سامانه پدافند هوایی FK-۳۰۰۰؛ پاسخ چین به تهدیدات پهپادی مدرن

به گزارش پارسینه و به نقل از defence، سامانه FK-3000 که نخستین بار در نمایشگاه هوایی ژوهای ۲۰۲۲ رونمایی شد، اخیراً در تمرینات مربوط به یک رژه نظامی آینده مشاهده شده است. منابع چینی اعلام کرده‌اند که این سامانه به‌طور خاص برای مقابله با ازدحام پهپادها توسعه یافته؛ به‌ویژه تهدیدات ارتفاع پایین مشابه پهپادهای شاهد ایران که در بسیاری از درگیری‌ها به‌طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته‌اند.

این سامانه بر روی یک خودروی سه‌محور با قابلیت حرکت در تمام چرخ‌ها و کابین زرهی نصب شده و به توپ خودکار ۳۰ میلی‌متری، موشک‌های زمین‌به‌هوا و تجهیزات پیشرفته کنترل آتش مجهز است. طراحی آن برای عملکرد مؤثر در تمام شرایط آب‌وهوایی صورت گرفته و شامل دو محفظه پرتاب است که هرکدام ۱۲ موشک کوتاه‌برد حمل می‌کنند؛ قابلیتی که امکان درگیری هم‌زمان با چندین هدف را فراهم می‌سازد.

به گفته توسعه‌دهندگان، FK-3000 قادر است تهدیدات هوایی را در فاصله‌ای بین ۳۰۰ تا ۱۲٬۰۰۰ متر خنثی کند. طراحی ماژولار این سامانه اجازه می‌دهد تا با انواع مختلف موشک‌ها، از جمله موشک‌های میکرو مخصوص مأموریت‌های ضدپهپاد، تجهیز شود.

هدف اصلی از ساخت FK-3000، حفاظت از زیرساخت‌های حیاتی و مواضع خط مقدم است. زرادخانه آن نیز متناسب با تهدیدات پهپادی تنظیم شده است. تحلیل‌گران نظامی معتقدند تمرکز چین بر سامانه‌های ضدپهپاد، بازتابی از تجربیات جنگ‌های اخیر است؛ جایی که پهپادهای ارزان اما کشنده، خسارات سنگینی به اهداف نظامی و غیرنظامی وارد کرده‌اند.

ترکیب آتش توپ خودکار با پوشش موشکی لایه‌دار، FK-3000 را به سامانه‌ای چندمنظوره تبدیل کرده که توان مقابله با طیف گسترده‌ای از تهدیدات، از کوادکوپترهای کوچک تا پهپادهای بال‌ثابت بزرگ‌تر را دارد. این پیکربندی نشان می‌دهد که ارتش چین در حال اولویت‌بندی دفاع‌های انعطاف‌پذیر و چندلایه برای حفاظت از واحدهای نظامی و تأسیسات راهبردی است.

ازدحام پهپادها چالشی منحصربه‌فرد برای سامانه‌های پدافند هوایی سنتی ایجاد کرده است. سامانه‌هایی که برای مقابله با هواپیماها یا موشک‌های کروز طراحی شده‌اند، اغلب در برابر ده‌ها پهپاد کوچک و ارزان‌قیمت که به‌طور هم‌زمان پرواز می‌کنند، ناکارآمد ظاهر می‌شوند. مقامات چینی می‌گویند FK-3000 برای پر کردن این خلأ طراحی شده و ابزاری تخصصی برای درگیری‌های انبوه ارائه می‌دهد.

اهمیت فزاینده فناوری‌های ضدپهپاد در سطح جهانی نیز مشهود است. روسیه، اوکراین و کشورهای عضو ناتو همگی توسعه سامانه‌های پدافند هوایی کوتاه‌برد را برای مقابله با این چالش تسریع کرده‌اند. پذیرش FK-3000 توسط چین نشان‌دهنده نگرانی پکن از احتمال استفاده دشمنان از تاکتیک‌های ازدحامی برای غلبه بر دفاع‌های سنتی است.

ساختار ماژولار FK-3000 همچنین نشان‌دهنده قابلیت تطبیق آن با تهدیدات آینده است. مهندسان بر توانایی این سامانه در پذیرش انواع جدید موشک‌ها و احتمالاً ادغام حسگرهای پیشرفته و سامانه‌های فرماندهی شبکه‌ای تأکید دارند. با ایجاد انعطاف‌پذیری در این پلتفرم، ارتش چین قصد دارد اطمینان حاصل کند که FK-3000 در برابر تهدیدات هوایی در حال تحول، در بلندمدت نیز کارآمد باقی بماند.

استقرار این سامانه، پاسخی راهبردی از سوی چین به چالشی است که تحلیل‌گران دفاعی آن را یکی از مسائل محوری در جنگ‌های مدرن می‌دانند: استفاده انبوه از پهپادهای ارزان‌قیمت و پرقدرت.