٧ دلیل ورم و خونریزی لثه
پارسینه: زمانی که صحبت از سلامت دندانها به میان میآید، بیشتر افراد به آنچه که برای پیشگیری از پوسیدگی دندان مفید است فکر میکنند، در حالی که توجه به لثهها نیز در این راستا حائز اهمیت میباشد.
زمانی که صحبت از سلامت دندانها به میان میآید، بیشتر افراد به آنچه که برای پیشگیری از پوسیدگی دندان مفید است فکر میکنند، در حالی که توجه به لثهها نیز در این راستا حائز اهمیت میباشد.
در بسیاری از موارد، خونریزی و ورم لثهها علامتی از بیماری لثهها میباشد، اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که در این زمینه موثر است.
۱- روش نادرست مسواک زدن: ممکن است برای حفظ پاکیزگی دندانها به این نتیجه رسیده باشید که هر چه دندانها را با وسواس و تحکم بیشتری مسواک بزنید، بهتر است. باید گفت که لثهها بافت حساسی دارند و ممکن است در جریان این اعمال نیرو، آن هم به صورت نادرست، آسیب ببینید. در هنگام انتخاب مسواک بهتر است، مدلهایی را انتخاب کنید که فرچه آنها از جنس پلاستیک نرم باشد و انتهای آنها تیز نبوده و به اصطلاح کند باشد. در هنگام مسواک زدن نیز، حرکت ملایم و دوار مسواک برای ماساژ و تمیز کردن لثهها و دندان مفید است. در حالی که حرکت مسواک رو به عقب و با فشار، باعث آسیب لثهها میشود.
۲- روش غلط کشیدن نخ دندان: مهمترین مزیت کشیدن نخ دندان در هر روز، پاک کردن موادغذایی از نقاطی است که مسواک قادر به زدودن آن نمیباشد. مهمترین نکته، حفظ ملایمت در انجام این کار است. بدون فشار آوردن به نخ بین دو دندان، به آرامی آن را بالا و پایین برده و انحنا و خمیدگی دندان را دنبال کنید.
۳- بیماریهای لثه: نوع شدید بیماری لثه، ژنژیویت (ورم و خونریزی لثه) است. اگر بهداشت دهان و دندان به درستی رعایت نشود، باکتریها در سطح دندان تشکیل پلاک (جرم) میدهند. این پلاکها و باکتریها موجب التهاب لثه شده و خونریزی، قرمزی و ورم آنها را موجب میشوند. اغلب افراد مبتلا به ژنژیویت دردی احساس نمیکنند. تشخیص به موقع این بیماری باعث درمان موثرتر میشود، ولی عدم درمان به موقع، باعث افتادن دندانها میشود.
اغلب افراد سرطانی تحت درمان، از ورم دهان رنج میبرند و این مسئله به خاطر زخمهای دردناک دهان و لثه است
با توجه به اهمیت بیماری ژنژیویت، در صورت مشاهده علائم زیر، حتی بدون احساس درد و ناراحتی به پزشک مراجعه کنید:
- تغییر اندازه و فرم دندانها و یا نوع گاز گرفتن
- تشکیل کیسه بین دندان و لثه
- خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن و یا بعد از آن
- شل شدن یا تغییر جای دندانها
- بوی بد دهان و یا احساس طعم بد در دهان به مدت طولانی
- لثه قرمز، متورم و حساس
- عقب رفتن و یا تحلیل لثهها
اگر بیماری ژنژیویت پیشرفت کند، باعث میشود که به لثهها و استخوانهایی که دندانها را در محل خود نگه میدارند، آسیب جدی وارد شود. باکتری روی دندان تولید مواد سمی میکند که به لثهها آسیب زده و آنها را عفونی میکند. عفونت و التهاب به استخوانهای فک راه مییابد و نهایتا دندانها شروع به ریختن میکنند.
زخم دهان یا آفت دهان
۴- تاول لب و یا تبخال شدید و زخم دهان: رایجترین علت دردناکی لثه ها، تاول یا زخم دهان است. این زخمهای دردناک ممکن است داخل دهان و حتی لثهها توسعه یابند. شکل ظاهری زخم به صورت مرکز سفید و لبههای قرمز است. ممکن است تنها یک زخم و یا تعدادی زخم در یک زمان و با همین وضعیت و شکل داخل دهان بروز کنند. محققان به درستی از علت این زخمها آگاه نیستند. این زخمها مسری نیستند و اغلب ریشه باکتریایی و یا ویروسی دارند.
افراد مبتلا به بیماریهای خاص خودایمنی، بیشتر از بیماریهای لثه که به دلیل تبخال و یا زخم لثهها ست رنج میبرند. این زخم معمولا در طول زمان دوباره برگشت میکند.
۵- شیمی درمانی: عوارض جانبی ناشی از شیمی درمانی متنوع است. یکی از این عوارض، خونریزی، ورم و دردناکی لثهها است. اغلب افراد سرطانی تحت درمان، از ورم دهان رنج میبرند و این مسئله به خاطر زخمهای دردناک دهان و لثه است.
۶- دخانیات و محصولات تنباکو: استفاده از سیگار و سایر فرآوردههای تنباکو به لثهها آسیب جدی وارد میکند و این قبیل افراد بیشتر در معرض بیماری لثه میباشند.
۷- تغییرات هورمونی: بعضی زنان در دوران بلوغ، قاعدگی، حاملگی و یائسگی با مشکلات لثه مواجه میشوند. افزایش هورمونها در دوران بلوغ، باعث افزایش جریان خون به لثهها و بروز حساسیت و ورم میشود. در زنان مبتلا به ورم لثه در دوران قاعدگی، لثهها قرمز و ملتهب شده و اندکی قبل از بروز قاعدگی خونریزی لثه مشاهده میشود. این مشکلات اغلب بعد از شروع قاعدگی برطرف میشود.
ورم لثه در دوران حاملگی در ماه دوم یا سوم شروع شده و تا ۸ ماهگی ادامه دارد و باعث التهاب، زخم و خونریزی لثه میشود
استفاده از قرص ضدبارداری خوراکی نیز چنین عوارضی به همراه دارد. به صورت خیلی نادر، بعضی زنان در دوران یائسگی نیز با خشکی شدید لثه مواجه میشوند که مستعد خونریزی و زخم میباشد.
۱۰ روش پیشگیری از خونریزی و ورم لثهها
طرز صحیح مسواک زدن دندانها
۱- حداقل دو مرتبه در روز مسواک بزنید. روش صحیح مسواک زدن در این میان حائز اهمیت است. برای کسب اطمینان در این رابطه، از دندانپزشک بخواهید روش صحیح را به شما آموزش دهد.
۲- کشیدن نخ دندان در هر روز: یکی از بهترین روشها برای پیشگیری از مشکلات لثه، کشیدن نخ دندان است.
۳- داشتن رژیم غذایی مناسب: رژیم متعادل حاوی مقدار کافی از ویتامین C. و کلسیم در پیشگیری از بروز بیماریهای دهان و دندان لازم است.
۴- به اندازه کافی بنوشید: نوشیدن آب به خصوص بعد از صرف غذا، به شست و شوی دهان و دندان کمک موثری میکند.
۵- لثههای خود را در تماس با موادمحرک مثل تنباکو، شویندههای دهانی و یا الکل قرار ندهید.
۶- احتیاط در مصرف نوشیدنیها و یا غذاهای فوق العاده سرد یا گرم: افراد مبتلا به بیماری لثه، هنگام مصرف نوشیدنی یا غذای گرم و یا سرد احساس ناراحتی بیشتری میکنند.
۷- استراحت و آرامش: استرس و تنش باعث افزایش هورمون کورتیزول شده که این هورمون باعث التهاب سراسر بدن از جمله لثهها میشود.
۸- اگر احساس میکنید که لثههای شما نسبت به خمیر دندانی حساس است، از مارک دیگری استفاده کنید.
۹- بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کنید و هر شش ماه یک بار، برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.
۱۰- اگر ورم لثههایتان ناشی از مصرف نوعی داروست، از پزشک خود بخواهید داروهایتان را تغییر دهد. قبل از مشورت با پزشک هرگز خودسرانه دارویتان را عوض نکنید.
در بسیاری از موارد، خونریزی و ورم لثهها علامتی از بیماری لثهها میباشد، اما عوامل دیگری نیز وجود دارد که در این زمینه موثر است.
۱- روش نادرست مسواک زدن: ممکن است برای حفظ پاکیزگی دندانها به این نتیجه رسیده باشید که هر چه دندانها را با وسواس و تحکم بیشتری مسواک بزنید، بهتر است. باید گفت که لثهها بافت حساسی دارند و ممکن است در جریان این اعمال نیرو، آن هم به صورت نادرست، آسیب ببینید. در هنگام انتخاب مسواک بهتر است، مدلهایی را انتخاب کنید که فرچه آنها از جنس پلاستیک نرم باشد و انتهای آنها تیز نبوده و به اصطلاح کند باشد. در هنگام مسواک زدن نیز، حرکت ملایم و دوار مسواک برای ماساژ و تمیز کردن لثهها و دندان مفید است. در حالی که حرکت مسواک رو به عقب و با فشار، باعث آسیب لثهها میشود.
۲- روش غلط کشیدن نخ دندان: مهمترین مزیت کشیدن نخ دندان در هر روز، پاک کردن موادغذایی از نقاطی است که مسواک قادر به زدودن آن نمیباشد. مهمترین نکته، حفظ ملایمت در انجام این کار است. بدون فشار آوردن به نخ بین دو دندان، به آرامی آن را بالا و پایین برده و انحنا و خمیدگی دندان را دنبال کنید.
۳- بیماریهای لثه: نوع شدید بیماری لثه، ژنژیویت (ورم و خونریزی لثه) است. اگر بهداشت دهان و دندان به درستی رعایت نشود، باکتریها در سطح دندان تشکیل پلاک (جرم) میدهند. این پلاکها و باکتریها موجب التهاب لثه شده و خونریزی، قرمزی و ورم آنها را موجب میشوند. اغلب افراد مبتلا به ژنژیویت دردی احساس نمیکنند. تشخیص به موقع این بیماری باعث درمان موثرتر میشود، ولی عدم درمان به موقع، باعث افتادن دندانها میشود.
اغلب افراد سرطانی تحت درمان، از ورم دهان رنج میبرند و این مسئله به خاطر زخمهای دردناک دهان و لثه است
با توجه به اهمیت بیماری ژنژیویت، در صورت مشاهده علائم زیر، حتی بدون احساس درد و ناراحتی به پزشک مراجعه کنید:
- تغییر اندازه و فرم دندانها و یا نوع گاز گرفتن
- تشکیل کیسه بین دندان و لثه
- خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن و یا بعد از آن
- شل شدن یا تغییر جای دندانها
- بوی بد دهان و یا احساس طعم بد در دهان به مدت طولانی
- لثه قرمز، متورم و حساس
- عقب رفتن و یا تحلیل لثهها
اگر بیماری ژنژیویت پیشرفت کند، باعث میشود که به لثهها و استخوانهایی که دندانها را در محل خود نگه میدارند، آسیب جدی وارد شود. باکتری روی دندان تولید مواد سمی میکند که به لثهها آسیب زده و آنها را عفونی میکند. عفونت و التهاب به استخوانهای فک راه مییابد و نهایتا دندانها شروع به ریختن میکنند.
زخم دهان یا آفت دهان
۴- تاول لب و یا تبخال شدید و زخم دهان: رایجترین علت دردناکی لثه ها، تاول یا زخم دهان است. این زخمهای دردناک ممکن است داخل دهان و حتی لثهها توسعه یابند. شکل ظاهری زخم به صورت مرکز سفید و لبههای قرمز است. ممکن است تنها یک زخم و یا تعدادی زخم در یک زمان و با همین وضعیت و شکل داخل دهان بروز کنند. محققان به درستی از علت این زخمها آگاه نیستند. این زخمها مسری نیستند و اغلب ریشه باکتریایی و یا ویروسی دارند.
افراد مبتلا به بیماریهای خاص خودایمنی، بیشتر از بیماریهای لثه که به دلیل تبخال و یا زخم لثهها ست رنج میبرند. این زخم معمولا در طول زمان دوباره برگشت میکند.
۵- شیمی درمانی: عوارض جانبی ناشی از شیمی درمانی متنوع است. یکی از این عوارض، خونریزی، ورم و دردناکی لثهها است. اغلب افراد سرطانی تحت درمان، از ورم دهان رنج میبرند و این مسئله به خاطر زخمهای دردناک دهان و لثه است.
۶- دخانیات و محصولات تنباکو: استفاده از سیگار و سایر فرآوردههای تنباکو به لثهها آسیب جدی وارد میکند و این قبیل افراد بیشتر در معرض بیماری لثه میباشند.
۷- تغییرات هورمونی: بعضی زنان در دوران بلوغ، قاعدگی، حاملگی و یائسگی با مشکلات لثه مواجه میشوند. افزایش هورمونها در دوران بلوغ، باعث افزایش جریان خون به لثهها و بروز حساسیت و ورم میشود. در زنان مبتلا به ورم لثه در دوران قاعدگی، لثهها قرمز و ملتهب شده و اندکی قبل از بروز قاعدگی خونریزی لثه مشاهده میشود. این مشکلات اغلب بعد از شروع قاعدگی برطرف میشود.
ورم لثه در دوران حاملگی در ماه دوم یا سوم شروع شده و تا ۸ ماهگی ادامه دارد و باعث التهاب، زخم و خونریزی لثه میشود
استفاده از قرص ضدبارداری خوراکی نیز چنین عوارضی به همراه دارد. به صورت خیلی نادر، بعضی زنان در دوران یائسگی نیز با خشکی شدید لثه مواجه میشوند که مستعد خونریزی و زخم میباشد.
۱۰ روش پیشگیری از خونریزی و ورم لثهها
طرز صحیح مسواک زدن دندانها
۱- حداقل دو مرتبه در روز مسواک بزنید. روش صحیح مسواک زدن در این میان حائز اهمیت است. برای کسب اطمینان در این رابطه، از دندانپزشک بخواهید روش صحیح را به شما آموزش دهد.
۲- کشیدن نخ دندان در هر روز: یکی از بهترین روشها برای پیشگیری از مشکلات لثه، کشیدن نخ دندان است.
۳- داشتن رژیم غذایی مناسب: رژیم متعادل حاوی مقدار کافی از ویتامین C. و کلسیم در پیشگیری از بروز بیماریهای دهان و دندان لازم است.
۴- به اندازه کافی بنوشید: نوشیدن آب به خصوص بعد از صرف غذا، به شست و شوی دهان و دندان کمک موثری میکند.
۵- لثههای خود را در تماس با موادمحرک مثل تنباکو، شویندههای دهانی و یا الکل قرار ندهید.
۶- احتیاط در مصرف نوشیدنیها و یا غذاهای فوق العاده سرد یا گرم: افراد مبتلا به بیماری لثه، هنگام مصرف نوشیدنی یا غذای گرم و یا سرد احساس ناراحتی بیشتری میکنند.
۷- استراحت و آرامش: استرس و تنش باعث افزایش هورمون کورتیزول شده که این هورمون باعث التهاب سراسر بدن از جمله لثهها میشود.
۸- اگر احساس میکنید که لثههای شما نسبت به خمیر دندانی حساس است، از مارک دیگری استفاده کنید.
۹- بهداشت دهان و دندان خود را به خوبی رعایت کنید و هر شش ماه یک بار، برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.
۱۰- اگر ورم لثههایتان ناشی از مصرف نوعی داروست، از پزشک خود بخواهید داروهایتان را تغییر دهد. قبل از مشورت با پزشک هرگز خودسرانه دارویتان را عوض نکنید.
منبع:
تبیان
ارسال نظر