امسال چقدر نفت خواهیم فروخت؟

متوسط قیمت نفت خام ایران از ابتدای سال۲۰۱۶تاکنون

براین اساس در صورت احتساب صادرات روزانه دو میلیون بشکه نفت خام ایران شامل نفت سنگین و سبک و در نظر گرفتن قیمت فعلی نفت کشور، درسالجاری به درآمد حدود ۲۰ میلیارد و ۳۳۲ میلیون دلار دست خواهیم یافت. درحالیکه در خوشبینانه ترین حالت و احتساب صادرات یک میلیون بشکه ای نفت پیش از برجام درآمد نفتی ایران به حدود ۱۰میلیارد دلار می رسید.

هر چند که آمارها از افزیش صددرصدی درآمد نفتی ایران در سال جاری حکایت دارند اما کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی قطعا امسال به یکی از چالش های اصلی کشور بدل خواهد شد. چراکه درآمد بیش از ۱۰۰ میلیارد دلاری ایران از محل فروش نفت در دولت احمدی نژاد این روزها به حدود ۲۰ میلیارد دلار رسیده است. بررسی همین امار نشان دهنده سال سخت اقتصادی برای کشور است که نمی توان آن را به بحث برجام و برداشته شدن تحریم ها و بی اثر بودن آن نسبت داد. چراکه امسال ، سال سخت نفتی نه تنها برای ایران بلکه برای تمام کشورهای وابسته به درآمدهای نفتی خواهد بود.

در حالی این محاسبات برمبنای صادرات یک میلیون بشکه ای نفت در هر روز پیش از برجام در نظر گرفته شده که بسیاری از کارشناسان معتقدند ادامه روند تحریم و به توافق نرسیدن با گروه ۱+۵ قطعا تا کنون صادرات نفت کشور را به صفر رسانده بود. همین امر نیز اخیرا مورد تاکید رئیس جمهور قرار گرفته است.

دکتر حسن روحانی در پاسخ به انتقادهای اخیر از سوی مخالفان دولت در خصوص عدم تغییر وضع اقتصادی کشور نسبت به قبل از برجام به همین نکته اشاره کرده و متذکر شده است که اگر برجام به نتیجه نرسیده بود امروز صادرات نفت به صفر می رسید.

هر چند که این اظهارات نیز با واکنش هایی مواجه شد. محمد علی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک این اظهارات را با واکنشی نسبت به بی اطلاعی روحانی به مسایل نفت آغاز می کند و تاکید دارد اگر برجامی نبود امروز نفت ۱۲۰ دلار بفروش می رسید. البته وی مسایلی چون عرضه و تقاضا را به میان می کشد و تاکید دارد اگر تقاضا در بازار افزایش نمی یافت قطعا نفت گران می شد.

در حالی منتقدان دولت همچنان بر بی اثربودن برجام اصرار می ورزند که افزایش صادرات نفت کشور و تقاضا برای خرید نفت ایران حکایتی دیگر دارد. برهمین اساس معاون سازمان ملی انرژی چین، این کشور را مقصد ۶۱درصد از صادرات نفت ایران عنوان کرد در حالیکه تاکید کرده شرکتهای چینی قابل مقایسه با شرکتهای غربی نیستند.

ژانگ یو ژینگ پس از امضای یادداشت تفاهم با امیرحسین زمانی نیا، معاون اموربین الملل و بازرگانی وزیر نفت درباره این که آیا شرکتهای چینی در پسابرجام توانایی رقابت با شرکتهای مطرح اروپایی را برای حضور در ایران دارند، تصریح کرد: چینیها در کار بسیار سختکوش هستند و از این منظر شرکتهای چینی قابل مقایسه با شرکتهای غربی نیستند. به گفته وی، این کشور بزرگترین واردکننده نفت از ایران است.

در حال حاضر اروپا نیز به جمع خریداران نفت ایران پیوسته‌ که به عقیده کارشناسان، ورود این دسته از خریداران نفت توازن را در بازار ایجاد می‌کند و زمینه‌های لازم را برای تولید بیشتر نفت ایران فراهم خواهد کرد. ایران قبل از تحریم‌ها حدود ۳۰ درصد از نفت صادراتی خود را به کشورهای اروپایی صادر می‌کرد که حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز را در‌بر‌می‌گرفت.

برهمین اساس و در سال های تحریم، برخی کشورها از جمله عربستان، روسیه و عراق توانستند از غیبت ایران استفاده کرده و سهم کشورمان در بازار جهانی را از آن خود کنند که بخش عمده ای از آن مربوط به بازار اروپا بود.

ایران در دوران تحریم، روزانه حدود ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام به اروپا صادر می کند، در حالی که تا پیش از تشدید تحریم ها، ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار بشکه از نفت خام ایران به مقصد پالایشگاه های اروپایی ارسال می شد.

بر این اساس، پس از پیشرفت مذاکرات هسته ای، ایران مذاکره با مشتریان سنتی خود در اروپا را برای بازگشت به بازار آغاز کرد و توانست بسیاری از آنها را آماده دریافت نفت خام صادراتی ایران کند.

شرکت توتال فرانسه پیشتاز شرکت های اروپایی برای خرید نفت از ایران بود به گونه ای که قرارداد خرید روزانه ۱۶۰ هزار بشکه نفت خام از ایران را امضا کرد و قرار است فروردین ماه آتی نیز بارگیری نفتکش ها آغاز شود. افزون بر توتال، مذاکره هایی نیز با سایر شرکت های اروپایی مانند لوک اویل روسیه و سپسا اسپانیا انجام شده که منجر به امضای قرارداد شد.

همچنین هلنیک پترولیوم، بزرگترین پالایشگر یونان، نیز اعلام کرده است که همزمان با ایام نوروز و پیش از دهم فروردین ماه، نخستین محموله نفت خام از ایران را تحویل می گیرد. بر اساس برآوردها، برای فروش ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار بشکه نفت به خریداران اروپایی در پساتحریم، بازاریابی شده است.