هجوم بی‌سابقه عروس‌های دریایی غول‌پیکر به سواحل بریتانیا

به گزارش پارسینه و به نقل از dailymail، طبق گزارش انجمن حفاظت از دریا (Marine Conservation Society)، در ۱۲ ماه گذشته ۳۱۰ مورد مشاهده این گونه در اطراف بریتانیا و ایرلند ثبت شده که نسبت به سال قبل افزایش چشمگیر ۲۳۰ درصدی داشته است.

این گونه که با نام «عروس دریایی بشکه‌ای» نیز شناخته می‌شود، غولی نسبتاً آرام است که دارای کلاهک قارچی‌شکل بزرگ و هشت شاخک چین‌دار در زیر آن است.

اندازه این عروس دریایی می‌تواند به بزرگی درِ سطل زباله برسد و معمولاً در ماه‌های مه و ژوئن در سواحل اسکاتلند و ولز دیده می‌شود.

نیش این گونه معمولاً برای انسان خطرناک نیست، اما توصیه می‌شود در صورت مشاهده آن در ساحل، از لمس آن خودداری شود؛ زیرا حتی پس از مرگ نیز می‌تواند نیش بزند.

کارشناسان هنوز علت دقیق این افزایش چشمگیر را نمی‌دانند، اما احتمال می‌دهند که به دمای بالاتر آب دریا و تغییرات جریان‌های اقیانوسی مرتبط باشد.

عروس‌های دریایی نقش مهمی در اکوسیستم اقیانوس دارند؛ آن‌ها به انتقال کربن در زنجیره غذایی دریایی کمک می‌کنند، تنوع زیستی را حفظ می‌کنند و به‌عنوان شاخص‌های طبیعی تغییرات شرایط اقیانوسی عمل می‌کنند.

این موجودات همچنین خوراکی هستند و ممکن است در آینده جایگزینی پایدار برای برخی گونه‌های ماهی باشند.

گزارش سالانه مشاهده حیات‌وحش انجمن حفاظت از دریا، شامل عروس‌های دریایی و سایر بی‌مهرگان دریایی موسوم به «نیداریا» است و بر اساس گزارش‌های مردمی تهیه می‌شود.

در مجموع، از اول اکتبر ۲۰۲۴ تا ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵، تعداد ۱۳۲۷ مورد مشاهده در بریتانیا و ایرلند ثبت شده است.

از این تعداد، ۳۱۰ مورد (۲۳.۳ درصد) مربوط به عروس دریایی دهان‌فرماندار (Rhizostoma pulmo) بوده که کمی کمتر از عروس دریایی ماه (moon jellyfish) است؛ گونه‌ای که برای دومین سال پیاپی بیشترین مشاهده را داشته است.

در مجموع، ۳۱۶ مورد مشاهده عروس دریایی ماه (Aurelia aurita) ثبت شده که بیشتر در ماه ژوئیه بوده و ۲۳.۸ درصد کل گزارش‌ها را تشکیل داده است. این گونه تقریباً شفاف است و فقط چهار علامت دایره‌ای بنفش در مرکز بدن دارد. طبق اعلام سازمان Wildlife Trusts، این گونه برای انسان بی‌خطر است.

در رتبه سوم، عروس دریایی قطب‌نما (Chrysaora hysoscella) قرار دارد که به‌دلیل خطوط قهوه‌ای روی بدن چترمانند سفید مایل به زردش به این نام شناخته می‌شود. سازمان Wildlife Trusts درباره این گونه هشدار داده: «ظاهر زیبایی دارد، اما نیش دردناکی می‌زند؛ پس فاصله بگیرید.»

گونه‌های دیگر در این فهرست شامل عروس دریایی یال‌شیر، عروس دریایی آبی و گونه بسیار خطرناک «مرد جنگی پرتغالی» هستند. مرد جنگی پرتغالی (Physalia physalis) در واقع یک سیفونوفور است؛ گروهی از جانوران نزدیک به عروس‌های دریایی.

این موجود ظاهری چشمگیر دارد؛ بدنی بادکنکی‌شکل با رنگ‌های درخشان و شاخک‌های آبی-بنفش بلند که نیش دردناکی دارند و می‌توانند باعث ایجاد تاول، تب، شوک و در موارد شدید، مشکلات قلبی و ریوی شوند. اگرچه مرگ ناشی از آن نادر است، اما واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات قلبی ناشی از سم آن می‌تواند گاهی کشنده باشد.

حتی پس از مرگ، شاخک‌های این موجود همچنان توانایی نیش زدن دارند؛ بنابراین نمونه‌های جداشده یا مرده در ساحل نیز به‌اندازه نمونه‌های زنده خطرناک‌اند.

خبر خوب اینکه مشاهده مرد جنگی پرتغالی نسبت به سال گذشته بیش از ۸۰ درصد کاهش یافته و از رتبه دوم به رتبه هشتم در سال ۲۰۲۵ سقوط کرده است. این گونه کمتر از ۴ درصد کل مشاهدات را تشکیل داده و بیشتر در انگلستان دیده شده است.

گونه نیداریایی دیگر در این فهرست «بادبان‌دار دریایی» (Velella velella) است که تنها ۰.۵ درصد مشاهدات را به خود اختصاص داده است.

گزارش همچنین نگاهی دارد به یکی از شکارچیان اصلی عروس‌های دریایی در آب‌های بریتانیا: لاک‌پشت‌های دریایی.

در سال گذشته، ۱۲ مورد مشاهده لاک‌پشت در آب‌های بریتانیا ثبت شده که نسبت به سال قبل ۳ مورد افزایش داشته است. از این تعداد، ۹ مورد مربوط به لاک‌پشت چرمی (leatherback) بوده که ۸ مورد آن زنده بوده‌اند. این گونه بزرگ‌ترین لاک‌پشت جهان و رایج‌ترین گونه در آب‌های بریتانیاست و بیشتر در سواحل جنوب‌غربی دیده شده است.

از سه مورد باقی‌مانده، یک لاک‌پشت loggerhead زنده در جزایر هیبرید بیرونی اسکاتلند مشاهده شده و دو مورد دیگر شناسایی نشده‌اند.

در مجموع، مشاهده لاک‌پشت‌ها در سال جاری «امیدبخش» بوده، اما همچنان نادر است؛ زیرا بسیاری از جمعیت‌های آن‌ها در معرض خطر انقراض قرار دارند. بیشتر مشاهدات در ماه‌های تابستان رخ داده‌اند، زمانی که لاک‌پشت‌های چرمی برای تغذیه از عروس‌های دریایی به آب‌های بریتانیا مهاجرت می‌کنند.