افزایش قاطعانه تورم به روایت بانک مرکزی

به گزارش پارسینه ؛ بانک مرکزی پس از سه سال بالاخره آمارهای تورم مصرف‌کننده را به روزرسانی و اعلام کرد. بجز بانک مرکزی، مرکز آمار نیز مسئولیت تهیه و انتشار این شاخص را برعهده دارد. تورم محاسبه شده توسط این دو نهاد در روش اندازه‌گیری تفاوت‌هایی دارد که مهم‌ترین آن جامعه آماری و سبد مورد بررسی است. در حالی که مرکز آمار کل کشور را پایش می‌کند، بانک مرکزی روی سبد مصرف مناطق شهری متمرکز است. 

بر اساس جدیدترین آمار منتشر شده، تورم ماهانه مناطق شهری به روایت بانک مرکزی به 4.8 درصد رسیده که بالاترین سطح از اسفند 1401 به بعد است و یک رکورد 31 ماهه به شمار می‌رود. تورم نقطه به نقطه و سالانه نیز هر دو مسیر صعودی خود را ادامه داده‌اند.

افزایش قاطعانه تورم به روایت بانک مرکزی

طبق اعلام بانک مرکزی، تورم ماهانه مهر به 4.8 درصد رسیده در حالی که در شهریور 4.2 درصد و در مرداد 3.4 درصد بوده است. بررسی‌ روند بلندمدت این شاخص حکایت از حرکت قاطعانه این شاخص در مسیر صعودی دارد؛ مسیری که در صورت تداوم آن تورمی بالای 50 درصد در انتهای سال دور از ذهن به نظر نمی‌رسد.

بانک مرکزی داده‌های تورم خود را از سال 1401 به بعد به روز نکرده بود و اکنون اطلاعات آن سال تا مهر 1404 به صورت یکجا در درگاه اینترنتی این نهاد قرار گرفته است. در طول این بازه زمانی، بالاترین تورم ماهانه 9.8 درصد و پایین‌ترین سطح این شاخص یک درصد بوده که به ترتیب در خرداد 1401 و بهمن 1402 به ثبت رسیده‌اند. جهش این نرخ در خرداد 1401 بیشتر متاثر از شوک حذف ارز ترجیحی 4 هزار و 200 تومانی بوده و به صورت یک شوک افزایش قیمت منجر به جهش تورم به صورت مقطعی شده است.

در حالی که سیر تورم نقطه به نقطه از اوایل سال 1402 نزولی شده بود، از نیمه دوم سال 1403 مجددا صعودی شده است. این روند افزایشی در سه ماه اخیر شتاب بیشتری به خود گرفته به طوری که از 40 درصد در تیر به 47 درصد در مهر 1404 رسیده است. همچنان بالاترین سطحی که این شاخص در طول این بازه زمانی تجربه کرده 62 درصد و در فروردین 1402 بوده است. نکته قابل توجه این است که طبق این آمار تورم نقطه‌ای مناطق شهری هیچگاه به کمتر از 33 درصد نرسیده که نشانگر تورم مزمن در اقتصاد ایران است.

تورم نقطه به نقطه نشان‌دهنده تغییرات قیمت یک سبد یکسان از کالا و خدمات مورد استفاده خانوار در یک ماه نسبت به همان ماه در سال گذشته است. بنابراین نوسان قیمت را در میان‌مدت به خوبی منعکس می‌کند در حالی که تورم ماهانه عمدتا برای شناسایی شوک‌های کوتاه‌مدت مناسب است.

بر اساس آمارهای بانک مرکزی، تورم سالانه نیز از انتهای سال گذشته وارد روند صعودی شده و از حدود 35 درصد در دی ماه سال قبل به 40 درصد در مهر ماه امسال افزایش یافته است. بالاترین سطح این شاخص، 55.7 درصد بوده که مربوط به اردیبهشت 1402 است.

تورمی‌ترین اقلام مصرفی در مهر 1404

همانطور که پیش‌تر اشاره شد، نرخ تورم ماهانه مناطق شهری در مهر ماه از 4.2 درصد به 4.8 درصد رسیده است. از بین کالاهای موجود در سبد مصرف خانوار، خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها تورم 7.5 درصدی را شاهد بودند که جهش قابل توجهی را نسبت به نرخ شهریور ماه (5.8 درصد) نشان داده‌اند. دخانیات و پوشاک‌وکفش نیز تورم ماهانه‌ای در محدوده 5.5 درصد به ثبت رسانده‌اند. نکته جالب توجه، تورم پایین‌تر مسکن، آب، برق و گاز و سایر سوخت‌ها بوده که 2.7 درصد برآورد شده است. بالاترین نرخ به ثبت‌رسیده در میان کل اقلام نیز برابر با 24.4 درصد بوده که به «تحصیل» تعلق دارد که به نظر می‌رسد متاثر از شروع سال تحصیلی باشد.