.svg)
مهر تأخیر بر درمان ناباروری
پارسینه: بررسی‌ها نشان داده است که گذشت زمان، یکی از عوامل تشدیدکننده ناباروری است. کمااین‌که برخی از زوج‌های نابارور به دلایلی مانند مسائل مالی، دشواری رفت‌وآمد یا توصیه‌های نادرست اطرافیان سراغ درمان‌های متفرقه و بی‌اثر می‌روند و با این کار شانس درمان مؤثر را از دست می‌دهند.
نتیجه آن که هرچه زمان بیشتری از ناباروری گذشته باشد، احتمال تشدید علت ناباروری و دشوارتر شدن و پرهزینه‌تر شدن درمان بیشتر می‌شود. بعلاوه آسیب‌های روحی و روانی ناشی از ناباروری با تاخیر در تشخیص علل ناباروری و بهره گیری از درمان‌های متعدد و موثر، تشدید خواهد شد. به بیان دیگر سن هر یک از زوجین نابارور به ویژه خانم، مدت ناباروری و علت ناباروری بر شانس موفقیت درمان اثر گذار است.
دکتر سهیلا انصاری‌پور، فلوشیپ ناباروری و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا از اهمیت به تاخیر نینداختن زمان شروع درمان ناباروری می‌گوید. نخستین نکته‌ای که زوج‌ها باید بدانند و بر اساس آن برای درمان ناباروری اقدام کنند، تعریف ناباروری است که در آن هم عامل زمان بسیار مهم است. در زوجی که سن خانم زیر ۳۵سال است، ناباروری به یک سال اقدام ناموفق برای بارداری اطلاق می‌شود.
اما اگر سن خانم بین ۳۵ تا ۴۰ سال باشد، این مدت به شش ماه کاهش می‌یابد و در خانم‌های بالای ۴۰ سال نیز درمان اصلا نباید به تأخیر بیفتد و باید بلافاصله آغاز شود.
درمان موفق آی‌وی‌اف قبل از ۳۵ سالگی
دکتر انصاری‌پور با اشاره به این که برای زوجی که علت ناباروری‌شان کاهش تعداد اسپرم مرد است، لقاح خارج رحمی (IVF) ضروری است، می‌گوید:
اگر وقتی سن خانم زیر ۳۵ سال است برای درمان مراجعه کنند، شانس موفقیت درمان برایشان به‌مراتب بیشتر از چند سال بعد است؛ زیرا با گذشت زمان، هم اثرات علل بروز ناباروری شدیدتر می‌شود و هم عامل افزایش سن و کاهش قدرت باروری خانم اضافه می‌شود و شانس موفقیت آی‌وی‌اف به‌شدت کاهش می‌یابد.
این فلوشیپ ناباروری می‌افزاید: به‌طور کلی، شانس موفقیت در هردوره درمان در مراکز درمان ناباروری معتبر جهان و ایران حدود ۳۵ درصد است. البته عواملی مانند سن خانم، مدت ناباروری و علت ناباروری هم بر شانس موفقیت درمان اثرگذارند؛ بنابراین ممکن است لازم باشد درمان سه دوره تکرار شود تا نتیجه‌بخش باشد.
درمان اندومتریوز رابه تاخیر نیندازید
دکتر انصاری‌پور درباره درمان ناباروری در مبتلایان به اندومتریوز خاطرنشان می‌کند:بسیار مهم است که مبتلایان به اندومتریوز به متخصصانی مراجعه کنند که در زمینه تشخیص و درمان این بیماری تخصص و تجربه دارند. یکی از علل راه‌اندازی کلینیک اندومتریوز در مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا نیز ارتباط اندومتریوز و ناباروری در زنان بوده و خوشبختانه هم متخصصان ناباروری مرکز کاملا با این بیماری آشنا هستند.
وی تاکید می‌کند: زمان مراجعه در مبتلایان به اندومتریوز بسیار مهم است، زیرا با گذشت زمان عوارض این بیماری بر سیستم تولیدمثل بیشتر و شدیدتر می‌شود.
خطر یائسگی زودرس را نادیده نگیرید
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا وجود سابقه یائسگی زودرس در خانواده را از جمله عوامل خطر ناباروری دانسته و می‌افزاید: نقش وراثت در ابتلا به نارسایی زودرس تخمدان مشخص شده است.
البته لزوما خانمی که مادرش مبتلا به یائسگی زودرس بوده است، دچار این عارضه نمی‌شود، اما وجود سابقه خانوادگی یک علامت هشداردهنده است و این دسته از خانم‌ها باید زودتر برای بارداری اقدام کنند و اگر فعلا امکان ازدواج یا بچه‌دار شدن را ندارند، می‌توانند از خدمات حفظ باروری، یعنی فریز تخمک یا فریز جنین استفاده کنند تا توان باروری خود را برای آینده حفظ کنند.
وی تاکید می‌کند: گذشته از عامل وراثت، سبک زندگی نیز در این زمینه مؤثر است و خانم‌ها می‌توانند با پرهیز از عوامل آسیب‌زا، مانند استرس، تغذیه نامناسب و استعمال دخانیات، تا حدی عوارض آن را کاهش دهند.
کیست تخمدان را به‌سرعت درمان کنید
دکتر انصاری‌پور با اشاره به تأثیر جراحی کیست تخمدان بر قدرت باروری، توضیح می‌دهد:در اغلب موارد، کیست ساده تخمدان نیاز به جراحی ندارد و معمولا کیست‌های بزرگ اندومتریوز یا کیست‌های شکلاتی ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند، اما اگر به هر دلیل جراحی کیست تخمدان انجام شود، یک عامل خطر ناباروری است و خانم باید زودتر برای درمان مراجعه کند.
درمان تنبلی تخمدان بلافاصله پس از ازدواج
تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک از علل شایع ناباروری خانم‌هاست. به گفته دکتر انصاری‌پور این سندرم باعث بروز اختلالات هورمونی در زنان می‌شود و معمولا با علائمی مانند بی‌نظمی قاعدگی، رشد مو‌های زائد در صورت و بدن و بروز آکنه همراه است.
اگر دخترخانمی در خانواده‌اش سابقه سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارد، باید وزن خود را متناسب نگه دارد. افزایش وزن باعث تشدید عوارض این سندرم می‌شود و بنابراین، بسیار مهم است که مبتلایان به این سندرم یا افرادی که در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند، دچار اضافه وزن و چاقی نباشند. این متخصص تاکید می‌کند: پس از ازدواج نیز خانم مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک که قصد بارداری دارد، باید زودتر برای درمان اقدام کند.
شکست درمان ناباروری بر اثر چاقی
خانم‌ها باید نقش اضافه‌وزن و چاقی را در کاهش توان باروری و کاهش شانس موفقیت درمان ناباروری جدی بگیرند. به گفته دکتر انصاری‌پور از مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا، گاهی مراجعان از خانم‌های چاقی که چند بارداری موفق داشته‌اند، مثال می‌آورند و نمی‌پذیرند که کاهش وزن می‌تواند مؤثر باشد.
همچنین، برخی کاهش وزن را امری ناممکن می‌دانند و می‌گویند که ما بار‌ها تلاش کردیم و موفق نشدیم. گرچه همه ما خانم‌هایی را دیده‌ایم که به‌رغم چاقی مفرط، مشکل ناباروری نداشته‌اند، اما باید بدانیم که شرایط جسمی هر شخص منحصر به فرد است و مهم‌تر از آن، به‌لحاظ علمی تأثیر رسیدن به وزن متناسب بر بهبود وضعیت باروری به اثبات رسیده است.
بنابراین، خانم‌های دچار اضافه‌وزن یا چاقی باید برای رسیدن به وزن متناسب تلاش کنند و حتما می‌توانند با کمک متخصصان و مشاوران تغذیه و با در پیش گرفتن یک رژیم غذایی و ورزشی مناسب و اصولی، به‌تدریج به وزن متناسب برسند.
دکتر سهیلا انصاری‌پور، فلوشیپ ناباروری و عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا از اهمیت به تاخیر نینداختن زمان شروع درمان ناباروری می‌گوید. نخستین نکته‌ای که زوج‌ها باید بدانند و بر اساس آن برای درمان ناباروری اقدام کنند، تعریف ناباروری است که در آن هم عامل زمان بسیار مهم است. در زوجی که سن خانم زیر ۳۵سال است، ناباروری به یک سال اقدام ناموفق برای بارداری اطلاق می‌شود.
اما اگر سن خانم بین ۳۵ تا ۴۰ سال باشد، این مدت به شش ماه کاهش می‌یابد و در خانم‌های بالای ۴۰ سال نیز درمان اصلا نباید به تأخیر بیفتد و باید بلافاصله آغاز شود.
درمان موفق آی‌وی‌اف قبل از ۳۵ سالگی
دکتر انصاری‌پور با اشاره به این که برای زوجی که علت ناباروری‌شان کاهش تعداد اسپرم مرد است، لقاح خارج رحمی (IVF) ضروری است، می‌گوید:
اگر وقتی سن خانم زیر ۳۵ سال است برای درمان مراجعه کنند، شانس موفقیت درمان برایشان به‌مراتب بیشتر از چند سال بعد است؛ زیرا با گذشت زمان، هم اثرات علل بروز ناباروری شدیدتر می‌شود و هم عامل افزایش سن و کاهش قدرت باروری خانم اضافه می‌شود و شانس موفقیت آی‌وی‌اف به‌شدت کاهش می‌یابد.
این فلوشیپ ناباروری می‌افزاید: به‌طور کلی، شانس موفقیت در هردوره درمان در مراکز درمان ناباروری معتبر جهان و ایران حدود ۳۵ درصد است. البته عواملی مانند سن خانم، مدت ناباروری و علت ناباروری هم بر شانس موفقیت درمان اثرگذارند؛ بنابراین ممکن است لازم باشد درمان سه دوره تکرار شود تا نتیجه‌بخش باشد.
درمان اندومتریوز رابه تاخیر نیندازید
دکتر انصاری‌پور درباره درمان ناباروری در مبتلایان به اندومتریوز خاطرنشان می‌کند:بسیار مهم است که مبتلایان به اندومتریوز به متخصصانی مراجعه کنند که در زمینه تشخیص و درمان این بیماری تخصص و تجربه دارند. یکی از علل راه‌اندازی کلینیک اندومتریوز در مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا نیز ارتباط اندومتریوز و ناباروری در زنان بوده و خوشبختانه هم متخصصان ناباروری مرکز کاملا با این بیماری آشنا هستند.
وی تاکید می‌کند: زمان مراجعه در مبتلایان به اندومتریوز بسیار مهم است، زیرا با گذشت زمان عوارض این بیماری بر سیستم تولیدمثل بیشتر و شدیدتر می‌شود.
خطر یائسگی زودرس را نادیده نگیرید
عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا وجود سابقه یائسگی زودرس در خانواده را از جمله عوامل خطر ناباروری دانسته و می‌افزاید: نقش وراثت در ابتلا به نارسایی زودرس تخمدان مشخص شده است.
البته لزوما خانمی که مادرش مبتلا به یائسگی زودرس بوده است، دچار این عارضه نمی‌شود، اما وجود سابقه خانوادگی یک علامت هشداردهنده است و این دسته از خانم‌ها باید زودتر برای بارداری اقدام کنند و اگر فعلا امکان ازدواج یا بچه‌دار شدن را ندارند، می‌توانند از خدمات حفظ باروری، یعنی فریز تخمک یا فریز جنین استفاده کنند تا توان باروری خود را برای آینده حفظ کنند.
وی تاکید می‌کند: گذشته از عامل وراثت، سبک زندگی نیز در این زمینه مؤثر است و خانم‌ها می‌توانند با پرهیز از عوامل آسیب‌زا، مانند استرس، تغذیه نامناسب و استعمال دخانیات، تا حدی عوارض آن را کاهش دهند.
کیست تخمدان را به‌سرعت درمان کنید
دکتر انصاری‌پور با اشاره به تأثیر جراحی کیست تخمدان بر قدرت باروری، توضیح می‌دهد:در اغلب موارد، کیست ساده تخمدان نیاز به جراحی ندارد و معمولا کیست‌های بزرگ اندومتریوز یا کیست‌های شکلاتی ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند، اما اگر به هر دلیل جراحی کیست تخمدان انجام شود، یک عامل خطر ناباروری است و خانم باید زودتر برای درمان مراجعه کند.
درمان تنبلی تخمدان بلافاصله پس از ازدواج
تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی‌کیستیک از علل شایع ناباروری خانم‌هاست. به گفته دکتر انصاری‌پور این سندرم باعث بروز اختلالات هورمونی در زنان می‌شود و معمولا با علائمی مانند بی‌نظمی قاعدگی، رشد مو‌های زائد در صورت و بدن و بروز آکنه همراه است.
اگر دخترخانمی در خانواده‌اش سابقه سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارد، باید وزن خود را متناسب نگه دارد. افزایش وزن باعث تشدید عوارض این سندرم می‌شود و بنابراین، بسیار مهم است که مبتلایان به این سندرم یا افرادی که در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند، دچار اضافه وزن و چاقی نباشند. این متخصص تاکید می‌کند: پس از ازدواج نیز خانم مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک که قصد بارداری دارد، باید زودتر برای درمان اقدام کند.
شکست درمان ناباروری بر اثر چاقی
خانم‌ها باید نقش اضافه‌وزن و چاقی را در کاهش توان باروری و کاهش شانس موفقیت درمان ناباروری جدی بگیرند. به گفته دکتر انصاری‌پور از مرکز درمان ناباروری ابن‌سینا، گاهی مراجعان از خانم‌های چاقی که چند بارداری موفق داشته‌اند، مثال می‌آورند و نمی‌پذیرند که کاهش وزن می‌تواند مؤثر باشد.
همچنین، برخی کاهش وزن را امری ناممکن می‌دانند و می‌گویند که ما بار‌ها تلاش کردیم و موفق نشدیم. گرچه همه ما خانم‌هایی را دیده‌ایم که به‌رغم چاقی مفرط، مشکل ناباروری نداشته‌اند، اما باید بدانیم که شرایط جسمی هر شخص منحصر به فرد است و مهم‌تر از آن، به‌لحاظ علمی تأثیر رسیدن به وزن متناسب بر بهبود وضعیت باروری به اثبات رسیده است.
بنابراین، خانم‌های دچار اضافه‌وزن یا چاقی باید برای رسیدن به وزن متناسب تلاش کنند و حتما می‌توانند با کمک متخصصان و مشاوران تغذیه و با در پیش گرفتن یک رژیم غذایی و ورزشی مناسب و اصولی، به‌تدریج به وزن متناسب برسند.
منبع:
جام جم
ارسال نظر