پایان هفته قرمز «بورس»

تحریریه پارسینه|محمد مهدی حاتمی: بورس تهران هفته خونینی داشت. در شرایطی که هفته جاری تنها ۳ روز کاری داشت، بورس تهران شاهد نزولی دوباره پس از تعادل روز‌های پایانی هفته گذشته بود. به این ترتیب، دماسنج اصلی بورس تهران دوباره حدود ۸۳ هزار واحد افت کرد و در کانال یک میلیون و ۶۶۰ هزار واحدی آرام گرفت. در این میان، نرخ دلار هم روند صعودی به خود گرفته و هر چند برخی سهامداران و معامله گران معتقدند افزایش نرخ دلار می‌تواند به یاری بورس بیاید، ممکن است وضعیت برعکس انتظارات باشد.

شاخص کل بورس تهران امروز یک عقب نشینی سنگین دیگر را هم تجربه کرد و با افت حدود ۵۳ هزار واحدی، معادل حدود ۳.۱۵ درصد، در ارتفاع یک میلیون و ۶۶۰ هزار واحدی ایستاد. به این ترتیب، شاخص کل در هفته جاری حدود ۸۳ هزار واحد دیگر افت کرد و اگر اصلاح بزرگ هفته‌های اخیر را هم در امتداد وضعیت کنونی در نظر بگیریم، بورس تهران حالا حدود ۳۰ درصد از ارزش خود را از زمان اوج در مرداد ماه از دست داده است. این بزرگ‌ترین میزان اصلاح از نظر مطلق عددی در تاریخ بورس ایران است و از نظر درصد و میزان نیز در ردیف بزرگ‌ترین نزول‌های تاریخی در بازار سرمایه ایران قرار می‌گیرد.

شاخص کل هم وزن نیز امروز معادل ۱.۴۵ درصد افت کرد و این در حالی بود که مشابه روند میان مدت، مجموع ارزش معاملات در بازار در وضعیت اصلاح کاهشی قابل توجه نشان می‌داد. بر این اساس، امروز مجموع ارزش معاملات بورس و فرابورس به حدود ۱۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان رسید که حدود ۸ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان از آن سهم معاملات بورسی و حدود ۴ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان نیز سهم معاملات فرابورسی بود.

نماد‌های «فارس»، «فولاد» و «شستا»، هر سه نزولی و به ترتیب سه نمادی بودند که بیشترین میزان تاثیر را بر افت شاخص کل در جریان معاملات امروز داشتند. در مقابل، نماد‌های «کگل»، «امین» و «ثبهساز» بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل داشتند.
«خودرو»، «خساپا» و «خگستر»، همچون روز سه شنبه، سه نمادی بودند که بیشترین صفوف فروش در مقابل آن‌ها تشکیل شد و در مقابل، نماد‌های «ثبهساز»، «ولپارس» و «امین»، هر سه در میان عرضه اولیه‌های اخیر، سه نماد با بیشترین حجم تقاضا بودند. این الگو طی روز‌های گذشته بار‌ها تکرار شده و نشان می‌دهد که بخش بزرگی از معامله گران برای تداوم کسب سود از بازار، به خرید گسترده نماد‌هایی که به تازگی عرضه اولیه شده اند، روی آورده اند. به نظر می‌رسد هدف این دسته از معامله گران این است که تا روشن شدن سمت و سوی دقیق بازار، تا حد امکان از وضعیت خاص نماد‌های تازه وارد در بازار کسب سود کنند.

از آن سو، در جریان عرضه اولیه نماد «بپیوند» که روز گذشته انجام شد، حدود ۵ میلیون و ۵۷۱ هزار نفر شرکت کردند و به این ترتیب، در نهایت به هر کد معاملاتی تنها ۷۸ سهم تخصیص پیدا کرد. قیمت عرضه اولیه سهام شرکت برق و انرژی پیوند گستر پارس هزار و ۸۵۰ تومان بود و این یعنی سهم هر کد معاملاتی از این عرضه اولیه به طور تقریبی حدود ۱۴۴ هزار تومان بوده است.

دلار با بورس چه می‌کند؟
بازار ارز‌های خارجی در کشور هم دوباره داغ شده و از روز گذشته، دلار و سایر ارز‌ها سمت و سوی صعودی به خود گرفته اند. امروز و تا لحظه تنظیم این گزارش، دلار در بازار آزاد در کانال ۲۴ هزار تومانی قرار داشت و این در حالی است که یورو تا فتح دوباره کانال ۳۰ هزار تومانی فاصله کمی دارد.

اما افزایش نرخ دلار با بورس چه می‌کند؟ به طور سنتی، بسیاری از معامله گران، سهامداران و حتی کارشناسان به این باور رسیده اند که نرخ‌های بالاتر دلار به منزله سوخت برای روشن شدن موتور بورس است. این اتفاق بار‌ها رخ داده و البته در تداوم آن شک و تردید وجود دارد.
توضیح اینکه وقتی دلار به طور دائمی روند صعودی به خود می‌گیرد، ساز و کار‌های سرکوب قیمت و قیمت گذاری دستوری در داخل کشور هم فعال می‌شوند. به این ترتیب، هر چند افزایش قیمت دلار در حالت کلی می‌تواند به افزایش سودآوری شرکت‌های صادرکننده یاری برساند، حساب‌های مالی شرکت‌هایی که کالای خود را در داخل به فروش می‌رسانند، عمدتاً از این وضعیت آسیب خواهد دید.

به عنوان نمونه، اگر دلار گران شود، ممکن است قیمت هر واحد از محصول تولیدی شرکت پتروشیمی الف. با رشد مواجه شود، اما قیمت هر واحد از محصولات شرکت خودروسازی ب. (به دلیل ساز و کار قیمت گذاری دستوری) بدون تغییر می‌ماند. واضح است که شرکت خودروسازی که با افزایش هزینه نهاده‌های تولید مواجه شده، متضرر خواهد شد. به این ترتیب، سهامداران این شرکت هم در زیان سهیم خواهند بود.