دموکراسی وارد پاکستان شد

پیش از انتخابات بیشتر تحلیلگران در پاکستان نگران بودند که شاید یک حزب به تنهایی نتواند به کرسی های کافی در مجلس دست یافته و حکومت خود را تشکیل دهد. آنها معتقد بودند که حزب مسلم لیگ، تحریک انصاف عمران خان، و حزب مردم آصف علی زرداری هر سه به تعداد کرسی های تقریبا برابر دست یابند و در نتیجه یک مجلس معلق به وجود آید که به شدت به کشور لطمه میزد.

اما در 11 می امسال، رای دهندگان پاکستانی با درک بالایی که از خود نشان دادند تقریبا پنجاه درصد کرسی های مجلس را در اختیار مسلم لیگ قرار دادند.

اکنون این دولت قادر است تصمیمهای مستقل اتخاذ کند و راه حلی برای مشکلات کشور نظیر ناامنی و تروریسم، کمبود برق، رکود اقتصادی، بیکاری، و شورش های مرگبار در استان بلوچستان پاکستان پیدا کند.

مردم همچنین درس خوبی به حکومت سابق یعنی حزب مردم و متحدانش دادند. حزب مردم پاکستان در طول حکومت پنج ساله خود توجه و اقدام جدی برای حل مشکلات مزمن کشور انجام نداد، بلکه به دنبال غارت کشور بود.

در انتخابات اخیر، این حزب جایگاه سوم را در میان احزاب دیگر به دست آورد، در حالیکه حزب تقریبا جدید تحریک انصاف جایگاه دوم را به دست آورد.

این مسئله پیام مهمی را به دیگر احزاب داد که قدرت گذشته آنها میتواند به زودی به پایان برسد.

اکنون شمشیر دامکلوس روی سر حزب مسلم لیگ قرار گرفته، به این معنا که اگر وظایف مورد انتظار مردم را به خوبی انجام ندهند به سرنوشت حزب مردم گرفتار خواهند شد. و باید خاطرنشان کنم که مسلم لیگ باید بسیار بسیار سخت کار کند تا از سرنوشت حزب مردم مصون بماند.

روابط با ایران

در حال حاضر پاکستان با بحران انرژی روبروست. این کشور به گاز و برق احتیاج دارد و باید حجم مبادلات خود را با ایران افزایش دهد تا اقتصادش رشد کند. پاکستانی ها میدانند که ایران میتواند به پاکستان در زمینه انرژی کمک کند. فشارهای مردمی میتواند دولت نواز شریف را وادار کند تا ارتباطات تجاری بهتری با ایران برقرار کند.

رابطه پاکستان و هند

نواز شریف شخصا یک تاجر است و خانواده او یکی از بزرگترین صنعتگران پاکستان هستند. او میداند که بدون برقراری ارتباطات تجاری قوی با همسایگان، مخصوصا همسایه شرقی اش هند، نمیتواند به پیشرفت دست یابد. او در آخرین دوره حکومتش تلاش زیادی کرد تا روابط را با هند به حالت عادی برگرداند، به همین دلیل حکومتش طی یک کودتای نظامی برچیده شد. اما الان دوره حکومت نظامی گذشته است. و این یک فرصت عالی برای نواز شریف ایجاد کرده تا بتواند مسائل موجود با هند را حل کرده و روابط تجاری خوبی با هند برقرار کند.

روابط با افغانستان

نواز شریف تغییراتی را در روابط بین پاکستان و افغانسان ایجاد خواهد کرد. دولت زرداری علاقه ای نداشت که تصمیمات جدی درباره روابط خارجی بگیرد. به همین دلیل، ارتش سعی میکرد تصمیماتی را در زمینه سیاست خارجی گرفته و این خلا را پر کند. البته همانطور که میدانیم، ارتشی ها نمیتوانند سیاستمداران خوبی باشند.

اما نواز شریف مصمم است اجازه ندهد که ارتش در مسائل مربوط به افغانستان دخالت کند. حتی پاکستان تحت رهبری نواز شریف به افغانستان کمک خواهد کرد تا مشکلاتش را حل کند. بنابراین حکومت جدید به نفع افغانستان خواهد بود.

11 سپتامبر و ایجاد تروریسم در شمالغرب پاکستان

این که پاکستان بعد از حوادث 11 سپتامبر تبدیل به مامن تروریستها شد واقعیت ندارد. تروریسم و افراطگرایی به این دلیل در پاکستان ایجاد شد که آمریکا و متحدانش جنگی نامشروع را در افغانستان به راه انداختند و اقدام به کشتار مردم پشتون کردند. میدانید که پشتون ها به صورت قبیله ای زندگی میکنند.

زمانیکه آمریکا و متحدانش شروع به کشتار پشتون ها در افغانستان کردند، پشتون های شمالغرب پاکستان سلاح به دست گرفته و شروع به عبور از مرزها کردند تا به برادران خود که آنسوی مرزها، که مشغول مبارزه با مهاجمین بودند، کمک کنند.

به فرمان واشنگتن، دولت ژنرال پرویز مشرف سربازان ارتش را اعزام کرد تا از ورود این پشتون ها به افغانستان جلوگیری کنند. بنابراین پشتون ها علیه سربازان پاکستانی موضع گرفته و تصور میکردند که آنها دارند به مهاجمین آمریکایی کمک میکنند. این چنین شد که افراطگرایی و تروریسم در بسیاری از نقاط پاکستان ایجاد شد.

اکنون هم آمریکا و یارانش از انتخاب شدن دولت جدید چندان خرسند نیستند. نواز شریف خواهان حل مشکل تروریسم است و میخواهد با مبارزان پشتون و طالبان پاکستان صلح کند. این صلح به این معناست که مبارزان پشتون به ارتش کشور خود حمله نخواهد کرد و ارتش هم به آنها حمله نخواهد کرد.

دوران حکومت نظامی در پاکستان به سر آمده است. دلایلش هم شامل موارد زیر میشود:

حاکمیت نظامی ژنرال مشرف ار 1999 تا 2008 نسبتا بهتر از حاکمان نظامی قبلی بود. مشرف چند کار خوب و انقلابی انجام داد. او آزادی کامل به رسانه ها داد و چند تغییر بسیار مهم در سیستم آموزش عالی پاکستان ایجاد کرد.

امروزه بیشتر از 100 کانال تلویزیونی در پاکستان وجود دارد که تقریبا 40 کانال اختصاص به شبکه های خبری دارد. مردم پاکستان دیگر به جای تماشای برنامه های سطح پایین، برنامه های پرمحتوا، و بحثهای پرکشش بین سیاستمداران، روزنامه نگاران، وکلا، اندیشمندان و دانشمندان در شبکه های خبری تماشا میکنند. این روند چنان آگاهی را بین مردم ایجاد کرد که گرچه حکومت آصف علی زرداری احتمالا در طی 35 سال گذشته بدترین حکومت بوده، اما هیچ ژنرالی جرات نکرده حکومت منتخب مردم را با کودتا از میان بردارد. برای نخستین بار در تاریخ پاکستان یک حکومت منتخب مردم توانسته دوره خود را تکمیل کند.

رسانه های آزاد پاکستان یک کار فوق العاده دیگر هم کردند: آنها سیستم دو حزبی پاکستان را از بین برده و نیروی سومی هم معرفی کردند: تحریک انصاف پاکستان به رهبری عمران خان. تحریک انصاف در حال حاضر تبدیل به دومین حزب سیاسی محبوب در کشور شده است.

و تصورش هم سخت است که پاکستان چه میزان به خاطر وجود قضات مستقل و رسانه های آزاد در طی چند سال گذشته تغییر کرده به طوری که در حال حاضر آخرین حاکم نظامی پاکستان یعنی مشرف به جرم نقض قوانین در طی دوران حکومتش دستگیر شده و زمانیکه مشرف در جلسه دادگاهش حاضر میشود، وکلا و دیگر فعالان طرفدار مردمسالاری علیه وی شعار سر میدهند. با توجه به سرنوشت مشرف چه کسی جرات میکند علیه حکومتهای مردمی دست به کودتا بزند؟

آینده دموکراسی در پاکستان روز به روز روشن تر میشود و به نظر میرسد که دوران کودتاهای نظامی در این کشور به سر آمده است.