همه چیز درباره کلهپاچه؛ از مزایا تا هشدارهای پزشکی
چه کسانی نباید کلهپاچه بخورند؟ کلهپاچه یکی از غذاهای سنتی و بسیار محبوب در فرهنگ غذایی ایرانی است که از سر، پا و اعضای مختلف گوسفند تهیه میشود. بسیاری آن را بهخاطر طعم و انرژی زیاد دوست دارند، اما اگر ندانیم برای چه گروههایی مناسب نیست و کدام بخشها خطر بیشتری دارند، ممکن است سلامتمان را به خطر بیندازیم.
به گزارش پارسینه به نقل از گفتنیها، این غذا از ترکیب قسمتهای مختلف سر و دستپا تهیه میشود: بناگوش، مغز، چشم، زبان، سیرابی، شیردان و پاچه. هر کدام از این بخشها ارزش غذایی متفاوتی دارند که هم مزایا و هم خطراتی را ایجاد میکند.

چه کسانی نباید کلهپاچه بخورند؟
۱. افراد با کلسترول بالا یا بیماری قلبی
کلهپاچه بهدلیل داشتن چربی و کلسترول بالا میتواند سطح کلسترول خون را افزایش دهد و خطر بیماریهای قلبی و عروقی را بیشتر کند. این گروه بهتر است از مصرف آن خودداری کنند یا به حداقل برسانند.
۲. افراد مبتلا به نقرس یا مشکلات کلیوی
بسیاری از بخشهای کلهپاچه پورینهای زیادی دارند که میتوانند باعث افزایش سطح اسیداوریک شوند و احتمال حملات نقرس را بیشتر کنند. همچنین کلیههای ضعیف در پردازش مواد زائد حاصل از پروتئین زیاد مشکل بیشتری خواهند داشت.
۳. افراد با مشکلات گوارشی
غذاهای بسیار چرب و سنگین مانند کلهپاچه ممکن است باعث سوءهاضمه، نفخ، اسهال یا احساس سنگینی معده شوند؛ بهویژه اگر قبل از فعالیت بدنی یا شبها مصرف شوند.
۴. کودکان خردسال و بانوان باردار/شیرده
کودکان زیر دو سال بهدلیل سیستم گوارشی هنوز در حال تکامل هستند و مصرف غذاهای سنگین میتواند به آنها فشار بیاورد. برخی متخصصان نیز توصیه میکنند در دوران بارداری یا شیردهی از مصرف کلهپاچه پرهیز شود، چون میزان چربی و مواد سنگین آن میتواند برای مادر و جنین/کودک مناسب نباشد.

بهترین قسمتهای کلهپاچه برای مصرف
پاچه و سیرابی
در مقایسه با مغز یا چشم، پاچه و سیرابی نسبتاً چربی کمتری دارند و میتوانند پروتئین و کلاژن خوبی برای بدن فراهم کنند؛ بهویژه اگر با سبزیجات، لیمو و ادویههای معطر پخته شوند که هضم را راحتتر میکنند.
خواص نسبی بعضی بخشها
بخشهایی مانند زبان پروتئین و ویتامینهای گروه B دارد و اگر در حد متعادل مصرف شود میتواند کمک غذایی باشد؛ اما باید توجه داشت مقدار چربی در آن نیز بالاست و نباید زیاد مصرف شود.

بدترین بخشهای کلهپاچه برای مصرف
❌ مغز
مغز گوسفند یکی از قسمتهای با بیشترین میزان چربی اشباع و کلسترول است که میتواند خطر مشکلات قلبی و چربی خون را بیشتر کند و برای افراد مبتلا به نقرس و مشکلات کلیوی نامناسب باشد.
❌ چشم
چشم علاوهبر چربی بالا، کالری زیادی دارد و مصرف آن میتواند افزایش وزن، مشکلات گوارشی و سوزش معده ایجاد کند، بهخصوص وقتی همراه با بخشهای بسیار چرب دیگر خورده شود.
❌ بناگوش
این قسمت نیز چربی اشباع زیادی دارد و اگر زیاد مصرف شود میتواند احتمال بروز اختلالات چربی خون و التهاب را افزایش دهد.

چگونه کالری و خطر را کاهش دهیم؟
✔ پخت طولانی و حذف چربی اضافه: جدا کردن چربی روی سطح کلهپاچه بعد از پخت به کاهش کالری کمک میکند.
✔ ادویهجات و سبزیها: افزودن زیره، رازیانه و زردچوبه میتواند به هضم بهتر کمک کرده و سنگینی غذا را کاهش دهد.
✔ ترکیب با سبزیجات تازه و لیمو: این کار کمک میکند تعادل غذایی بهتر حفظ شود و اثر اشباع چربی کاهش یابد.
جمعبندی
کلهپاچه غذایی سنتی و پرانرژی است که ترکیبی از پروتئین، کلاژن و چربی را در خود دارد و میتواند در حد متعادل قسمتی از رژیم غذایی باشد. با این حال، بهدلیل محتوای بالای چربی، کلسترول و کالری، برای برخی افراد — بهویژه کسانی که مبتلا به کلسترول بالا، نقرس، مشکلات کلیوی یا گوارشی هستند — مصرف آن مناسب نیست. همچنین بخشهایی مانند مغز، چشم و بناگوش بهدلیل محتویات ناسالمتر بهتر است بهصورت محدود یا حذفشده مصرف شوند، در حالی که پاچه و سیرابی گزینههای نسبتا سالمتری هستند.
ارسال نظر