از روده تا مغز: رژیم کتو چگونه مسیر نوروشیمی را تغییر می‌دهد؟

به گزارش پارسینه   و   به نقل از scitechdaily،پژوهشگران دانشگاه میزوری (Mizzou) کشف کرده‌اند که تغییر به یک رژیم غذایی پرچرب و کم‌کربوهیدرات ممکن است سلامت مغز را در افرادی که در معرض خطر بیشتر ابتلا به آلزایمر هستند، بهبود بخشد.

ممکن است راهی برای حفظ انرژی مغز و وضوح ذهن وجود داشته باشد—و پاسخ آن شاید از بشقاب غذای شما شروع شود. خوراکی‌هایی مانند ماهی و غذاهای دریایی، گوشت، سبزیجات غیرنشاسته‌ای، انواع توت، مغزها، دانه‌ها، تخم‌مرغ و حتی لبنیات پرچرب، زیر ذره‌بین دانشمندان قرار گرفته‌اند تا تأثیرشان بر عملکرد مغز بررسی شود.

در دانشگاه میزوری، پژوهشگران در حال بررسی اثربخشی این خوراکی‌ها هستند. تحقیقات آن‌ها نشان می‌دهد که رژیم غذایی پرچرب و کم‌کربوهیدرات—که به نام رژیم کتوژنیک شناخته می‌شود—ممکن است به حفظ سلامت مغز کمک کرده و روند زوال شناختی را در افراد در معرض خطر آلزایمر کند یا متوقف کند.

در ساختمان پیشرفته Roy Blunt NextGen Precision Health، پروفسور آی-لینگ لین از دانشکده پزشکی و دانشجوی دکتری، کیرا ایوانیچ، تمرکز خود را بر بررسی تأثیرات خاص رژیم کتوژنیک بر افرادی گذاشته‌اند که با ژن APOE4 متولد شده‌اند—قوی‌ترین عامل ژنتیکی شناخته‌شده برای آلزایمر دیررس.

در یک مطالعه اخیر روی موش‌ها، لین و ایوانیچ دریافتند که موش‌های ماده حامل ژن APOE4 با پیروی از رژیم کتوژنیک، باکتری‌های روده‌ای سالم‌تری داشتند و سطح انرژی مغزشان بالاتر بود، در مقایسه با گروه کنترل که رژیم پرکربوهیدرات داشتند. اما موش‌های نر چنین تغییراتی را تجربه نکردند. این یافته‌ها به دانشمندان کمک می‌کند تا بفهمند چه کسانی بیشترین بهره را از رژیم کتوژنیک خواهند برد.

مغز چگونه سوخت‌گیری می‌کند؟

این رژیم نحوه تأمین انرژی مغز را تغییر می‌دهد.  

ایوانیچ توضیح می‌دهد:  

"وقتی کربوهیدرات می‌خوریم، مغز ما گلوکز را به سوخت تبدیل می‌کند. اما افرادی که ژن APOE4 دارند—به‌ویژه زنان—در تبدیل گلوکز به انرژی مغزی دچار مشکل هستند، و این می‌تواند در آینده منجر به زوال شناختی شود. با تغییر به رژیم کتو، کتون‌ها تولید می‌شوند و به‌عنوان منبع سوخت جایگزین استفاده می‌شوند. این ممکن است با حفظ سلامت سلول‌های مغزی، احتمال ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد."

این نتایج اهمیت تغذیه دقیق را برجسته می‌کند—یعنی تنظیم رژیم غذایی و مداخلات بر اساس ویژگی‌های فردی.  

لین می‌گوید:  

"به‌جای اینکه انتظار داشته باشیم یک راه‌حل برای همه مؤثر باشد، بهتر است عوامل مختلفی مانند ژنوتیپ، میکروبیوم روده، جنسیت و سن را در نظر بگیریم. چون علائم آلزایمر—که معمولاً برگشت‌ناپذیر هستند—بعد از ۶۵ سالگی ظاهر می‌شوند، زمان مناسب برای فکر کردن به حفظ سلامت مغز، خیلی زودتر از آن است. امیدواریم تحقیقات ما بتواند از طریق مداخلات زودهنگام، امیدی برای بسیاری از افراد باشد."

همکاری علمی و تجهیزات پیشرفته

لین به‌دلیل فرصت‌های همکاری میان‌رشته‌ای و تجهیزات تصویربرداری پیشرفته در ساختمان NextGen و راکتور تحقیقاتی دانشگاه میزوری به این دانشگاه پیوست.  

او می‌گوید:  

"ما اینجا می‌تونیم خیلی از کارها رو درون مجموعه انجام بدیم، در حالی‌که در جاهای دیگه باید برون‌سپاری کنیم. این علم تیمی هست. تأثیری که می‌گذاریم وقتی با هم کار می‌کنیم، خیلی بیشتره."

با وجود تجهیزات تصویربرداری پیشرفته و فضاهای تحقیقاتی و بالینی زیر یک سقف، ساختمان NextGen امکان انتقال سریع از مدل‌های پیش‌بالینی به آزمایش‌های انسانی را فراهم می‌کند.

برای ایوانیچ، این تأثیر واقعی کاملاً شخصی است:  

"وقتی مادربزرگم آلزایمر گرفت، علاقه‌ام به این موضوع شکل گرفت. اینکه بتونم به حفظ سلامت مغز مردم کمک کنم، خیلی رضایت‌بخش هست. با توجه به اینکه میزوری یه دانشگاه تحقیقاتی پیشروه و حس جامعه‌محور داره، می‌دونم که جای درستی هستم."

این مطالعه با عنوان  

"رژیم کتوژنیک محور میکروبیوتای روده–متابولیت‌های مغز را به‌صورت جنسیتی و ژنتیکی در موش‌های APOE4 تنظیم می‌کند"  

در ژورنال Neurochemistry منتشر شده است.