هشدار پزشکان: ادرار ممکن است سرنخی از زوال عقل بدهد

به گزارش پارسینه و به نقل ازdailymail، کارشناسان هشدار داده‌اند که برخی تغییرات خاص در ادرار ممکن است از نشانه‌های اولیه ابتلا به زوال عقل باشد. هم‌زمان، یک داروساز برجسته هشدار داده است که مصرف مداوم داروهای مسکن بدون نسخه می‌تواند خطر کاهش شنوایی و ابتلا به وزوز گوش را افزایش دهد.

استفاده مکرر از برخی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین ممکن است احتمال بروز مشکلات شنوایی را بیشتر کند. وزوز گوش—صدایی مداوم مانند زنگ یا وزوز در گوش‌ها، حتی در غیاب صدای خارجی—حدود ۷.۶ میلیون نفر را در بریتانیا تحت تأثیر قرار داده است.

به گفته دکتر لیلا هنبک، مدیرعامل انجمن داروخانه‌های مستقل، این خطر زمانی افزایش می‌یابد که داروها در دوزهای بالا یا برای مدت طولانی مصرف شوند. او افزود که ده‌ها داروی رایج دیگر از جمله مسکن‌ها و داروهای فشار خون نیز می‌توانند این خطر را افزایش دهند.

دکتر هنبک در گفت‌وگو با روزنامه دیلی‌میل اظهار داشت:  

«داروهای زیادی وجود دارند که عوارض جانبی آن‌ها بر شنوایی و تعادل تأثیر می‌گذارد، اما در بیشتر موارد این موضوع به دوز مصرفی و مدت زمان استفاده بستگی دارد.»

مطالعات نشان می‌دهد که مصرف پاراستامول و NSAIDs مانند ایبوپروفن می‌تواند خطر ابتلا به وزوز گوش را تا حدود ۲۰ درصد افزایش دهد. یک پژوهش در سال ۲۰۲۲ توسط دانشمندان آمریکایی نشان داد که مصرف روزانه پاراستامول (در آمریکا با نام استامینوفن شناخته می‌شود) با افزایش ۱۸ درصدی خطر وزوز گوش مرتبط است.

مصرف منظم NSAIDs خطر را حدود ۱۷ درصد افزایش می‌دهد، و دوز متوسط آسپرین (حدود ۱۰۰ میلی‌گرم در روز) با افزایش ۱۶ درصدی خطر همراه است. با این حال، مصرف روزانه آسپرین در دوز کمتر از ۱۰۰ میلی‌گرم با افزایش خطر وزوز گوش مرتبط نبود.

مطالعه‌ای دیگر که در مجله اپیدمیولوژی آمریکا منتشر شد و بیش از ۶۲ هزار زن را بررسی کرد، نشان داد که مصرف مکرر پاراستامول یا NSAIDs حتی در دوزهای معمول، با افزایش تا ۲۴ درصدی خطر کاهش شنوایی همراه است.

در مردان نیز مطالعه‌ای مشابه در مجله پزشکی آمریکا نشان داد که مصرف منظم—دو بار یا بیشتر در هفته—پاراستامول، NSAIDs و آسپرین با افزایش خطر کاهش شنوایی مرتبط است. پژوهشگران حدس می‌زنند که این داروها ممکن است جریان خون به حلزون گوش (کخله‌آ)، عضوی در گوش داخلی که در شنوایی نقش دارد، را کاهش دهند.

اگرچه این داروها بدون نسخه در دسترس هستند، اما به گفته دکتر هنبک، در برخی افراد می‌توانند عوارض جانبی داشته باشند.  

او تأکید کرد:  

«بیشتر این داروها فقط در برخی افراد باعث این عوارض می‌شوند، نه در همه، و معمولاً فقط زمانی که بیش از دوز توصیه‌شده و برای مدت طولانی مصرف شوند. هر فرد واکنش متفاوتی به داروها دارد و عوارض جانبی برای همه رخ نمی‌دهد.»

او همچنین افزود که برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند آمینوگلیکوزیدها نیز با کاهش شنوایی مرتبط هستند.  

«یکی از آمینوگلیکوزیدهای پرکاربرد، جنتامایسین است.»

جنتامایسین معمولاً به‌صورت تزریقی در بیمارستان برای درمان عفونت‌های شدید باکتریایی مانند عفونت استخوان یا اندام‌ها تجویز می‌شود. این دارو هم به‌صورت قرص و هم تزریقی در دسترس است، اما مطالعات نشان می‌دهند که ممکن است به سلول‌های حسی داخل گوش که برای تعادل و شنوایی ضروری هستند آسیب برساند.

تحقیقات بریتانیایی نشان داده‌اند که بیش از ۵۰ درصد بیمارانی که چندین دوره درمان با آمینوگلیکوزیدهای تزریقی دریافت می‌کنند، ممکن است دچار کاهش شنوایی شوند. حتی در دوزهای توصیه‌شده، مصرف این داروها «می‌تواند منجر به کاهش شنوایی سریع، شدید و غیرقابل برگشت شود»—طبق مطالعه‌ای که در نشریه BMJ منتشر شده است.

پژوهشگران همچنین دریافته‌اند که حتی یک دوز از برخی داروها می‌تواند در بیماران دارای یک نوع جهش ژنتیکی خاص، منجر به کاهش شنوایی دائمی شود.

دکتر هنبک در ادامه گفت:  

«برخی داروهای فشار خون که ممکن است جریان خون به پرده گوش را کاهش دهند، و همچنین برخی داروهای مُدر (قرص‌های آب‌زا)، می‌توانند در برخی افراد بر شنوایی تأثیر بگذارند و منجر به کاهش شنوایی موقت شوند.»

او افزود:  

«چندین داروی دیگر مانند برخی مسکن‌های مخدر (اپیوئیدها) و داروهای درمان آکنه نیز ممکن است در برخی افراد بر شنوایی تأثیر بگذارند.»

با این حال، دکتر هنبک تأکید کرد:  

«بسیار مهم است که اگر این داروها برای درمان بیماری خاصی برایتان تجویز شده‌اند، مصرف آن‌ها را طبق دوز توصیه‌شده قطع نکنید، زیرا داروها می‌توانند هم درمان‌کننده باشند و هم آسیب‌زا.»

او توصیه کرد:  

«اگر نگرانی یا سوالی دارید، حتماً با داروساز یا پزشک خود مشورت کنید.»