کهربای کرتاسه در اکوادور؛ گنجینهای از حشرات و گیاهان باستانی

کهربای کشفشده در اکوادور، بقایای حشرات و گیاهانی متعلق به ۱۱۲ میلیون سال پیش را آشکار کرده و نگاهی نادر به جنگلهای باستانی قاره گندوانا فراهم آورده است.
به گزارش پارسینه و به نقل از scitechdaily، پژوهشگران برای نخستینبار از کشف ذخایر کهربا در آمریکای جنوبی خبر دادهاند که حشرات حفظشده در خود دارند. این نمونهها که در یک معدن در اکوادور یافت شدهاند، در نشریه Communications Earth & Environment توصیف شدهاند. این کشف لحظهای از زمان را ثبت میکند—از جنگلی که ۱۱۲ میلیون سال پیش روی ابرقاره گندوانا وجود داشته—و فرصتی نادر برای بررسی اکوسیستمی فراهم میآورد که تاکنون تقریباً ناشناخته باقی مانده بود.
کهربا (رزین فسیلشدهی درختان) در ذخایری با قدمت تا ۳۲۰ میلیون سال نیز یافت شده است. با این حال، شواهد فسیلی نشان میدهند که تعداد نمونههای کهربا بین ۱۲۰ تا ۷۰ میلیون سال پیش، یعنی در دوره کرتاسه (از ۱۴۳.۱ تا ۶۶ میلیون سال پیش)، بهطور چشمگیری افزایش یافته است. یکی از ویژگیهای ارزشمند کهربا، توانایی آن در به دام انداختن «درونزیها» (bio-inclusions) است—قطعاتی از گیاهان یا جانوران باستانی که درون رزین حفظ شدهاند. این درونزیها به پژوهشگران امکان میدهند تا نگاهی به موجوداتی مانند حشرات و گلها داشته باشند که در حالت عادی بهندرت حفظ میشوند.
تا پیش از این، تقریباً تمامی ذخایر مهم کهربا در سراسر جهان از نیمکره شمالی شناسایی شده بودند. این موضوع باعث شده بود دانشمندان اطلاعات محدودی درباره تنوع زیستی و پویاییهای اکولوژیکی نیمکره جنوبی در دوره کرتاسه داشته باشند—دورانی که قارههای امروزی در حال جدا شدن از گندوانا بودند.
معدن اکوادوری و کشف درونزیها
زاویه دلکلوس و همکارانش نمونههایی از کهربا و سنگهای اطراف آن را از معدن جنوِوا در اکوادور بررسی کردند. کهرباهای مورد مطالعه که قدمتی حدود ۱۱۲ میلیون سال دارند، بخشی از ذخایر تازهکشفشده در سازند هولین هستند—لایهای از سنگهای رسوبی که در حوضه اورینته اکوادور گسترده شدهاند. نویسندگان دو نوع متفاوت از کهربا را شناسایی کردند: یکی که در زیر زمین و اطراف ریشههای گیاهان تولیدکننده رزین شکل گرفته، و دیگری که در معرض هوا تشکیل شده است.
در میان ۶۰ نمونه کهربای هوایی بررسیشده، پژوهشگران ۲۱ درونزی شناسایی کردند که شامل اعضای پنج راستهی حشرات بودند—از جمله دوبالان (مگسها)، سختبالان (سوسکها)، و پردهبالان (شامل مورچهها و زنبورها)—بههمراه قطعهای از تار عنکبوت. آنها همچنین مجموعهای متنوع از فسیلهای گیاهی را در نمونههای سنگی یافتند، از جمله هاگها، گردهها و بقایای دیگر.
نویسندگان نتیجهگیری میکنند که ویژگیهای درونزیها و فسیلهای اطراف نشان میدهند که کهربا در محیطی جنگلی، مرطوب و پُرپوشش شکل گرفته—محیطی که درختان تولیدکننده رزین در آن غالب بودهاند و در بخش جنوبی گندوانا قرار داشته است. آنها تأکید میکنند که کشف این ذخیرهی کهربا برای مطالعات آینده درباره این دوره زمانی اهمیت حیاتی دارد.
منبع:
«کهربای کرتاسهی اکوادور، بینشهای تازهای درباره جنگلهای گندوانایی آمریکای جنوبی ارائه میدهد»
نویسندگان: زاویه دلکلوس، انریکه پنالور، کارلوس جارامیلو، ادوین کادنا، سزار منور-سالوان، خوزه لوئیس رومان، رافائل فرانسیسکو کاستانو-کاردونا، دیوید پریس، مارسلو کاروالیو، دانیلا کیروز-کاباسکانگو، مونیکا آر. کاروالیو، پاتریک بلومنکمپر، فابیانی هررا، پاتریسیو سانتامارینا، ماکسیم سانتر، گالو کاررا و مونیکا سولورزانو-کرامر
منتشر شده در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۵ در نشریه Communications Earth & Environment
ارسال نظر