در هنگام خواب این اتفاقات در بدن ما می افتد

قبل از این دانشمندان تصور می کنند افراد در زمان خواب از لحاظ جسمی و فکری غیر فعال می شوند. اما امروز می دانند اینطور نیست. در تمام طول شب مغز و بدن شما کارهایی انجام می دهند که برای حفظ سلامت شما ضروری هستند. خواب شامل دو مرحله مهم می شود که عبارتند از : مرحله رم REM در خواب که مخفف عبارت rapid eye movement است و مرحله غیر رم non-REM.

شما شب خود را با مرحله غیر رم non-REM شروع می کنید و بیشتر وقت خود را در این مرحله می گذرانید. این مرحله به شکل سبک شروع شده که N1 نامیده می شود و عمیق تر می شود که مرحله عمیق تر آن را N3 می نامیم. در طول این پیشروی مغز شما به دنیای بیرون پاسخ دهی کمتری دارد و بیدار کردن آن سخت تر خواهد بود. افکار و بیشتر عملکردهای بدن در این مرحله کند می شود. شما حدود نیمی از خواب معمول شبانه را در مرحله N2 می گذرانید، زمانی که به عقیده دانشمندان حافظه بلند مدت خود را می سازید.

این مرحله به خاطر حرکت چشم ها در پشت پلک ها اینگونه نامگذاری شده است. بیشترین خواب ها و رویاها را در این مرحله می بینید.نبض، دمای بدن، تنفس و فشار خون شما افزایش پیدا کرده و به سطحی می رسد که در طول روز بوده. سیستم عصبی سمپاتیک که به واکنش های ناخودآگاه، مانند آمادگی برای فرار در مواجه با خطر پاسخ می دهد، در مرحله رم خواب بسیار فعال است. و در عین حال بدن تقریبا به طور کامل بی حرکت است.


معمولا سه تا پنج بار در طول شب تمام مراحل خواب را می گذرانید. اولین رم REM ممکن است تنها چند دقیقه طول بکشد، اما هر دوره جدیدتر آن طولانی تر خواهد بود که به حدود نیم ساعت می رسد. از طرف دیگر مرحله N3 هر بار کوتاهتر می شود. اگر مرحله رم را به هر دلیلی از دست بدهید، بدن سعی می کند شب بعد آن را جبران کند. دانشمندان در مورد هدف هر یک از این مراحل مطمئن نیستند.

زمانی که خواب آلوده می شوید، دمای بدن حدود 2 درجه افت پیدا می کند و دو ساعت قبل از بیدار شدن به کمترین میزان می رسد. در مرحله REM مغز حتی دماسنج بدن را خاموش می کند. در این شرایط گرما و سرمای اتاق خواب تاثیر بیشتری بر روی شما می گذارد. به طور کل اتاق خواب خنک تر به شما کمک می کند خواب بهتری داشته باشید. فعالیت هایی که بعد از بیدار شدن انجام می دهید، به بالا رفتن دمای بدن و هوشیاری بیشتر کمک می کند.


تنفس شما در زمان بیداری خیلی متفاوت است. اما زمانی که به خواب عمیق می روید، تنفس شما آهسته تر شده و با یک الگوی منظم تر نفس می کشید. سپس وقتی وارد مرحله REM می شوید، سرعت نفس کشیدن بیشتر شده و متغیر می شود.


مرحله غیر رم در خواب زمانی که عمیق می شود، نبض و فشار خون شما را کم می کند که به قلب و عروق خونی شانس استراحت و بازسازی می دهد. اما در زمان REM به حالت قبل بازگشته یا تغییر می کند.

زمانی که چشم های خود را می بندید و مرحله غیر رم را در خواب شروع می کنید، سلول های مغز فعالیت های روزانه را کنار گذاشته و یک الگوی ثابت تر و هماهنگ تری را آغاز می کنند. اما زمانی که خواب می بینید، سلول های مغز فعالیت های تصادفی دارند. در حقیقت در مرحله REM فعالیت مغز شبیه به زمانی است که بیدار هستید.


گرچه سال های زیادی است در مورد خواب دیدن صحبت می کنیم و تحقیقات زیادی نیز در این زمینه انجام داده ایم، با این حال خواب و رویاهای ما هنوز به شکل یک راز باقی مانده اند. هنوز مشخص نیست چه عاملی باعث خواب دیدن می شود یا هدف از خواب دیدن چیست. خواب دیدن در مرحله REM بیشتر است، به ویژه زمانی که خیلی واضح هستند، اما به هرحال خواب دیدن در مرحله های دیگر خواب هم اتفاق می افتد. کابوس یا ترس های شبانه در مرحله های عمیق تر خواب رخ می دهد.
در زمان خواب عمیق بدن عضلات، اندام های داخلی و دیگر سلول ها را بازسازی می کند. مواد شیمیایی که سیستم ایمنی را تقویت می کنند، شروع به گردش در داخل خون می کنند. زمانی که جوان و سالم هستید، یک پنجم خواب شبانه شما خواب عمیق است - اگر خواب کافی نداشته باشید، این مدت بیشتر خواهد بود. اما با افزایش سن این میزان کمتر می شود و در افراد بیشتر از 65 سال این مدت به صفر می رسد.


دانشمندان تصور می کنند این اتفاق در مرحله REM رخ می دهد. مرحله رم به مغز کمک می کند اطلاعاتی را که نیاز ندارید از مغز پاک کنید. افراد بعد از خواب بیشتر، راحت تر می توانند معما و پازل های سخت را حل کنند. به علاوه مسائل را نیز بهتر به خاطر می سپارند. افرادی که مرحله رم را از دست می دهند، مزیت های مربوط به این مرحله را نیز از دست می دهند.


ساقه مغز نقش مهمی در بسیاری از مراحل خواب بازی می کند. این بخش از مغز با هیپوتالاموس hypothalamus بخش دیگری از مغز، در ارتباط است و به خواب و بیداری شما کمک می کند. این دو بخش با هم یک ماده شیمیایی به نام گابا GABA را تولید می کنند که مراکز تحریک آمیز (مراکزی که مانع خواب شما می شوند) را آرام می کند. در مرحله REM ساقه مغز سیگنال هایی را ارسال می کند که به طور موقت عضلات را فلج می کند، این عضلات به حرکت بدن، پاها و دست ها کمک می کند. این فرایند از حرکت کردن بدن در زمان خواب دیدن جلوگیری می کند.


بدن در زمان خواب برخی هورمون ها را بیشتر و برخی دیگر را کمتر تولید می کند. به عنوان مثال سطوح هورمون رشد افزایش پیدا می کند و هورمون کورتیزول که هورمون استرس است، کاهش می یابد. برخی متخصصان تصور می کنند بی خوابی ممکن است مربوط به سیستم ساخت هورمون در بدن باشد. به علاوه کم خوابی بر روی سطح هورمون های کنترل گرسنگی - لپتین و گرلین - تاثیر گذاشته و این امر بر روی تعداد دفعات غذا خوردن شما تاثیر گذاشته و منجر به افزایش وزن می شود.

منبع: سیمرغ