.svg)
راز صداهای نهنگ‌ها؛ کاوشی علمی در پژواک‌یابی زیر آب
کتاب تازه «چرا نهنگ‌ها آواز می‌خوانند» نوشته ادواردو مرکادو، نگاهی نو به صداهای اسرارآمیز نهنگ‌ها ارائه می‌دهد. او استدلال می‌کند که این آواها نه نمایش عاشقانه، بلکه نوعی پژواک‌یابی برای کاوش و دیدن جهان با صدا هستند.
به گزارش پارسینه وبه نقل از psycologytoday، کتاب جدید ادواردو مرکادو سیستم‌های پیشرفته سونار نهنگ‌ها را آشکار می‌کند.
مرکادو شواهدی ارائه می‌دهد که فرضیات رایج درباره آنچه نهنگ‌های آوازخوان حس می‌کنند، می‌اندیشند و تجربه می‌کنند را به چالش می‌کشد.
مانند دلفین‌ها و خفاش‌های پژواک‌یاب، نهنگ‌های آوازخوان ممکن است برای دیدن جهان خود با صدا، آوا تولید کنند.
او استدلال می‌کند که نهنگ‌ها هنگام آوازخوانی در حال اجرا نیستند، بلکه در حال کاوش هستند.
نهنگ‌ها حیواناتی شگفت‌انگیز هستند؛ از نظر اندازه و رفتار بسیار متنوع‌اند، زندگی شناختی و عاطفی غنی دارند و بسیاری از آن‌ها می‌توانند محیط اجتماعی و فیزیکی خود را به‌طرزی پیچیده مدیریت کنند. برخی ساعت‌ها آواز می‌خوانند، حتی وقتی تنها هستند، و آوازهایشان از سالی به سال دیگر تغییر می‌کند.
در کتاب تازه‌اش با عنوان «چرا نهنگ‌ها آواز می‌خوانند»، زیست‌صوت‌شناس و دانشمند علوم شناختی، ادواردو مرکادو، دریچه‌ای تازه به درک ما از صداهای اسرارآمیز نهنگ‌ها می‌گشاید و نظریه‌ای نو مطرح می‌کند: نهنگ‌ها شاید در واقع «آواز» نمی‌خوانند، بلکه در فعالیتی مشابه دلفین‌ها و خفاش‌ها—یعنی پژواک‌یابی—شرکت می‌کنند که به آن‌ها امکان می‌دهد جهان خود را با صدا ببینند.
چرا مرکادو این کتاب را نوشت؟
او توضیح می‌دهد که در دوران کارشناسی در دانشگاه جورجیا تک، هنگام مطالعه در کتابخانه، کتابی درباره شناخت و رفتار دلفین‌ها پیدا کرد که شامل فصل‌هایی درباره مغز، ارتباطات، هوش و پژواک‌یابی دلفین‌ها بود. این کتاب او را وارد مسیری ۳۰ ساله کرد و کتاب «چرا نهنگ‌ها آواز می‌خوانند» نتیجه همان بذر اولیه است.
ارتباط کتاب با زمینه علمی او
مرکادو می‌گوید پرسش اصلی‌اش همیشه این بوده: «چه چیزی تعیین می‌کند یک فرد از نظر ذهنی چه توانایی‌هایی دارد؟» زندگی ذهنی نهنگ‌ها و دلفین‌ها همچنان معماست، زیرا دانشمندان هنوز فرآیندهای مغزی محدودکننده ظرفیت شناختی گونه‌ها را کشف نکرده‌اند. نهنگ‌های گوژپشت کارهایی صوتی انجام می‌دهند که هیچ پستانداری جز انسان به آن نزدیک نمی‌شود. این کتاب شواهد میدانی، آزمایش‌های صوتی، پژوهش‌های شناختی تطبیقی و علوم اعصاب رفتاری را گرد هم می‌آورد تا فرضیات رایج درباره حس، فکر و احساس نهنگ‌های آوازخوان را بازنگری کند.
آیا نهنگ‌ها واقعاً آواز می‌خوانند؟
مرکادو می‌گوید: بله، اساساً همین است. اجماع علمی این است که آواز نهنگ‌ها رفتاری نمایشی برای افزایش فرصت‌های جفت‌گیری است. پژوهشگران بحث می‌کنند که آیا نرها برای جذب ماده‌ها آواز می‌خوانند یا برای دور کردن رقبا، اما همه موافق‌اند که نهنگ‌ها آواز می‌خوانند تا مهارت‌های صوتی خود را نشان دهند. بسیاری از متخصصان نهنگ‌ها را مانند پرندگان آوازخوان زیر آب توصیف می‌کنند.
اما کتاب «چرا نهنگ‌ها آواز می‌خوانند» این دیدگاه را به چالش می‌کشد و استدلال می‌کند آنچه ما «آواز» می‌نامیم در واقع نوعی سونار فعال دوربرد است که نهنگ‌های باله‌دار برای کاوش محیط اطراف استفاده می‌کنند. مرکادو این احتمال را بیش از ۳۰ سال پیش مطرح کرد، اما با مقاومت شدید کارشناسان روبه‌رو شد. با گذشت زمان، شواهدی از حوزه‌های مختلف علمی جمع شد که دیدگاه «نهنگ‌ها مانند پرندگان آوازخوان هستند» را تضعیف و کارکرد سونار برای آواز را تقویت کرد.
او اذعان می‌کند که تصور توانایی نهنگ‌ها برای «دیدن» دیگر نهنگ‌ها از سه مایل دورتر با ناله‌ها و غرغرهایشان عجیب به نظر می‌رسد، اما مطالعات شناختی تطبیقی نشان داده‌اند توانایی‌هایی که ابتدا غیرممکن به نظر می‌رسند، واقعیت دارند—مانند کشف پژواک‌یابی در خفاش‌ها.
چالش‌های امروز نهنگ‌ها
مرکادو هشدار می‌دهد که اگرچه شکار نهنگ‌ها کمتر شده، اما نهنگ‌های باله‌دار با چالش‌های بزرگی روبه‌رو هستند، از جمله آلودگی صوتی ناشی از کشتی‌های باری. اگر آواز نهنگ‌ها صرفاً نمایش تلقی شود، پیامدهای نویز دریایی دست‌کم گرفته می‌شود. اما اگر آوازها ابزار سونار باشند، نویز مانند رانندگی در کولاک است. او هشدار می‌دهد که بدترین سناریو این است که انسان‌ها ناخواسته کار شکارچیان نهنگ را تمام کنند و انقراض نهنگ‌های باله‌دار فاجعه‌ای برای اکوسیستم‌های اقیانوسی خواهد بود.
ارسال نظر