وقتی آب پرتقال ژن‌های بدن را تغییر می‌دهد

اما شاید لیوان آب پرتقال خوشمزه‌ای که گاهی می‌نوشید و از آن لذت می‌برید، بسیار قدرتمندتر از آن چیزی باشد که تصور می‌کنید. مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که مصرف منظم این نوشیدنی محبوب می‌تواند با تغییر فعالیت هزاران ژن در سلول‌های ایمنی بدن، فرآیندهایی را تحت‌تأثیر قرار دهد که برای سلامت قلب در بلندمدت حیاتی هستند.

دانشمندان در پژوهشی دریافتند بزرگسالانی که به مدت دو ماه، روزانه ۵۰۰ میلی‌لیتر آب پرتقال خالص مصرف کرده بودند، شاهد کاهش فعالیت در ژن‌های مرتبط با التهاب و فشار خون بالا بودند. این یافته‌ها توضیح می‌دهد چرا مطالعات متعدد پیشین، آب پرتقال را با کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلب مرتبط دانسته‌اند و نشان می‌دهد این نوشیدنی صرفاً «قند مایع» نیست، بلکه می‌تواند تغییرات مثبتی در سیستم‌های تنظیمی بدن ایجاد کند.

به نظر می‌رسد ترکیب‌های طبیعی موجود در پرتقال، به‌ویژه هسپریدین که یک آنتی‌اکسیدان و ضدالتهاب قوی است، عامل اصلی تغییرات باشد. جالب آنکه واکنش بدن افراد مختلف به این نوشیدنی متفاوت بود؛ افراد دارای اضافه‌وزن تغییرات بیشتری در ژن‌های مرتبط با سوخت‌وساز چربی نشان دادند، در حالی که در افراد لاغرتر، واکنش ژن‌های مرتبط با التهاب قوی‌تر بود.

البته، شواهد علمی فراتر از همین یک مطالعه‌ی ژنتیکی است. مرور نظام‌مند روی ۱۵ کارآزمایی بالینی با حضور ۶۳۹ شرکت‌کننده نیز نشان داد که مصرف منظم آب پرتقال به کاهش مقاومت به انسولین و کاهش سطح کلسترول خون منجر می‌شود. در تحلیلی دیگر که بر بزرگسالان چاق متمرکز بود، پس از چند هفته مصرف روزانه، کاهش‌های کوچکی در فشار خون سیستولی و افزایش در کلسترول خوب (HDL) مشاهده شد.

پژوهش‌ها همچنین به نقش آب پرتقال در بهبود میکروبیوم روده اشاره دارند. مطالعه‌ای دیگر نشان داد مصرف آب پرتقال خونی به مدت یک ماه، تعداد باکتری‌های مفید روده را که به حفظ فشار خون سالم کمک می‌کنند، افزایش داد. علاوه بر این، مصرف روزانه‌ی این نوشیدنی توانست عملکرد اندوتلیال، یعنی لایه داخلی رگ‌های خونی را در افراد چاق بهبود بخشد. عملکرد بهتر این لایه به معنای توانایی بیشتر رگ‌ها برای شل‌شدن و گشادشدن است که خطر حمله قلبی را کاهش می‌دهد.

البته همه‌ی مطالعات نتایج یکسانی ندارند. برخی تحلیل‌ها نشان داده‌اند که هرچند کلسترول بد (LDL) کاهش می‌یابد، سایر شاخص‌های چربی خون تغییر چندانی نمی‌کنند. بااین‌حال، شواهد کلی این تصور را به چالش می‌کشند که آب پرتقال صرفاً یک نوشیدنی شیرین است. مطالعه‌ای روی کارگران یک کارخانه آب پرتقال در برزیل نیز نشان داد سطح آپولیپوپروتئین B (apo-B) که شاخصی برای خطر حمله قلبی است، در آن‌ها پایین‌تر بود.

در مجموع، هرچند مصرف میوه کامل به دلیل فیبر بیشتر همچنان گزینه‌ی بهتری است، به نظر می‌رسد یک لیوان کوچک آب پرتقال خالص در روز می‌تواند اثرات مثبتی مانند کاهش التهاب، حمایت از جریان خون سالم و بهبود شاخص‌های مرتبط با سلامت قلب داشته باشد که در طول زمان اهمیت پیدا می‌کنند.