گوناگون

هدیه ویژه رونالدو به دختر ایرانی دزدیده شد/ویدیو
واکنش عجیب به کلمات قرآن در یکی از روستاهای سودان که مردمانش اهل سحر و جادو هستند/ویدیو ۱۸+
صادق زیبا کلام : نه اینترنشنال را میبینم نه تلویزیون ایران/ ایران اینترنشنال را که می بینی فکر می کنی نظام سقوط کرده ، ولی
طالع‌بینی پاییز: اعتدال پاییزی زندگی هر نشانه را دگرگون می‌کند

۶ راهکار علمی برای کاهش درد آرتروز بدون جراحی

وقتی «جان ریوز» ۵۴ ساله، دونده‌ای پرانرژی، صبح‌ها برای پایین رفتن از پله‌ها دچار مشکل شد، فهمید که درد زانویش چیزی فراتر از آسیب‌های ورزشی است.

به گزارش پارسینه و به نقل از dailymail، این پدر دو فرزند از آکسفوردشر که تا پیش از آن هر روز می‌دوید و بدمینتون بازی می‌کرد، حالا مجبور بود مفاصل ملتهبش را ببندد و با مسکن‌ها روز را به پایان برساند.

در سال ۲۰۲۰، پزشکان علت را تأیید کردند: آرتروز — بیماری تحلیل‌برنده مفاصل که حدود ده میلیون نفر در بریتانیا را درگیر کرده. بیش از نیمی از موارد، زانو را هدف می‌گیرد و سالانه ۱۰۰ هزار نفر در صف جراحی تعویض مفصل زانو در سیستم درمانی NHS قرار می‌گیرند.

«شنیدن این تشخیص برایم ویران‌کننده بود»، جان می‌گوید. «فکر می‌کردم این بیماری مخصوص افراد مسن است و نگران بودم که فقط بدتر شود.»

در ابتدا برای او داروهای ضدالتهاب و تمرین‌هایی تجویز شد که دردناک بودند و تأثیر چندانی نداشتند. وضعیت جان بدتر شد تا جایی که پزشکان هشدار دادند ممکن است به تعویض هر دو زانو نیاز پیدا کند. اما او با ترکیب طب سوزنی، تمرینات قدرتی و رژیم غذایی مدیترانه‌ای توانست سطح درد را به شدت کاهش دهد و جراحی را به تعویق بیندازد.

«الان فوق‌العاده خوبم — تقریباً بدون درد و برگشته‌ام به پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری و گردش‌های طولانی با سگ دالمیشینم، اسکار»، او می‌گوید.

کارشناسان معتقدند هزاران نفر دیگر مانند جان می‌توانند با تغییرات ساده در سبک زندگی، جراحی را به تأخیر بیندازند یا حتی از آن اجتناب کنند.

«جان ریوز» در سال ۲۰۲۰ مبتلا به آرتروز تشخیص داده شد. او با ترکیب طب سوزنی، تمرینات قدرتی و رژیم غذایی مدیترانه‌ای توانست سطح درد خود را به‌طور چشمگیری کاهش دهد و جراحی را به تعویق بیندازد.

این بیماری تحلیل‌برنده مفاصل حدود ده میلیون نفر در بریتانیا را درگیر کرده است. بیش از نیمی از موارد، زانو را هدف می‌گیرد و سالانه حدود ۱۰۰ هزار نفر در فهرست انتظار جراحی تعویض مفصل زانو در سیستم درمانی NHS قرار می‌گیرند.

هفته گذشته، دکتر «الی کنن»، ستون‌نویس روزنامه Mail on Sunday نوشت که «نگران است بسیاری از بیماران آرتروز ندانند که راه‌هایی برای جلوگیری از جراحی زانو وجود دارد». در پاسخ به این مطلب، سیلی از نامه‌ها و ایمیل‌ها از سوی خوانندگانی که درمان‌های خانگی خود را به اشتراک گذاشته بودند، به او رسید.

یکی از آن‌ها، «بیل الیس» ۸۱ ساله از «سافک»، که از آرتروز زانو رنج می‌برد، گفت ترکیبی از مکمل‌ها «قطعاً در کاهش درد من مؤثر بوده» و افزود: «هر روز در میان، ۲۰ اسکوات می‌زنم — البته نه خیلی عمیق — و این باعث تقویت عضلات می‌شود که کمک‌کننده است.»

«ادی بویل» ۷۷ ساله از «بدفوردشر» نیز به کرم «کپسایسین» — که از عصاره فلفل تهیه می‌شود — برای کاهش درد خود قسم می‌خورد.

از تغییرات غذایی گرفته تا مکمل‌های مؤثر و تمرین‌هایی برای کاهش درد، این راهنمای کارشناسان برای مدیریت آرتروز است:

رژیم مدیترانه ای چگونه به کاهش چربی شکمی کمک می کند؟

۱. رژیم مدیترانه‌ای را دنبال کنید

رژیم غذایی مدیترانه‌ای که به عنوان کلید طول عمر شناخته می‌شود، در کاهش علائم آرتروز نیز مؤثر است.

این سبک تغذیه که در یونان، ایتالیا و اسپانیا رایج است، بر مصرف میوه و سبزیجات تازه، ماهی و مرغ، غلات کامل و روغن زیتون تمرکز دارد و مصرف گوشت قرمز و شیرینی‌ها را کاهش می‌دهد.

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ روی بیش از ۴۰۰۰ نفر مبتلا به آرتروز زانو نشان داد کسانی که بیشتر به این رژیم پایبند بودند، به‌طور قابل‌توجهی کمتر دچار درد شدید مفاصل شدند. آن‌ها همچنین از نظر سلامت جسمی نمرات بهتری داشتند و علائم افسردگی کمتری نشان دادند.

کارشناسان می‌گویند خواص ضدالتهابی این رژیم می‌تواند به تسکین مفاصل متورم کمک کند، در حالی که سلامت قلب را حفظ کرده و کنترل وزن را آسان‌تر می‌کند — دو عامل کلیدی در کاهش خطر آرتروز.

اگرچه رژیم مدیترانه‌ای درمان قطعی برای آرتروز نیست، دانشمندان معتقدند این روش طبیعی و ساده می‌تواند علائم را کاهش داده و کیفیت زندگی روزمره را بهبود بخشد.

دکتر «وندی هولدن»، مشاور پزشکی سازمان Arthritis Action می‌گوید:

«رژیم مدیترانه‌ای می‌تواند واقعاً برای بیماران مفید باشد. رژیمی غنی از میوه و سبزیجات، ماهی و غلات کامل، همراه با کاهش مصرف غذاهای فراوری‌شده، کلید کاهش التهاب است.»

«جوآن کلیفتون»، ستاره برنامه «Strictly Come Dancing»، در سال ۲۰۱۵ و در سن ۴۱ سالگی، مبتلا به آرتروز در هر دو زانو تشخیص داده شد و تمرینات تقویتی را عامل اصلی جلوگیری از نیاز به جراحی می‌داند.

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ روی بیش از ۴۰۰۰ نفر مبتلا به آرتروز زانو نشان داد کسانی که بیشتر به رژیم مدیترانه‌ای پایبند بودند، به‌طور قابل‌توجهی کمتر دچار درد شدید مفاصل شدند.

پروتئین: قطعه‌ی حیاتی دیگر از پازل

دکتر «لوسی دونالدسون»، مدیر تحقیقات در سازمان Versus Arthritis می‌گوید:

«از سن ۴۰ سالگی، حجم عضلات ما سالانه بین ۲ تا ۳ درصد کاهش می‌یابد، بنابراین باید پروتئین بیشتری از منابع مختلف در رژیم غذایی‌مان دریافت کنیم — ideally حداقل ۴۰ گرم در روز.»

او اضافه می‌کند: «این موضوع برای بسیاری از ما چالش‌برانگیز است، اما خوشبختانه تحقیقات ما نشان داده که یک اسید آمینه ضروری به نام «لوسین» — که در ماهی، مغزها و حبوبات یافت می‌شود — در تحریک تولید پروتئین عضلانی بسیار مؤثر است و به حفظ عضلات اسکلتی کمک می‌کند.»

برخی کارشناسان معتقدند که نوع رژیم غذایی اهمیت کمتری نسبت به کاهش وزن دارد.

پروفسور «فیلیپ کاناگان»، متخصص آرتروز از دانشگاه لیدز می‌گوید:

«فایده‌ی واقعی هر رژیم غذایی در رابطه با علائم آرتروز، حفظ وزن سالم است. چون این کار فشار روی مفاصل را کاهش می‌دهد و در نتیجه درد را کم می‌کند.

اما چربی اضافی نیز باعث افزایش التهاب می‌شود که علائم را بدتر می‌کند.»

تحقیقات این ادعا را تأیید می‌کنند: کاهش وزن، سطح مواد شیمیایی التهابی آزادشده از بافت چربی را پایین می‌آورد و حتی در مفاصلی که وزن بدن را تحمل نمی‌کنند — مثل انگشتان دست — می‌تواند روند آسیب غضروف را کند کند.

پزشکان می‌گویند بیمارانی که وزن اضافی خود را کم کرده‌اند، اغلب از کاهش درد در مچ یا انگشتان خبر می‌دهند — نشانه‌ای واضح که فواید کاهش وزن فراتر از سبک‌تر شدن فشار روی زانو و لگن است.

۲. تزریق‌های کاهش وزن را امتحان کنید

شواهد فزاینده‌ای نشان می‌دهد که تزریق‌های کاهش وزن می‌توانند درد آرتروز را کاهش دهند — و در برخی موارد، این اثر فقط به کاهش چربی محدود نمی‌شود.

برای «سیان ریوس» ۵۴ ساله، که از آرتروز لگن رنج می‌برد، نسخه خصوصی داروی «مونجارو» باعث شد بتواند عصای خود را کنار بگذارد.

پیش از شروع تزریق‌ها، این مدیر خانه سالمندان از «سوئیندون» آن‌قدر درد داشت که نمی‌توانست بیشتر از چند متر راه برود. شب‌ها درد ضربان‌دار او را بارها از خواب بیدار می‌کرد و باعث خستگی و بی‌خوابی شدید شده بود.

نکته:

زنان ۴۰ درصد بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آرتروز زانو هستند، به‌ویژه در دوران یائسگی.

چهار ماه بعد، او شش استون (حدود ۳۸ کیلوگرم) وزن کم کرده و حالا کمی بیش از ۱۷ استون وزن دارد.

«احساس می‌کنم زندگی‌ام را پس گرفته‌ام»، سیان می‌گوید. «در عرض چند هفته پس از شروع مونجارو، درد کمتری داشتم، اما حالا به‌ندرت دچار حمله‌های درد می‌شوم و خیلی کمتر از مسکن استفاده می‌کنم.

از ماه مه وزن زیادی کم کرده‌ام، اما چیزی که واقعاً به دست آورده‌ام، تحرک، اعتماد به نفس و امید است. از وضعیتی که به‌سختی راه می‌رفتم، حالا به قدم‌زدن دور دریاچه رسیده‌ام. تفاوتش مثل شب و روز است.»

جراحی تعویض لگن که قرار بود امسال انجام شود، حالا به‌دلیل پیشرفت چشمگیر او به تعویق افتاده.

تحقیقات نیز تجربه‌ی او را تأیید می‌کنند: مطالعه‌ای در تایوان در سال ۲۰۲۵ روی نزدیک به ۱۰۰۰ بیمار مبتلا به آرتروز زانو نشان داد که تزریق‌های کاهش وزن، خطر نیاز به جراحی تعویض مفصل را کاهش می‌دهند.

دکتر «هولدن» از سازمان Arthritis Action می‌گوید:

«مطالعات اولیه نشان داده‌اند که تزریق‌های کاهش وزن فراتر از کاهش چربی، فوایدی دارند. به نظر می‌رسد این داروها می‌توانند از غضروف در برابر ساییدگی محافظت کرده و روند بیماری را کند کنند. بیماران به‌طور فزاینده‌ای از این فواید گزارش می‌دهند و احتمالاً در آینده استفاده از این داروها برای آرتروز بیشتر خواهد شد.»

با این حال، در حال حاضر آرتروز در فهرست رسمی داروهای قابل تجویز برای تزریق‌های کاهش وزن قرار ندارد.

۳. اول قدرت بسازید

کارشناسان می‌گویند کلید مدیریت درد آرتروز — و حتی پیشگیری از آن — تقویت عضلات است.

«جوآن کلیفتون» ۴۱ ساله، ستاره برنامه «Strictly Come Dancing»، که در سال ۲۰۱۵ مبتلا به آرتروز در هر دو زانو شد، یکی از کسانی است که تمرینات قدرتی را عامل اصلی جلوگیری از نیاز به جراحی می‌داند.

پروفسور «کاناگان» که به‌طور منظم بیماران ۴۰ تا ۷۵ ساله با درد زانو، لگن یا سایر مفاصل را ویزیت می‌کند، می‌گوید ضعف عضلانی «تقریباً در همه» دیده می‌شود.

توصیه‌ی او ساده است:

«اول قوی شو، بعد آماده‌ی ورزش. فقط گفتن اینکه "یه دوری دور بلوک بزن" شروع خوبی نیست — چون فرد ضعیف است، نمی‌تواند با سرعت مناسب راه برود و هیچ فایده‌ای نمی‌برد.»

کارشناسان می‌گویند:

«وقتی فردی مقداری قدرت عضلانی به دست آورد، می‌تواند تمرینات هوازی را شروع کند — مثل دوچرخه ثابت، دستگاه کراس‌ترینر یا شنا. راه رفتن در استخر یکی از بهترین تمرین‌ها برای افراد ضعیف است.»

هشدار مهم:

اگر باز کردن درِ شیشه، یا بلند شدن از صندلی یا وان برایتان سخت شده، این‌ها نشانه‌های اولیه ضعف عضلانی هستند — حتی پیش از شروع درد مفاصل — و نشان می‌دهند که فشار زیادی به مفاصل وارد می‌شود.

فواید تمرینات قدرتی کاملاً روشن است.

مروری که سال گذشته در نشریه Annals of Physical and Rehabilitation Medicine منتشر شد، نتیجه گرفت که «شواهد قاطع» نشان می‌دهند تمرینات قدرتی به‌طور چشمگیری درد را کاهش داده و عملکرد، توانایی و کیفیت زندگی افراد مبتلا به آرتروز زانو و لگن را بهبود می‌بخشد.

دلیل تأثیرگذاری ورزش این است که مفاصل برای عملکرد خود به شبکه‌ای از عضلات و تاندون‌های اطرافشان وابسته‌اند.

«آیزاک سل‌بی-برتون»، مربی شخصی متخصص در تمرینات آرتروز، می‌گوید:

«شروع تمرین برای بسیاری از افراد سخت است، چون درد مانع می‌شود.

من توصیه می‌کنم با کش‌های مقاومتی شروع کنند، روی دامنه حرکت و عضلات چهارسر ران تمرکز کنند — چون این عضلات برای افراد مبتلا به مشکلات زانو حیاتی هستند.»

درمان آرتروز زانو با کدام روش بهتر و موثر‌تر است؟

۴. از طب سوزنی کمک بگیرید

بسیاری از بیماران برای مدیریت درد آرتروز به طب سوزنی روی می‌آورند و می‌گویند این روش به آن‌ها اجازه می‌دهد تمرینات تقویتی را انجام دهند که در بلندمدت باعث تسکین می‌شود.

این درمان باستانی چینی شامل وارد کردن سوزن‌های بسیار نازک در نقاط خاصی از بدن است و گفته می‌شود باعث آزادسازی مواد شیمیایی طبیعی ضد درد، بهبود گردش خون و کاهش خشکی مفاصل می‌شود.

واقعیت جالب:

دانشمندان شواهدی از آرتروز در فسیل‌های دایناسورها یافته‌اند — این بیماری یکی از قدیمی‌ترین بیماری‌های شناخته‌شده است.

شواهد علمی درباره طب سوزنی هنوز کامل نیست، اما رو به افزایش است.

مروری در سال ۲۰۲۵ روی ۱۸ مطالعه با مشارکت ۱۴ هزار نفر نشان داد که طب سوزنی در کاهش درد و بهبود عملکرد در بیماران آرتروزی مؤثر بوده. سایر تحقیقات نیز فواید کوتاه‌مدت متوسطی را نشان داده‌اند.

دکتر «دونالدسون» از سازمان Versus Arthritis می‌گوید:

«برای بسیاری از افراد، درد آرتروز بیشترین تأثیر را بر زندگی‌شان دارد. ورزش می‌تواند اثرات بسیار مثبتی بر درد داشته باشد، اما برای همه مناسب نیست.

اگرچه دستورالعمل‌های رسمی مؤسسه NICE طب سوزنی را برای آرتروز، آرتریت روماتوئید یا سایر انواع التهابی توصیه نمی‌کنند، اما می‌دانیم که بسیاری از افراد مبتلا به درد مزمن و التهاب از آن استفاده می‌کنند.

در نظرسنجی اخیر ما درباره درمان‌های مکمل، نیمی از کسانی که طب سوزنی را امتحان کرده بودند، گزارش دادند که تا حدی دردشان کاهش یافته است.»

۵. از مکمل‌هایی استفاده کنید که واقعاً مؤثرند

بیماران اغلب به مکمل‌ها برای کاهش درد آرتروز اعتماد دارند — اما کارشناسان می‌گویند شواهد علمی درباره اثربخشی آن‌ها ضعیف است.

محبوب‌ترین مکمل‌ها شامل زردچوبه (یا ماده مؤثر آن یعنی «کورکومین»)، «گلوکزامین سولفات» (که از پوسته سخت صدف‌ها تهیه می‌شود) و «کندرویتین» هستند.

دکتر «وندی هولدن»، مشاور پزشکی سازمان Arthritis Action و روماتولوژیست افتخاری در بیمارستان NHS بیزینگ‌استوک و نورث‌همپشایر می‌گوید:

«شواهد بسیار کمی وجود دارد که نشان دهد این مکمل‌ها واقعاً در کاهش علائم آرتروز مؤثر هستند.»

تنها دو مکملی که شواهد علمی قابل‌توجهی پشت آن‌ها وجود دارد، «روغن جگر ماهی» و «پودر گل‌نسترن» هستند — البته حتی در این موارد هم نتایج ضدونقیض‌اند.

مشکل اینجاست که اگرچه ترکیبات موجود در این مکمل‌ها ممکن است فوایدی داشته باشند، اما اغلب مقدار ماده مؤثر در آن‌ها آن‌قدر کم است که تأثیر قابل‌توجهی ندارد.

روغن جگر ماهی سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ است که تصور می‌شود خاصیت ضدالتهابی دارند، اما آزمایش‌ها روی بیماران آرتروزی معمولاً نتوانسته‌اند فواید واضحی نشان دهند.

پودر گل‌نسترن — که از غلاف دانه‌های بوته گل رز تهیه می‌شود — امید بیشتری ایجاد کرده. چندین مطالعه کوچک و مرور علمی نشان داده‌اند که این پودر می‌تواند تا حدی درد و خشکی مفاصل را کاهش دهد، هرچند اثرات آن محدود است و نیاز به تحقیقات بیشتر وجود دارد.