تشکیل پرونده روانی برای مربیان مهدهای کودک
پارسینه: چندی پیش انتشار خبر کودکآزاری در یکی از مهدکودکهای اردبیل بهنام «ستایش» و رفتار بد مربیان و خدمه آن با کودکان، واکنشهای بسیاری را به همراه داشت. همین موضوع لزوم نظارت و پیگیری بر عملکرد و فعالیتهای مهدهای کودک را وارد مرحله جدید کرد.
به گزارش پارسینه، در همین راستا اقداماتی همچون نصب دوربین مداربسته در مهدهای کودک، ستارهدار کردن آنها و همچنین سختگیری در صدور پروانههای تاسیس مهدکودک، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت. در همین زمینه مدیرکل دفتر امور کودکان و مهدکودک سازمان بهزیستی کشور از طرح «پرونده روانی و اجتماعی برای مربیان و مدیران مهدکودکها» خبر داد. در این طرح قرار است وضعیت روانی مربیان مهدکودکها مورد سنجش قرار گیرد.
آرزو ذکاییفر، مدیرکل دفتر امور کودکان و مهدهای کودک سازمان بهزیستی کشور در مورد طرح ایجاد پرونده روانی برای مربیان و مدیران مهدکودکها در گفتوگو با فرهیختگان میگوید: «رشد و نمو کودکان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، بهویژه زمانی که افرادی قرار است جایگزین مادر شوند و این کار را انجام دهند. طرح تشکیل پرونده روانی و اجتماعی برای مربیان و مدیران مهدکودک قرار است در سال آینده اجرایی شود. در حال حاضر این طرح در مرحله مطالعاتی است و تا قبل از پایان سال 93 نهایی خواهد شد.»
بهگفته او، از آنجا که کودکان ساعتهای طولانی را با مربیان در ارتباط هستند، سعی سازمان بهزیستی بر این است که صالحترین و سالمترین افراد در این زمینه انتخاب شوند. در این طرح ارزیابی کاملی از مدیران جدیدالورود و سابق صورت گرفته و بهطور کلی و عمومی وضعیت روانی آنها مورد ارزیابی قرار میگیرد. البته در گذشته نیز حساسیتهای ویژهای در مورد انتخاب مربیان وجود داشت و از شرایط عمومی مربیان، داشتن گواهی سلامت روانی بود که در این طرح قرار است به صورت ویژه و از طریق مولفهها و شاخصههای خاصی این سلامت روانی ارزیابی شود. سازمان بهزیستی نیز در مورد آموزش مربیان و انتخاب و داشتن شرایط اولیه حساسیت ویژهای داشته است. ذکاییفر میگوید: «این پرونده فقط مختص مهدهای کودک نیست و در هر مکانی که بحث نگهداری و تربیت مطرح است میتواند کارایی داشته باشد؛ چراکه لازم است مکانی وجود داشته باشد تا پرونده سلامت روانی و اجتماعی افراد در آن نگهداری شود.» ذکاییفر در مورد فعالیتهای پیشگیرانه برای جلوگیری از وقایعی همچون مهدکودک ستایش میگوید: «سازمان بهزیستی کارهای زیادی در این رابطه انجام داده است. دو کار اساسی که در اینباره انجام
شده، بحث مراحل جدید گزینش و نظارت است. تاکنون گزینش فقط برای کارکنان رسمی سازمان انجام میشد. سازمان 10 روز است، بخشنامهای را به سراسر کشور ابلاغ کرده است تا تمام کسانی که متقاضی کار و تاسیس مهدکودک هستند علاوهبر مدارک قبل، مراحل گزینش را هم طی کنند. سیستم نظارت فراگیر هم با سختگیری انجام میشود و اخیرا تعدادی از مهدکودکهای خاطی تعطیل شدند.» اما حسن احدی، روانشناس، در زمینه تاثیر اهمیت رفتار درست با کودکان در مهدکودکها به فرهیختگان میگوید: «با توجه به اینکه شخصیت کودک در دو محیط خانه و محیطهای آموزشی مثل مهدکودک و مدرسه شکل میگیرد مهدکودکها نیاز به افرادی در کادر آموزشی و مدیریتی دارند که از روانشناسی کودک مطلع بوده و صلاحیت لازم در زمینه ارتباط با کودک را داشته باشند.»
انزوا و افسردگی کودکانی که مورد بدرفتاری قرار میگیرند
احدی در پاسخ به این سوال که رفتار ناصحیح در این دوران چه تبعاتی خواهد داشت، میگوید: «در این دوره حساس مشکلات کلی از قبیل مشکلات شخصیتی، تربیتی و پیشرفتهای تحصیلی دامنگیر کودک خواهد شد. کودکانی که در دوران مهدکودک و پیشدبستان از مربیانی بدرفتار به صورت بدرفتاری لفظی، فیزیکی و حتی نگاههای بد و خشن برخوردار بودند در بیشتر موارد به افرادی افسرده و منزوی تبدیل میشوند. حتی تحقیقات ثابت کرده است که این فضا میتواند بر مساله خلاقیت کودک نیز تاثیرگذار باشد. خلاقیت کودکان تا حدود بسیار زیادی وابسته به مربیان آنهاست. همین امر باعث میشود که روانشناسان تربیت ناصحیح شخصیتی و آموزشی کودکان در دوران بلوغ و نوجوانی را تا حدود زیادی به مربیان سالهای کودکی آنان مرتبط بدانند.»به گفته احدی، فرآیند شکلگیری رشد عاطفی کودکان بعد از خانه در مهدکودک و پیشدبستان است که اهمیت اطلاع و آموزش مربیان در زمینه روانشناسی کودک را پررنگتر میکند. او میگوید: «روانشناسانی که در مورد فرآیند تربیتی کودکان از دوران کودکی و بلوغ کارهای پژوهشی انجام دادهاند معتقدند، عادت اندوه، خشونت، شادی، محبت، امیدواری و امثال آن بهطور شاخص در
دوره مهدکودک و دبستان شکل میگیرد. گروهی از مربیان که باعث ایجاد مشکلات عاطفی در کودکان میشوند، کسانی هستند که منشأ ترس را در کودکان ایجاد میکنند که این منشأ ترس را حتی میتوان با تنبیه بدنی یا لفظی و حتی طرز نگاه در کودکان ایجاد کرد. به همین دلیل این انتظار از سازمانهای مسئول ازجمله سازمان بهزیستی و همچنین آموزش و پرورش میرود که نسبت به آموزش مربیان پیش از ورود آنان به کار اقدامات لازم را انجام دهند.»
فرهیختگان
آرزو ذکاییفر، مدیرکل دفتر امور کودکان و مهدهای کودک سازمان بهزیستی کشور در مورد طرح ایجاد پرونده روانی برای مربیان و مدیران مهدکودکها در گفتوگو با فرهیختگان میگوید: «رشد و نمو کودکان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، بهویژه زمانی که افرادی قرار است جایگزین مادر شوند و این کار را انجام دهند. طرح تشکیل پرونده روانی و اجتماعی برای مربیان و مدیران مهدکودک قرار است در سال آینده اجرایی شود. در حال حاضر این طرح در مرحله مطالعاتی است و تا قبل از پایان سال 93 نهایی خواهد شد.»
بهگفته او، از آنجا که کودکان ساعتهای طولانی را با مربیان در ارتباط هستند، سعی سازمان بهزیستی بر این است که صالحترین و سالمترین افراد در این زمینه انتخاب شوند. در این طرح ارزیابی کاملی از مدیران جدیدالورود و سابق صورت گرفته و بهطور کلی و عمومی وضعیت روانی آنها مورد ارزیابی قرار میگیرد. البته در گذشته نیز حساسیتهای ویژهای در مورد انتخاب مربیان وجود داشت و از شرایط عمومی مربیان، داشتن گواهی سلامت روانی بود که در این طرح قرار است به صورت ویژه و از طریق مولفهها و شاخصههای خاصی این سلامت روانی ارزیابی شود. سازمان بهزیستی نیز در مورد آموزش مربیان و انتخاب و داشتن شرایط اولیه حساسیت ویژهای داشته است. ذکاییفر میگوید: «این پرونده فقط مختص مهدهای کودک نیست و در هر مکانی که بحث نگهداری و تربیت مطرح است میتواند کارایی داشته باشد؛ چراکه لازم است مکانی وجود داشته باشد تا پرونده سلامت روانی و اجتماعی افراد در آن نگهداری شود.» ذکاییفر در مورد فعالیتهای پیشگیرانه برای جلوگیری از وقایعی همچون مهدکودک ستایش میگوید: «سازمان بهزیستی کارهای زیادی در این رابطه انجام داده است. دو کار اساسی که در اینباره انجام
شده، بحث مراحل جدید گزینش و نظارت است. تاکنون گزینش فقط برای کارکنان رسمی سازمان انجام میشد. سازمان 10 روز است، بخشنامهای را به سراسر کشور ابلاغ کرده است تا تمام کسانی که متقاضی کار و تاسیس مهدکودک هستند علاوهبر مدارک قبل، مراحل گزینش را هم طی کنند. سیستم نظارت فراگیر هم با سختگیری انجام میشود و اخیرا تعدادی از مهدکودکهای خاطی تعطیل شدند.» اما حسن احدی، روانشناس، در زمینه تاثیر اهمیت رفتار درست با کودکان در مهدکودکها به فرهیختگان میگوید: «با توجه به اینکه شخصیت کودک در دو محیط خانه و محیطهای آموزشی مثل مهدکودک و مدرسه شکل میگیرد مهدکودکها نیاز به افرادی در کادر آموزشی و مدیریتی دارند که از روانشناسی کودک مطلع بوده و صلاحیت لازم در زمینه ارتباط با کودک را داشته باشند.»
انزوا و افسردگی کودکانی که مورد بدرفتاری قرار میگیرند
احدی در پاسخ به این سوال که رفتار ناصحیح در این دوران چه تبعاتی خواهد داشت، میگوید: «در این دوره حساس مشکلات کلی از قبیل مشکلات شخصیتی، تربیتی و پیشرفتهای تحصیلی دامنگیر کودک خواهد شد. کودکانی که در دوران مهدکودک و پیشدبستان از مربیانی بدرفتار به صورت بدرفتاری لفظی، فیزیکی و حتی نگاههای بد و خشن برخوردار بودند در بیشتر موارد به افرادی افسرده و منزوی تبدیل میشوند. حتی تحقیقات ثابت کرده است که این فضا میتواند بر مساله خلاقیت کودک نیز تاثیرگذار باشد. خلاقیت کودکان تا حدود بسیار زیادی وابسته به مربیان آنهاست. همین امر باعث میشود که روانشناسان تربیت ناصحیح شخصیتی و آموزشی کودکان در دوران بلوغ و نوجوانی را تا حدود زیادی به مربیان سالهای کودکی آنان مرتبط بدانند.»به گفته احدی، فرآیند شکلگیری رشد عاطفی کودکان بعد از خانه در مهدکودک و پیشدبستان است که اهمیت اطلاع و آموزش مربیان در زمینه روانشناسی کودک را پررنگتر میکند. او میگوید: «روانشناسانی که در مورد فرآیند تربیتی کودکان از دوران کودکی و بلوغ کارهای پژوهشی انجام دادهاند معتقدند، عادت اندوه، خشونت، شادی، محبت، امیدواری و امثال آن بهطور شاخص در
دوره مهدکودک و دبستان شکل میگیرد. گروهی از مربیان که باعث ایجاد مشکلات عاطفی در کودکان میشوند، کسانی هستند که منشأ ترس را در کودکان ایجاد میکنند که این منشأ ترس را حتی میتوان با تنبیه بدنی یا لفظی و حتی طرز نگاه در کودکان ایجاد کرد. به همین دلیل این انتظار از سازمانهای مسئول ازجمله سازمان بهزیستی و همچنین آموزش و پرورش میرود که نسبت به آموزش مربیان پیش از ورود آنان به کار اقدامات لازم را انجام دهند.»
فرهیختگان
ارسال نظر