پاسخ علمی و توصیه ی متخصصان اول مسواک بزنیم یا نخ دندان؟

بحث بر سر اینکه کدام ابزار بهداشتی دهان و دندان باید اول استفاده شود – نخ دندان یا مسواک – مدت هاست که میان متخصصان و عموم مردم مطرح است. برخی معتقدند نخ دندان زدن پیش از مسواک، راه را برای فلوراید هموار می کند، در حالی که عده ای دیگر مسواک زدن اولیه را ترجیح می دهند. خوشبختانه، علم دندانپزشکی در این باره به نتایج روشنی دست یافته است. در این مطلب، با استناد به منابع معتبر پزشکی، به بررسی دقیق این موضوع می پردازیم و ۷ نکته ی کلیدی را برای یک روتین بهداشت دهان و دندان مؤثر و اصولی بیان می کنیم.

اول مسواک بزنیم یا نخ دندان؟ پاسخ علمی و توصیه ی متخصصان

بر اساس مطالعات و توصیه های اکثر انجمن های دندانپزشکی معتبر جهانی، از جمله انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA)، ابتدا نخ دندان زدن و سپس مسواک زدن، روش مؤثرتری برای بهداشت دهان و دندان است.

چرا نخ دندان اول؟ منطق پشت این ترتیب این است که نخ دندان، ذرات غذا و پلاک های باکتریایی را از فواصل بین دندان ها و زیر خط لثه خارج می کند. این مناطق، نقاطی هستند که مسواک به تنهایی نمی تواند به آن ها دسترسی پیدا کند. با حذف این مواد زائد پیش از مسواک زدن، چندین اتفاق مثبت می افتد:

•  

  دسترسی بهتر مسواک و خمیر دندان: ذرات سست شده توسط نخ دندان، به راحتی توسط مسواک و خمیر دندان از دهان خارج می شوند.

•  

  نفوذ عمیق تر فلوراید: پس از حذف پلاک ها، فلوراید موجود در خمیر دندان می تواند به طور مؤثرتری با سطح دندان ها تماس پیدا کرده و آن ها را تقویت کند.

•  

  احساس پاکیزگی بیشتر: بسیاری از افراد پس از این ترتیب، احساس تمیزی و طراوت بیشتری در دهان خود دارند.

یک مطالعه که در Journal of Periodontology منتشر شده، نشان داد که نخ دندان کشیدن قبل از مسواک زدن، پلاک های بیشتری را از بین دندان ها و لثه ها حذف می کند.

۷ نکته ی کلیدی برای یک روتین بهداشت دهان و دندان مؤثر

برای داشتن دندان ها و لثه های سالم، تنها دانستن ترتیب کافی نیست؛ بلکه نحوه ی انجام هر مرحله نیز اهمیت دارد:

ابتدا نخ دندان بکشید: پاکسازی عمیق بین دندان ها:

توضیح: حدود ۴۵ سانتی متر نخ دندان بردارید و آن را به دور انگشتان میانی خود بپیچید. حدود ۳-۵ سانتی متر از نخ را برای کار کردن آزاد بگذارید. نخ را به آرامی بین دندان ها بلغزانید و سپس آن را به شکل حرف C در اطراف هر دندان خم کنید. نخ را به آرامی زیر خط لثه ببرید و با حرکت بالا و پایین، پلاک ها و ذرات غذا را خارج کنید. برای هر دندان از قسمت تمیز نخ استفاده کنید.

مثال کاربردی: تصور کنید ذرات غذا بین دندان های شما گیر کرده اند. نخ دندان مانند یک جاروبرقی کوچک عمل می کند که این ذرات را قبل از اینکه مسواک بتواند سطح دندان را تمیز کند، خارج می سازد.

سپس مسواک بزنید: تمیز کردن سطوح دندان ها:

توضیح: از یک مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید. مسواک را با زاویه ی ۴۵ درجه نسبت به خط لثه نگه دارید و با حرکات آرام و دایره ای یا رفت و برگشتی کوتاه، تمام سطوح خارجی، داخلی و جویدنی دندان ها را به مدت حداقل ۲ دقیقه مسواک بزنید. زبان خود را نیز مسواک بزنید تا باکتری ها و بوی بد دهان از بین بروند.

مثال کاربردی: بعد از اینکه نخ دندان کثیفی های پنهان را بیرون آورد، مسواک زدن مانند شستشوی نهایی عمل می کند که تمام سطوح دندان ها را برق می اندازد و با فلوراید محافظت می کند.

بهترین زمان: حداقل دو بار در روز:

توضیح: دهان و دندان های خود را حداقل دو بار در روز (صبح بعد از صبحانه و شب قبل از خواب) نخ دندان کشیده و مسواک بزنید.

مثال کاربردی: نخ دندان کشیدن قبل از خواب، پلاک هایی که در طول روز روی دندان ها تجمع یافته اند را حذف می کند و به دندان ها اجازه می دهد در طول شب از محافظت فلوراید بهره مند شوند.

شستشو با دهان شویه (اختیاری اما مفید):

توضیح: پس از مسواک زدن، می توانید از یک دهان شویه حاوی فلوراید یا ضدعفونی کننده استفاده کنید تا باکتری های باقیمانده را از بین ببرید و نفس خود را تازه تر کنید.

مثال کاربردی: استفاده از دهان شویه می تواند به مناطقی از دهان که حتی مسواک و نخ دندان هم نتوانسته اند به طور کامل تمیز کنند، دسترسی پیدا کند.

توجه به خط لثه: سلامت لثه ها بسیار مهم است:

توضیح: بسیاری از مشکلات دندانی از جمله بیماری لثه، از پلاک هایی شروع می شوند که در امتداد خط لثه تجمع می یابند. هم در نخ دندان کشیدن و هم در مسواک زدن، به تمیز کردن دقیق این ناحیه توجه ویژه داشته باشید.

مثال کاربردی: قرمزی، تورم یا خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، نشانه ی اولیه بیماری لثه است و نباید نادیده گرفته شود.

تکنیک صحیح: آموزش از دندانپزشک:

توضیح: اگر در مورد نحوه ی صحیح نخ دندان کشیدن یا مسواک زدن مطمئن نیستید، از دندانپزشک یا بهداشت کار دهان خود بخواهید که تکنیک صحیح را به شما آموزش دهد.

مثال کاربردی: گاهی اوقات یک تغییر کوچک در زاویه مسواک یا نحوه ی نگه داشتن نخ دندان می تواند تفاوت بزرگی در پاکیزگی و سلامت دهان و دندان ایجاد کند.

مراجعه منظم به دندانپزشک: چک آپ و پاکسازی حرفه ای:

توضیح: حتی با بهترین روتین بهداشت خانگی، مراجعه منظم (حداقل هر شش ماه یک بار) به دندانپزشک برای چک آپ، پاکسازی حرفه ای و بررسی مشکلات احتمالی، ضروری است.

مثال کاربردی: دندانپزشک می تواند جرم های سختی را که با مسواک و نخ دندان از بین نمی روند، پاک کند و به شما در تشخیص زودهنگام پوسیدگی ها یا بیماری های لثه کمک کند.