جمهوری آذربایجان به روایت یک روزنامه نگار ایرانی

پارسینه/حسین امیری:ا خیر به همراه یک گروه از خبرنگاران به جمهوری آذربایجان سفر کرده بودم. در این سفر علاوه بر دیدارهای مهم با برخی مسئولین و شخصیت های این کشور به مواردی جالب توجهی نیز برخورد کردم که در نوع خود قابل تامل بودند.

برخی از این نکات عبارتند از؛

1. در ابتدای ورود از مرز زمینی به گمرک استارا، ماشین سفارت در آنجا منتظر ما بود. شماره این ماشین با 003 شروع می شد و این نشانگر آن است که این ماشین متعلق به سفارت جمهوری اسلامی در باکو است. این نوع شماره گذاری ماشین های سفارت خانه های خارجی البته بی دلیل هم نیست. بر اساس ترتیب کشورهایی که استقلال آذربایجان را به رسمیت شناخته اند این شماره ها بر روی پلاک ماشین های آنها نصب می شود. یعنی ایران سومین کشور بعد از ترکیه و فرانسه است که استقلال جمهوری آذربایجان را برسمیت شناخته است.

برداشت شخصی من این است که این شماره ها تاثیری مستقیم در میزان احترام پلیس، و نیروهای امنیتی کشور به ماشین های نمایندگی های خارجی دارد.

2.این بار هم، گمرک طرف جمهوری نوپای آذربایجان از نظم و انظباط و در نتیجه بهداشت بهتری برخوردار بود و این سوی مرز به دلیل برخی بی برنامگی ها تعداد بالای تجار چمدانی، و همچنین برخی بی اعتنایی ها بی نظمی زیادی حاکم بود. برای نمونه بانک داخل گمرک آستارا دستگاه پوز برای پرداخت خروجی نداشت و اگر شما پول نقد همراه نداشتید لاجرم باید در شهر آستارا با ماشین به دنبال ای تی ام بودی که البته بنده گزینه استقراض از دوستان را برگزیدم.

3. در مبادی ورودی و در داخل کشور ظاهرا رشوه وجود دارد و بسیاری از کسانی که در این مسیر در رفت و‌آمد هستند از این مسئله گله مند هستند اما گروه ما شاید به خاطر برنامه ریزی سفارت ایران در باکو شاهد چنین مصائبی نبود.

4. از آغاز ورود مان به جمهوری آذربایجان شاهد تغییراتی در محیط و طبیعت ان سوی مرز بودیم. در آذربایجان طبیعتا به خاطر کم بودن جمعیت، (جمعیتی در حدود 9 میلیون نفر) زباله های ریخته شده به محیط بطور طبیعی بسیار کمتر از طرف ایرانی بود. بدون اغراق فضای سبز ان سوی مرز هم بهتر از این سوی مرز بود و رنگ طبیعی در آن جلوه خوبی داشت.


5. از مرز آستارا به سمت باکو بخش اعظمی از راه، جاده بود و فاقد اتوبان است و این کمی رفت و آمد در این مسیر را با مشکل روبرو می کند. هنوز اتوبان استارا به باکو به بهره برداری نرسیده است.

- از سمت استارا به سمت باکو از سبزی و طراوت طبیعی نیز کاسته می شود و تا مسیر باکو البته بخش های جنوبی کشور به ویژه استان ماسالی و تا حدودی جلیل آباد از طبیعت بهتری برخودار هستند.

6. شهروندان جمهوری آذربایجان به ترکیه عنوان "قارداش" یا برادر اطلاق می کنند و روابط باکو- آنکارا بسیار حسنه است.

7. ایرانی ها در جمهوری آذربایجان از موقعیت بهتری برخوردار هستند و به گفته یکی از ایرانیان مقیم آن کشور در تمامی سرمایه گذاری ها حضور دارند و یکی از مدیران رده سوم شرکت ها ایرانی ها هستند.


8. ایرانیان ثروتمند در رده سرمایه گذار نیز در آذربایجان حضور دارند که بخش عمده اقتصادی و تجارت این کشور را در اختیار دارند. برای نمونه برج های "شعله" که در واقع نماد باکو بشمار می رود با سرمایه یک ایرانی به نام عبدالباری گزل ساخته شده است که یک بازرگان اهل ماکو است. احدپور نیز یکی از فعالان اقتصادی سرشناس و رئیس هلدینگ آذگروپ از دیگر ایرانیان موفق در این کشور بشمار می رود که اتومبیل بنتلی او در یکی از خیابان های باکو ،که به بنده گفته شده متعلق به ایشان است ، نظر هر بیننده ای را به خود جلب می کند.

9.شهر باکو مرکز تجاری، سیاسی، و تا حدودی دینی این کشور بشمار می رود.

10.اکثریت مردم این کشور شیعه هستند اما تفاوت های بسیار زیادی در حوزه رعایت برخی موازین شرعی از جمله حجاب بین تشیع دو سوی مرز وجود دارد و به تعبیر یکی از علمای بزرگ جمهوری آذربایجان مومنین این کشور هنوز نسبت به احکام راستین تشییع بی اطلاع هستند.

11. علاقه عجیبی در این کشور به شهر مشهد مقدس، کربلا، و مقوله زیارت و حج، آیت الله خامنه ای و ایت الله سیستانی وجود دارد.

12.رسانه ها در این کشور از رشد نسبی برخوردار هستند و بسیاری از این رسانه ها به گفته خودشان غیر دولتی هستند.

13.به رسم دیرین مردمان آذربایجان در ایران ، یکی از مشخصه های مردم جمهوری آذربایجان نیز داشتن یا کاشتن دندان طلاست، در دهان افرادی زیادی در این کشور دندان هایی با روکش طلا وجود دارد. البته یکی از شهروندان این کشور گفت که بسیاری از به جای دندانی با روکش طلا از فلزات طلایی بعنوان روکش استفاده می کنند و طلا نیستند.

14. ذائقه مردمان این کشور مانند ایرانی هاست و بیشتر غذاهایی آنها هم مانند ایران است. لیمو ترش در این کشور جایگاه ویژه ای دارد و در کنار هر لیوان چایی، چند تکه لیمو ترش وجود دارد.

15. باکو بلحاظ مقوله امنیت یک شهر امن تعریف می شود از دزدی، دعوا، خشونت، و شرب خمر در آن خبری نیست و حداقل ما چنین صحنه هایی را در ملا عام شاهد نبودیم.

16. باکو به نسبت تهران، استانبول، قاهره و. ... شهری کوچک با امکانات سرگرمی و تفریحی کم است، اما در عین حال این شهر با سرعتی غیر قابل باور در حال رشد و توسعه است.

17. قرار است خردادماه سال اینده نخستین دوره بازیهای اروپایی - مثل بازیهای اسیایی - در باکو برگزار شود و دولت در حال ساختن انواع ورزشگاه و سالن برای این مسابقات است.قرار است هزار ورزشکار هرکدام 10 نفر همراه و 1 میلیون تماشاگر بر اساس بر آورد دولت جمهوری آذربایجان در آن حضور داشته باشند.

18. پس از چهار روز برنامه های تیم رسانه ای ایرانی در باکو به اتمام رسید و خاطراتی خوش از این سفر باقی مانده بود که از باکو راه افتاده به سوی گمرک آستارا حرکت کردیم.


19. در گمرک ایران بار دیگر شاهد بی نظمی ها بودیم به طوری که اتومبیل هیات رسانه ای که قرار بود این هیات را در این سوی مرز پیاده کند در ترافیک سنگین ماشین های باری برای مدت بیش از یک ساعت معطل شد به طوری که این معطلی برای ما بسیار سخت تر از مسیری بود که از باکو تا استارا طی کرده بودیم. سرویس بهداشتی نامناسب و محوطه خاکی، محوطه حیات گمرک را هنگام بارندگی به مخزنی از گل تبدیل می کند و ذائقه مسافران را در آخرین لحظه تلخ می کند.