنند. اغلب دوستان هم در مغازه های خود می خوابند و هزینه های زندگی آنها در یک شهر غریب بسیار کاهش می یابد.

چنین وضعی در خصوص فروشگاه های عرضه نانهای فانتزی و صنعتی و قنادیها نیز صدق می کند و اغلب آنها در اختیار افراد غیر خوزستانی است. جدیدا نیز عرضه نان هایی موسوم به «لواش تهران» نیز پای تعداد دیگر از کارگران غیر خوزستانی را به استان باز کرده و در کنار تمامی این موارد، جوانان خوزستان تنها گفته اند: «بیکاریم و کار دولتی می خواهیم» درحالیکه تجربه ثابت کرده درآمد و امنیت شغل در چنین صنوفی فوق العاده بالا است.

زمینهای کشاورزی که توسط غیرخوزستانی ها آباد می شود

در بخش کشاورزی نیز وضع اشتغال غیربومیها چندان نتایج مثبتی برای بخش اشتغال در خوزستان به همراه ندارد. چه بسا زمینهایی که به علت سستی صاحبان آنها به زمینهای بایر تبدیل می شود در حالیکه از قدیم گفته رزق و روزی در کار کشاورزی است.

در سالهای اخیر هم باب شده که مالکان زمینهای کشاورزی در خوزستان زمینهای خود را به افراد غیر بومی کرایه می دهند و این افراد که معمولا با کارگران خود به خوزستان می آیند در این زمینها انواع محصولات را می کارند و درآمد خوبی به دست می آورند ولی از آن طرف مالک زمین به همراه فرزندانش بیکار نشسته و منتظر همان پول کرایه زمین هستند و در مواردی حتی مشاهده شده این افراد در زمین خود نگهبانی می دهند.

کشت هندوانه از معروفترین مشاغلی است که توسط غیر خوزستانیها و در زمینهای خوزستان صورت می گیرد. چندی قبل یکی از این کشاروزان که از یکی از استانهای مرکزی کشور قطعه زمینی را حد فاصل شهرهای اهواز به شوشتر کرایه کرده بود به خبرنگار مهر گفت: عمل آوری زمینهای خوزستانی فوق العاده است و وجود آب شیرین در کنار این زمینها، کشاورزی را به یک فرصت ایده آل کسب درآمد در خوزستان تبدیل کرده که من نیز هر ساله با کرایه کردن چند قطعه زمین اقدام به کشت هندوانه در این مناطق می کنم.

وی می گوید: برای من تعجب آور است که چرا کشاورزان خوزستانی به جای اینکه خود در زمینهایشان کشت کنند آن را کرایه می کنند ولی این شغل آنقدر درآمد دارد که من اواخر محصول را رها می کنم و به خانه بازمی گردم.

استاندار خوزستان نیز با تائید وجود چنین پدیده ای در استان خوزستان می گوید: متاسفانه جوانان بیکار ما تنها به فکر کار دولتی هستند در حالیکه ظرفیت اشتغال دولتی در استان اشباع شده و باید به این فکر باشند که خود ایجاد اشتغال کنند. رشته های فراوانی در استان وجود دارد که جوانان ما می توانند به سمت آنها بروند و به شغلی مناسب دست پیدا کنند.

سید جعفر حجازی تصریح کرد: برای نمونه کارهای ساختمانی در پروژه های مسکن مهر با آغاز گرما با رکود مواجه می شود که نشان می دهد ما در داشتن نیروهای ماهر ساختمانی همانند بنا، سفید کار و آرماتوربند با کمبود مواجه هستیم و اغلب آنها از سایر استانها وارد استان می شوند که به علت گرما استان را رها می کنند و به شهر خود می روند.

وی افزود: اگر این فرصتهای شغلی نصیب خوزستانی ها شوند می توان امیدوار بود که درصدی از بیکاری کاهش یابد. البته در سایر رشته ها همانند جوشکار و... نیز استان با وجود صنعتی بودن با کمبود نیرو مواجه است.

استاندار خوزستان این را هم گفت که جمعیت استان درحدود 4.5 میلیون نفر است که به دلیل تنوع شغلی، وجود منابع غنی، صنایع و شرکتهای برزگ، 30 درصد نیروهای کار پنج استان همجوار که در مسیر توسعه قرار دارند برای یافتن شغلی مناسب وارد خوزستان می شوند که باید فکری برای مهار این مسئله کرد تا فرصت های شغلی نصیب جوانان خوزستانی شود.

صنوف فراوانی در استان وجود دارد که چرخ اغلب آنها توسط نیروهای غیربومی به حرکت در می آید و خوزستانی ها هیچگاه نخواسته یا نتوانسته اند وارد این قبیل حرفه های پردرآمد شوند، ولی این نیاز به شدت احساس می شود که فنی و حرفه ای، آموزش و پرورش، دانشگاه ها و در راس آن استاندار خوزستان وارد این ماجرا شوند و با برگزاری سلسله آموزشها و تغییر نگرش دانش آموزان از همان ابتدای تحصیل به فرهنگ اشتغال، باعث شوند چنین وضعی در استان متوقف شود.

...........................
گزارش: علی نواصر