نکاتی برای پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
مرگ ناگهانی نوزاد، یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های هر پدر و مادری است که به تازگی بچه‌دار شده‌اند. این سندرم شامل ایست قلبی در نوزادانی می‌شود که به طور آشکار سالم‌اند یا هیچ بیماری ندارند. به این وضعیت، سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) یا مرگ گهواره‌ای گفته می‌شود.
علت این اسامی این است که چنین اتفاقی در بچه‌های زیر یک سال و معمولاً وقتی که در تخت خود در خواب هستند روی می‌دهد. سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، یکی از اصلی‌ترین دلایل مرگ در فاصله تولد تا یک سالگی است. چرا چنین اتفاقی می‌افتد؟
علت سندرم مرگ ناگهانی نوزاد چیست؟
هرچند هنوز علت این اتفاق مشخص نیست اما ظاهراً به نارسایی‌ها یا نقص‌هایی در مغز کودک ربط دارد که تنفس و بیدار شدن از خواب را کنترل می‌کند. بنابراین ریسک فاکتورها احتمالاً یک سری عوارض در نوزاد هستند.
مثلاً نوزادانی که پیش از موعد متولد می‌شوند یا وزن کمی هنگام تولد دارند بیشتر در معرض این سندرم هستند. زیرا اندام‌های آن‌ها هنوز کامل نشده و هم تنفس و هم ضربان قلب ممکن است ناقص باشد. همین مسئله در مورد کودکانی که در رشد سیستم عصبی‌شان نقصی وجود دارد نیز صدق می‌کند.
همچنین هرگونه عفونت تنفسی قبلی نیز می‌تواند ریسک فاکتوری برای این مرگ ناگهانی باشد. خیلی از این عفونت‌های تنفسی کاملاً درمان نمی‌شوند و متعاقباً منجر به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد خواهند شد. ضمناً دیگر مؤلفه‌ها مانند سن و جنسیت نوزاد نیز نقش دارد.
به نظر می‌رسد بحرانی‌ترین زمان برای این سندرم بین 2 و 4 ماهگی نوزاد است. ضمناً پسرها بیشتر احتمال دارد دچار این سندرم شوند. پژوهش‌ها نشان می‌دهند یک سری از رفتارهای مادر نیز می‌تواند عاملی تعیین‌کننده از این جهت باشد، مانند سیگار کشیدن یا مصرف مواد مخدر.
ارتباط بین وضعیت خواب و سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
علاوه بر مشکلات فیزیکی گفته شده در بالا، وضعیت خواب نوزاد و استفاده از یک سری وسایل در تخت کودک، مانند بالش و پتو، می‌تواند احتمال مرگ ناگهانی کودک را بالا ببرد.
این سندرم بیشتر برای کودکانی روی می‌دهد که روی شکم می‌خوابند. همین مسئله در مورد بچه‌هایی که به پهلو می‌خوابند و طی خواب غلت می‌زنند نیز وجود دارد.
به نظر می‌رسد خوابیدن روی شکم، تنفس را برای کودک سخت‌تر می‌کند. خیلی مهم است که مطمئن شوید چیزی وجود ندارد که جلوی ورود هوا به راه‌های تنفسی کودک را بگیرد.
توصیه می‌شود بچه‌ها را به پشت بخوابانید. همچنین بهتر است کودک در تخت خود؛ اما در اتاق پدر و مادر بخوابد تا در صورتی که هرگونه صداهای عجیبی از کودک به گوش رسید، پدر یا مادر بشنوند و واکنش نشان دهند.
ضمناً نباید وسایلی در تخت کودک بگذارید که احتمال می‌دهید ممکن است راه تنفس کودک را ببندند. برای جلوگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد، نباید کودک را خیلی گرم کنید و در معرض دمای زیاد قرار دهید.
توصیه‌های عمومی برای پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد
علاوه بر اینکه نباید کودک را روی شکم بخوابانید و دمای اتاق را کنترل کنید، یک سری نکات دیگر هم وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کنید:
اولین توصیه این است که تخت کودک باید محکم و بدون اشیا اضافی مانند بالش و پتو باشد که معمولاً خطر خفه کردن کودک را دارند.
. کودک را جوری قرار دهید که کف پاهایش با پایین تخت یا گهواره در تماس باشد.
. سر کودک را نپوشانید. پتو نباید از شانه‌های کودک بالاتر بیاید.
. طی شش ماه اول زندگی کودک او را در اتاق خودتان؛ اما در تخت یا رختخواب جداگانه بخوابانید.
. در صورت امکان از شیر خود کودک را تغذیه کنید.
. این هم مهم است که سیگار نکشید، چه طی بارداری و چه نزدیک به زمان تولد کودک.
. نیازی به تذکر نیست که الکل ممنوع.
و اما مراجعه منظم به پزشک متخصص کودکان هم توصیه می‌شود. پزشک با انجام معاینات منظم می‌تواند بفهمد عملکرد بدن کودک چگونه است. همچنین او می‌تواند توصیه‌های لازم جهت پیشگیری از مرگ ناگهانی نوزاد را به شما ارائه دهد.
