همه چیز درباره کرونای تیغی

به گزارش پارسینه ،این اصطلاح عامیانه برای زیر واریانت جدید NB.1.8.1 از خانواده اومیکرون به کار می رود که با گلودرد شدید تیغ مانند شناخته می شود. 

کرونای تیغی اصطلاحی عامیانه است که در سال ۲۰۲۵ برای توصیف یک زیرواریانت جدید از ویروس SARS-CoV-2 به کار رفته است. نام علمی آن NB.1.8.1 است و از خانواده اومیکرون مشتق شده. این نامگذاری مردمی به دلیل علامت شاخص و غالب آن (یعنی گلودرد بسیار شدید، تیز و سوزاننده که شبیه به بلعیدن تیغ یا بریدگی با چاقو توصیف می شود) انتخاب شده است. این علامت در برخی بیماران آن قدر دردناک است که بلع آب یا غذا را تقریباً غیرممکن می کند.

منشأ و گسترش جهانی

اولین نمونه NB.1.8.1 در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۵ جمع آوری شد و ابتدا در چین و کشورهای آسیایی شناسایی گردید. سپس به سرعت به اروپا، بریتانیا و آمریکا گسترش یافت. سازمان جهانی بهداشت (WHO) آن را به عنوان «واریانت تحت نظارت» (Variant Under Monitoring) طبقه بندی کرده است، یعنی نیاز به رصد دقیق دارد اما هنوز به سطح «واریانت نگران کننده» یا «واریانت مورد علاقه» نرسیده است.

تا اواسط سال ۲۰۲۵، این سویه در آمریکا به دومین واریانت غالب تبدیل شد و طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، حدود ۳۷ درصد موارد کووید را تشکیل می داد. موارد پراکنده ای نیز در ایالت هایی مانند نیویورک، کالیفرنیا، تگزاس، ایلینوی، هاوایی، اوهایو، رود آیلند، ویرجینیا و واشنگتن گزارش شده است. این گسترش عمدتاً از طریق مسافران ورودی از چین، فرانسه، ژاپن، هلند، اسپانیا، کره جنوبی، تایوان و تایلند رخ داده است.

علائم بالینی کرونای تیغی

علائم NB.1.8.1 بیشتر دستگاه تنفسی فوقانی را هدف قرار می دهد و معمولاً در عرض چند ساعت شدید می شود. شایع ترین علائم عبارتند از:

•  گلودرد تیغ مانند و برنده (علامت اصلی و متمایزکننده)
•  سرفه خشک و مداوم
•  احتقان یا آبریزش بینی
•  خستگی و بدن درد خفیف
•  تب پایین یا عدم تب

برخلاف سویه های اولیه کرونا، از دست دادن حس بویایی یا چشایی در این واریانت بسیار نادر است. همچنین، علائم گوارشی مانند اسهال یا استفراغ کمتر دیده می شود. شدت گلودرد در برخی بیماران به حدی است که با عفونت های باکتریایی مانند استرپتوکوک (استرپ گلو) اشتباه گرفته می شود، اما این یک بیماری ویروسی است، نه باکتریایی.

شدت بیماری و خطر مرگ

خوشبختانه، NB.1.8.1 بیماری شدید یا مرگباری ایجاد نمی کند. نرخ بستری و مرگ ومیر آن مشابه یا حتی کمتر از سایر زیرواریانت های اومیکرون است. این واریانت قابل انتقال تر است، اما هنوز باعث افزایش بستری ها نشده و نرخ ها پایدار مانده اند. تنها گروه های پرخطر (سالمندان، بیماران زمینه ای، افراد با نقص ایمنی) ممکن است نیاز به مراقبت بیشتر داشته باشند.

چرا قابل انتقال تر است؟

تغییرات ژنتیکی در پروتئین اسپایک ویروس باعث شده که NB.1.8.1 راحت تر به گیرنده های ACE2 روی سلول های تنفسی متصل شود. این جهش ها به ویروس کمک می کند تا سریع تر تکثیر شود و از سیستم ایمنی فرار کند، اما شدت بیماری را افزایش نمی دهد.

تشخیص و درمان کرونای تیغی

تست PCR یا تست سریع آنتی ژن کووید. علائم اولیه شبیه سرماخوردگی است، پس تست زودهنگام ضروری است.

درمان:

•  استراحت، مصرف مایعات گرم، داروهای تسکین دهنده مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای گلودرد.
•  آنتی بیوتیک (مانند پنی سیلین، سفازولین و غیره) کاملاً ممنوع است مگر اینکه عفونت باکتریایی ثانویه تأیید شود.
•  واکسن های به روز کووید (بوسترهای ۲۰۲۴-۲۰۲۵) همچنان مؤثر هستند و ایمنی نسبی در برابر بیماری شدید ایجاد می کنند.

کرونای تیغی با استرپ گلو اشتباه گرفته می شود

هشدار مهم درباره آنتی بیوتیک ها

در ایران، مصرف بی رویه آنتی بیوتیک یکی از معضلات جدی بهداشت عمومی است. دکتر محرز هشدار می دهد:

«ایران در کنار اوگاندا در صدر مصرف کنندگان آنتی بیوتیک جهان است. این مصرف بی رویه باعث مقاومت میکروبی می شود و نسل آینده را در برابر عفونت های ساده بی دفاع می کند.»

اخیراً آمپول سفازولین، که در گذشته برای گلودردهای شدید تجویز می شد ،از پوشش بیمه ای داروخانه ها خارج شده و فقط در بیمارستان ها بیمه ای است. این تصمیم ممکن است مصرف بی رویه آنتی بیوتیک های گران تر را افزایش دهد.

منبع : بیتوته