پيشگيري ازابتلا به بيماري قارچي
پارسینه: قارچهاييكه باعث عفونت ميشوند
تابستان به خاطر گرما و رطوبتي كه به همراه خود دارد، شرايط مناسبي را براي رشد قارچها و عفونتها در بدن فراهم ميكند. علاوه بر اين، خود ما هم با سهلانگاري و رعايت نكردن برخي اصول بهداشتي دست به دست آن داده و كاملا اين موقعيت را براي ابتلا به انواع بيماريهاي پوستي آماده ميكنيم. از كليدهاي اصلي رهايي از اين مشكل، رعايت بهداشت فردي است كه اگر به آن اهميت دهيم، حداقل تا درصد زيادي از اين گرفتاريها خلاص ميشويم و البته در شرايط حادتر، كار ممكن است به استفاده از دارو و درمانهاي پزشكي بكشد.
اين عفونتهاي قارچي كه پوست و ناخنها را درگير ميكنند، به تنيا مشهورند و واگيردار نيز هستند. اين عفونتها گاهي از طريق تماس مستقيم با فرد مبتلا و يا گاهي از راه تماس با شئ يا حيوان آلوده، به انسان منتقل ميشوند. عامل بقاي اين عفونتهاي قارچي، گرما و رطوبت محيط بوده و بيشتر در شانه، لباسها، محيط حمام و يا استخر زندگي كرده و رشد ميكنند. عدم رعايت بهداشت فردي و رطوبت طولانيمدت پوست بدن خطر رشد عفونتهاي قارچي را افزايش ميدهد. در بيشتر افراد، اين عفونتهاي قارچي خفيف بوده و به راحتي درمانپذيرند ولي در بيماراني كه به دلايلي چون ابتلا به ويروس HIV، ايدز، يا سرطان، سيستم ايمني ضعيفي دارند، ممكن است مشكلات جدي و خطرناكي را بهوجود آورد.
عفونتهاي قارچي معمولا لكههايي از خود روي پوست برجاي ميگذارند كه معمولا با رنگ طبيعي پوست متفاوت بوده و بيشتر به رنگ سفيد، صورتي، قهوهاي و به صورت فلسيشكل ديده ميشود. اين مشكل بيشتر قسمتهايي از بدن را مبتلا ميكند كه يا بر اثر پوشش نامناسب و گرم شدن و يا براثر عدم رعايت بهداشت، شرايط مساعدي براي رشد قارچها داشتهاند مانند پشت، پاها، سينه، بازوها، ناخنها، پوست سر و كشاله ران.
وقتي ناخنها زيبايي خود را از دست ميدهند
ناخنها از اجزاي زيبايي دست و پا محسوب ميشوند و رعايت برخي اصول و بهداشت آنها ممكن است به اين وجهه زيبايي آن صدمه وارد كرده و فرد را نيز با مشكلاتي مواجه نمايد. در اين ميان عفونت ناخنهاي پا بسيار شايعتر است چرا كه داخل كفش بوده و محيط گرم و مرطوب داخل كفش، شرايط مناسب را براي رشد عفونتهاي قارچي فراهم ميآورد ولي رها شدن از شر عفونت انگشتان كمي دشوار بوده و زمان ميبرد. عموما يكي از انگشتها دچار عفونت ميشوند ولي در صورتي كه درمان مناسبي صورت نگيرد، ممكن است به ساير انگشتها نيز سرايت كند. انگشت بزرگ پا معمولا اولين انگشتي است كه علائم عفونت قارچي در آن بروز ميكند. علائم آن هم اينگونه است كه ناخن زردرنگ و ضخيم گشته، شكننده شده و براحتي ميشكند و ناخن حالت طبيعي خود را از دست ميدهد و گاهي بر اثر نرم شدن، ممكن است ناخن از گوشت جدا شده و به طور كامل كنده شود. ناخنها ظرافت و درخشندگي خود را از دست ميدهند. تمام اين علائم در مورد انگشتان و ناخنهاي دست هم قابل مشاهده است.
همانطور كه گفتيم، درمان عفونت قارچي ناخنها دشوار بوده و معمولا بيمار نياز به درمانهاي خوراكي دارد كه در صورت عدم رعايت موارد لازم، بعد از مدتي، عفونت مجددا عود ميكند. در مورد عفونت قارچي ناخنها، رعايت برخي اصول مانع از بروز و يا عود مجدد مشكل ميشود.
ناخنها را هميشه كوتاه نگه داريد و قسمتهاي ضخيم ناخن را سوهان بزنيد. هرگز از ناخنگير يا قيچي مشترك براي كوتاه كردن ناخنهايتان استفاده نكنيد چرا كه عفونت قارچي قابل انتقال به ساير افراد است.
در ضمن اگر دچار عفونت قارچي پا شدهايد، هر چه سريعتر آن را درمان كنيد تا مبادا عفونت پا، به ناخنهايتان سرايت كند.
بهتر است اگر ناخنهايتان آسيب ديدهاند، از پوششي مانند جوراب يا دستكش استفاده كنيد. از كفشهايي استفاده كنيد كه اندازه پايتان بوده و نوك گردي داشته باشد چرا كه كفشهاي تنگ و نوك باريك به ناخنهاي پا صدمه وارد ميكند.
همچنين پاهايتان را تا جايي كه ممكن است خنك نگه داريد و جورابهاي نخي بپوشيد و براي جلوگيري از تعريق، از پودر تالك بين انگشتان پا استفاده كنيد و به طور كلي تمام اصول بهداشتي و مراقبتي كه درخصوص عفونت پا اشاره كرديم در مورد عفونت ناخنها هم صدق ميكند.
علاوه بر درمانهاي دارويي كه معمولاً به صورت خوراكي به بيمار داده ميشود، برخي درمانهاي سنتي هم وجود دارند كه طبق تحقيقات صورت گرفته بسيار مؤثر بوده و نسبت به درمانهاي دارويي، عوارض بسيار كمتري داشته و حتي عوارضي به دنبال ندارد.
بيشتر عفونتهاي قارچي خفيف بوده و درمان پذيرند ولي در بيماراني كه به دلايلي چون ابتلا به ويروس HIV، ايدز، يا سرطان، سيستم ايمني ضعيفي دارند، ممكن است مشكلات خطرناكي را به وجود آورد
روغن درخت چاي از آن دسته درمانهايي است كه ماليدن آن روي ناخن و پوست اطراف آن، 2 بار در روز، تأثير بسزايي در بهبود عفونتهاي قارچي ناخن داشته و داروي قوي ضد قارچ محسوب ميشود. روغن گياه اسطوخودوس، روغن رازيانه و روغن ليموترش هم به ميزان 2 تا 3 بار در روز، اثر قارچي داشته و عفونت ناخنها را بهبود ميبخشد.
عفونت قارچي در ناحيه كشاله ران
اين نوع عفونت قارچي در ناحيه كشاله ران ايجاد شده و هم در زنان و هم در مردان مشاهده ميشود. افرادي كه بيشتر تعرق ميكنند، بيشتر مستعد عفونت در ناحيه كشاله ران هستند. اين عفونت باعث خارش و ايجاد قرمزي در آن ناحيه ميشود كه امكان گسترش آن نيز وجود دارد. استفاده از كرمهاي معمول در دسترس ميتواند كمككننده باشد ولي كرمهاي تجويزي توسط پزشك درمان را تسريع ميكند.
هميشه ناحيه كشاله ران را تميز و خشك نگه داريد و تا بهبود علائم، از آميزش جنسي پرهيز كنيد. مرتب لباسهاي زير خود را عوض كنيد و در عين حال از پوشيدن لباسهاي زير تنگ خودداري كنيد. همچنين پوست اين ناحيه را مرتب شسته و با حوله تميزي خشك نماييد.
از لوازم بهداشتي شخصي استفاده كنيد و از به كار بردن وسايل شخصي ساير افراد بپرهيزيد.
رعايت اين اصول بهداشتي علائم عفونت را كم ميكند ولي در صورت تداوم علائم، مراجعه به پزشك و استفاده از پودرها، روغنها و كرمهاي تجويزي ميتواند مؤثر باشد.
پوست سر مكاني براي رشد قارچها
همانطور كه گفتيم عفونتهاي قارچي آنقدر گسترده هستند كه ميتوانند در تمامي نقاط بدن ظاهر شده و آنها را درگير كنند. پوست موي سر هم به خاطر شرايط مناسبي كه براي رشد قارچها دارد، مكان مناسبي براي رشد و نمو عفونتهاي قارچي است.
اين عارضه به ويژه در كودكان رخ داده و باعث ريزش موي سر به صورت نقطهاي ميشود. البته افراد بزرگسال هم در صورت عدم رعايت اصول بهداشتي ممكن است به اين بيماري مبتلا شوند. اين عفونت از طرق مختلف مانند تماس نزديك فرد به فرد، تماس با وسايل شخصي افراد مبتلا مانند شانه، حوله، يا رختخواب و تماس با حيوان آلوده قابل انتقالند.
اين عفونت قارچي باعث ريزش مو يا به اصطلاح عوام كچلي قسمتهايي از موي سر يا كل موها ميشود كه پوست سر خاكستري به نظر رسيده و نقاط سياهرنگي روي آن را ميپوشاند. اين نقاط سياهرنگ، موهايي هستند كه ريزش كرده و باقيمانده آنها به صورت نقاط سياه به نظر ميرسند. در اين حالت پوست سر پوسته پوسته شده و شوره سر در آن ديده ميشود. اين قسمتها خارش زيادي داشته و گاهي بر اثر خارش زياد، زخم ميشوند.
عفونت قارچي پوست سر معمولاً با قرصهاي ضد قارچ قابل درمانند. برخي پزشكان هم كرمها يا قرصهاي استروئيدي را تجويز ميكنند. استروئيدها به كاهش التهاب نواحي درگير با عفونت كمك زيادي ميكند ولي استفاده طولاني مدت از آنها به دليل عوارض جانبي شديدي كه به جاي ميگذارند، توصيه نميشود.
اين عارضه در زمان حاضر خيلي عارضه جدي و همهگيري نيست ولي در زمانهاي قديم به علت عدم رعايت بهداشت عمومي و دسترسي نداشتن به آب سالم و بهداشتي، كودكان و افراد زيادي دچار عفونت قارچي پوست سر ميشدند.
ابتلاي كودكان به اين عارضه و گذراندن مراحل درماني نبايد باعث دور ماندن آنها از مدرسه و دوستان شود. در اين مرحله، پزشكان شامپوهاي ضد قارچي را تجويز ميكنند كه مانع از گسترش و انتقال آن به ساير افراد ميشود. اين شامپوها عفونت را درمان نميكنند ولي به كاهش مقدار قارچها در پوست سر كودك كمك مينمايند. كودك نبايد از شانه، حوله، رختخواب، كلاه و به طور كلي وسايل شخصي ديگران استفاده كند. وسايل شخصي كودكتان را به طور مرتب بشوييد و پس از بهبود كودكتان، براي جلوگيري از عود عفونتها، وسايل شخصي و بويژه شانه او را با مواد ضد عفونيكننده، بشوييد.
همانطور كه در طول مقاله اشاره كرديم، بهترين راهكاري را كه ميتوانيد پيش گيريد تا از ابتلا به عفونتهاي قارچي پوستي جلوگيري نماييد، اصل پيشگيري و رعايت بهداشت عمومي و بهداشت فردي است كه موارد آن را مورد به مورد اشاره كرديم. فقط مراقب باشيد، چرا كه عفونتهاي قارچي، از آن دسته عفونتهايي است كه حتي پس از درمان هم امكان عود و بازگشت آن وجود دارد، پس بيشتر حواستان را جمع كنيد.
راههايي براي رهايي از عفونت زنانه
عفونت قارچي در زنان به گروهي از عفونتها اطلاق ميشود كه در ناحيه واژن ايجاد شده و باعث تحريك و سوزش آن قسمت ميشود. اين نوع عفونت قارچي در 20 تا 50 درصد زنان مشاهده ميشود. اين عفونتها معمولا به علل مختلفي ايجاد ميشود و به دليل توليد مخمرها و قارچهاي جديد و افزايش تعداد آنها نسبت به حالت طبيعي بروز ميكند.
از علل مختلف ايجاد عفونتهاي قارچي ميتوان به آسيبهاي وارده به ناحيه پس از شيمي درماني، وجود شرايط مساعدكننده گرما و رطوبت براي رشد قارچها و اصليترين دليل آن كه آميزشهاي كنترل نشده جنسي است، اشاره كرد. عدم رعايت بهداشت فردي، عمدهترين علت بروز عفونتهاي قارچي ناشي از گرما و رطوبت است. بويژه در فصل تابستان كه استقبال از استخرها افزايش مييابد، خانمها بايد بيشتر مراقب باشند، چرا كه ممكن است اين عفونتها از طريق ساير افراد مبتلايي كه در آب هستند به خانمهاي ديگر منتقل شود.
بنابراين توصيه ميشود چنانچه مبتلا به اين عفونتها شدهايد تا زمان بهبود از رفتن به استخرهاي عمومي خودداري كنيد.
علائم اصلي اين نوع عفونت شامل خارش، سوزش، دردناكي ناحيه و... ميشوند. در درمان اينگونه عفونتها معمولا از داروهاي ضد قارچ خوراكي يا داروهاي موضعي استفاده ميشود و گاهي هم تركيباتي از داروها به كار ميرود. ولي بهتر است قبل از ابتلا، از بروز آن جلوگيري كنيد. بنابراين بكوشيد بهداشت فردي را رعايت كنيد. به جاي لباسهاي زير تنگ و پلاستيكي از لباسهاي زير آزاد و نخي استفاده كنيد. هميشه از دستمال توالت استفاده كنيد تا رطوبت باقيمانده باعث رشد قارچها نشود و بالاخره سعي كنيد تا بهبود كامل، از رفتن به استخرهاي عمومي و تماس جنسي پرهيز كنيد.
مراقب بهداشت پاهايتان باشيد
عفونت قارچي در ناحيه پاها از شايعترين اين گروه از عفونتها محسوب ميشود و معمولا از طريق تماس مستقيم گسترش پيدا ميكند. بيشتر افراد با پابرهنه راه رفتن در محيطهاي مرطوب و يا كف استخرها دچار اين نوع عفونت ميگردند. اين عفونت قارچي از لابهلاي انگشتان پا آغاز شده و رفته رفته باعث پوسته پوسته شدن، ترك خوردن و حالت فلسي شدن پوست آن ناحيه و نواحي اطراف ميشود و در قسمت كف و كنارههاي پا، به صورت قرمزي، فلسي شدن و حتي خشكي پوست بروز ميكند كه معمولا با خارش همراهند. گاهي افرادي كه مبتلا به عفونت قارچي پا شدهاند، از سوزش ناحيه كف پا احساس ناراحتي و تصور ميكنند كه عامل اين سوزش تنها تعريق پاست و آن را جدي نميگيرند. در صورت بروز چنين حالات و علائمي به پزشك مراجعه كنيد. اين عفونتها معمولا با كرمهاي ضد قارچ بهبود يافته و علائمي چون سوزش و خارش در آنها كاهش مييابد و در موارد شديدتر بيماري، پزشك از قرصهاي ضد قارچ براي بيمار استفاده ميكند.
اما بهتر نيست با رعايت برخي موارد بسيار ساده و نيز بهداشت فردي خودمان را گرفتار اينگونه مشكلات نكنيم؟ مطمئنا با رعايت برخي نكات به اين عفونتها دچار نخواهيم شد. به عنوان مثال هرگز پابرهنه در مكانهاي عمومي مانند باشگاههاي ورزشي، اتاقهاي هتل، محيط استخر و كف حمام راه نرويد و هميشه حداقل از يك دمپايي استفاده كنيد تا از پاي شما در مقابل اين عفونتها مراقبت كند.
همچنين از پوشيدن كفشهاي تنگ بويژه در فصل تابستان جداً پرهيز كنيد. كفشهاي تنگ، گردش هوا را بخصوص در تابستان، در لابهلاي انگشتان پا كم كرده و پا شروع به تعريق ميكند و احتمال بروز عفونتهاي قارچي افزايش مييابد و چنانچه عفونت يا زخمي هم در آن ناحيه وجود داشته باشد، خطر عفونت قارچي چند برابر خواهد شد. سعي كنيد در فصول گرم از صندل استفاده كنيد تا گردش هوا در پاها بخوبي صورت گيرد. كفشهاي جلوبسته لاستيكي يا چرمي گردش هواي خوبي نداشته و پاها قادر به تنفس نيستند.
در ضمن هرگز پايتان را در كفش ديگران نكنيد و هر روز پاهايتان را با آب و صابون بشوييد.
فراموش نكنيد چنانچه از كفشهاي روبسته و جلوبسته استفاده ميكنيد، جورابهاي نخي يا پارچهاي به پا كنيد تا عرق پا را به خود جذب كند و سعي كنيد هر روز جورابهايتان را عوض كنيد.
و در نهايت اگر جزو آن دسته از افرادي هستيد كه تعريق زيادي در ناحيه پا داريد، از پودرهاي ضدقارچ روي پا و داخل كفش استفاده كنيد.
ارسال نظر