با «تعالی» به احساس رضایت و خرسندی می رسیم یا با «کمال»؟

 اگر تا به حال به معنای تعالی فکر کرده‌اید، یک نکته‌ی مهم وجود دارد که باید همیشه به خاطر داشته باشید: تعالی به معنای رسیدن به اوج موفقیت نیست. تعالی به معنای بهتر بودن از دیگران یا هرگز اشتباه نکردن نیست. در واقع، یک ایده‌ی محبوب در زمینه‌ی رشد شخصی این است که اگر برای تعالی تلاش کنید، هرگز انگیزه‌ی خود را از دست نخواهید داد. با این حال، اگر کمال را هدف خود قرار دهید، خود را محکوم به رنج می‌کنید.

 

مسیر رشد:حرکت به سوی تعالی یا کمال

 

در اینجا مثالی آورده شده است که احتمالاً می‌توانید با آن ارتباط برقرار کنید. شاید متوجه شده‌اید که مراکز آموزشی تقویت کنکور و دوره‌های آموزشی مختلف اغلب اظهار می‌کنند که هدف شان کمک به دانش‌آموزان برای متمایز شدن شان از دیگران است. این ایده که شما باید از همه بهتر باشید (تقریباً در هر رشته‌ای) بر جامعه ما حاکم است.

بنابراین، در این تلاش برای تربیت فرزندی که استیون هاوکینگ یا ماری کوری بعدی باشد، در واقع آنها را در مسیر دشوار اضطراب، ناامیدی و سرخوردگی قرار می‌دهید.

وقتی کسی سعی می‌کند کامل باشد، شکست و اشتباه ویرانگر و دردناک است.

تلاش برای کمال در نهایت دستورالعملی برای فاجعه است.

از سوی دیگر، اگر هدف شما تعالی باشد، انگیزه خواهید داشت و آماده غلبه بر هر چیزی خواهید بود.

وقتی هدف شما تعالی است، می‌فهمید که می‌توانید از اشتباهات خود درس بگیرید.

در این مسیر، شکست فقط فرصتی دیگر برای پیشرفت است. بیایید عمیق‌تر به این موضوع بپردازیم.

 چرا باید آرزوی رسیدن به تعالی را داشته باشیم؟

یک حوزه نوظهور در روانشناسی به نام روانشناسی تعالی ( the psychology of excellence)وجود دارد. این رشته تلاش می‌کند تا درک عمیقی از فرآیندهایی که افراد از طریق آنها به شادی و رضایت حرفه‌ای دست می‌یابند، به دست آورد.

برای درک بهتر آن، در اینجا مثالی آورده شده است. یک پدیده رایج این است که بسیاری از کودکان با استعدادی که در دوران جوانی مهارت‌های خود را توسعه می‌دهند، در بزرگسالی تمرین خود را رها می‌کنند.

نوازندگان، ژیمناست‌ها، هنرمندان، رقصندگان. چرا افرادی با این همه پتانسیل، تسلط و مهارت، انجام فعالیتی را که آنها را منحصر به فرد کرده است، متوقف می‌کنند؟

پاسخ ساده است: ما اغلب بر استعداد تمرکز می‌کنیم بدون اینکه به تعالی برسیم. به عبارت دیگر، مردم معمولاً فکر می‌کنند که اگر کسی در چیزی خوب است، به این دلیل است که مورد لطف قرار گرفته است. شما یا استعداد دارید یا به هیچ چیزی نمی‌رسید.

این خیلی دور از حقیقت است. اگر واقعاً می‌خواهید در چیزی خوب باشید، به چیزی بسیار بیشتر از استعداد طبیعی نیاز دارید.

در واقع، اتخاذ عادات خوب، متعهد بودن و تمایل به غلبه بر چالش‌ها، سخت کوشی و انگیزه دادن به خود برای رسیدن به یک هدف، تعالی را تعریف می‌کند.

کودکان نابغه به ندرت به بزرگسالان موفق یا شاد تبدیل می‌شوند. این اتفاق می‌افتد زیرا والدین یا مراقبان آنها جنبه‌های مهمی مانند عزت نفس، مدیریت عاطفی یا تحمل ناامیدی را نادیده می‌گیرند.

بنابراین، روانشناسی تعالی سعی می‌کند به افراد کمک کند تا مهارت‌های لازم را برای رسیدن به اهداف خود کسب کنند. نه هدف کمال، بلکه هدف خودشکوفایی و شادی.

مهارت‌های لازم برای تلاش در جهت تعالی:

تعهد

اگر به خود و هدفتان متعهد نباشید، نمی‌توانید برای تعالی تلاش کنید. تعهد یعنی  پشتکار، شجاعت ترک منطقه امن و توانایی پذیرش مسئولیت خود در این فرآیند و درک این موضوع است که چالش‌ها پیش خواهند آمد.

به عبارت دیگر، هیچ کس دیگری نمی‌تواند این کار را برای شما انجام دهد.

تاب‌آوری

ما می‌دانیم که مفهوم «تاب‌آوری» در حال حاضر بسیار محبوب است. با این وجود، در دستیابی به تعالی مهم است.

تاب‌آوری به شما کمک می‌کند تا بارها و بارها از جای خود بلند شوید، مهم نیست چند بار شکست بخورید یا چند اشتباه مرتکب شوید.

اگر می‌خواهید بدانید تعالی چیست، این مهارت خاص را در نظر داشته باشید. تاب‌آوری چیزی است که شما را پس از اشتباه به ادامه دادن و آماده بودن برای چالش‌های جدید، ترغیب می‌کند.

تمرین، تمرین، تمرین

اگر می‌خواهید در هر رشته‌ای استاد شوید، تمرین کاملاً ضروری است. باید سخت تلاش کنید و روی بهتر شدن تمرکز کنید.

هدف شما باید این باشد که از خودتان پیشی بگیرید. به درون خود تمرکز کنید و نگران آنچه دیگران انجام می‌دهند نباشید.

در نهایت، هیچ‌کس با بهترین بودن در چیزی به دنیا نمی‌آید. همه چیز به تمرین و تمرکز بستگی دارد.

 عامل دیگری که تمرین در جهت تعالی را تغذیه و انگیزه می‌دهد: توانایی تأمل در مورد عملکرد خود است.

اگر نتوانید پیشرفت خود را زیر نظر داشته باشید، هرگز به چیزی دست نخواهید یافت. باید از اشتباهات خود آگاه باشید و بدانید که گاهی اوقات باید تاکتیک‌های خود را تغییر دهید.

افرادی که گوش می‌دهند، تأمل می‌کنند و نگاهی انتقادی دارند، به رشد و پیشرفت خود ادامه می‌دهند.

اعتماد به نفس

افرادی که استعداد ذاتی دارند، معمولاً از چیزی به نام «سندرم ایمپاستر» رنج می‌برند. به عبارت دیگر، آنها فکر می‌کنند که کلاهبردار هستند و دیگر به توانایی‌های خود اعتقادی ندارند. بنابراین، بدون اعتماد به نفس، شما هیچ شانس دستیابی به هر چیزی یا شاد بودن ندارید.

این مربوط به عزت نفس است، که یک عضله روانشناختی فوق‌العاده است که به شما امکان می‌دهد خوش‌بین، انعطاف‌پذیر و مطمئن از خود باشید.

تعالی

مارتین سلیگمن پدر روانشناسی مثبت نگر استدلال کرد که تعالی برای انسان ضروری است تا شادی خود را بسازد. اما این اصطلاح دقیقاً به چه معناست؟

تعالی برای رسیدن به شادی به توانایی یافتن معنا در کاری که انجام می‌دهید و اینکه چه کسی هستید اشاره دارد که فراتر از جنبه‌های فیزیکی و ملموس است.

این به معنای دانستن این است که هرگز از پیشرفت دست نمی‌کشید. همیشه چیز بیشتری برای دستیابی وجود دارد، چیز دیگری که می‌تواند شما را انگیزه دهد و الهام‌بخش رویاها و امیدهای شما باشد.

تعالی به معنای فراتر رفتن از حد معمول برای رسیدن به خارق‌العاده است. اگر به تعالی برسید، از خودتان راضی خواهید بود و نیازی به مقایسه خود با دیگران نخواهید داشت.

در پایان، مهم نیست هدف، علایق یا خواسته‌های شما چیست، از تلاش برای کامل بودن دست بردارید. در عوض، برای تعالی تلاش کنید.