بازار گوشت دچار نوسان شدید؛ کارشناسان خواستار جراحی اقتصادی شدند

در حالی که دولت با تخصیص ارز مبادلهای به دنبال کنترل قیمت گوشت قرمز در بازار است، یک شکاف قیمتی خیرهکننده و بیش از ۵۰ درصدی بین قیمت تمامشده واردات و قیمت نهایی عرضه به مصرفکننده، عملاً این سیاست را بیاثر کرده است.
به گزارش پارسینه، این اختلاف ۳۰۰ هزار تومانی در هر کیلوگرم، سوالی اساسی را مطرح میکند: این سود هنگفت در کدام حلقه از زنجیره ناکارآمد توزیع ناپدید میشود؟
بر اساس اظهارات صریح دبیران انجمنهای تخصصی صنعت دام، سیاست تنظیم بازار گوشت قرمز با یک چالش ساختاری بزرگ مواجه شده است که هزینه آن مستقیماً از جیب مصرفکننده پرداخت میشود.
تشریح تضاد قیمتی: اعداد سخن میگویند
- قیمت مبدأ (تمامشده واردات): به گفته نداف کرمانی، دبیر انجمن واردکنندگان فرآوردههای خام دامی، گوشت گرم گوساله بدون چربی و استخوان با ارز مبادلهای از کشورهایی نظیر برزیل و پاکستان وارد شده و قیمت تمامشده آن برای واردکننده کیلویی ۵۹۸ هزار تومان است.
- قیمت مقصد (عرضه به مصرفکننده): در مقابل، مسعود رسولی، دبیر انجمن صنعت گوشت ایران، اعلام کرده که گوشت تنظیم بازاری در فروشگاههای زنجیرهای با قیمتهای به مراتب بالاتری عرضه میشود:
- گوشت گوساله مخلوط: ۸۰۹,۰۰۰ تومان (اختلاف: ۲۱۱ هزار تومان یا ۳۵٪)
- ران و دست گوساله: ۹۰۹,۰۰۰ تومان (اختلاف: ۳۱۱ هزار تومان یا ۵۲٪)
این آمار نشان میدهد که یک فرآیند توزیع داخلی، قیمتی را که قرار بود با ارز دولتی کنترل شود، بیش از ۵۰ درصد افزایش میدهد.
ریشههای “شکاف ۳۰۰ هزار تومانی” کجاست؟
این اختلاف قیمت عظیم نمیتواند صرفاً ناشی از هزینههای متعارف باشد و ریشه در مشکلات ساختاری عمیقتری دارد:
-
زنجیره توزیع چند لایه و واسطهگری: از لحظه ترخیص کالا از گمرک تا رسیدن به قفسه فروشگاه، گوشت از دست واسطههای متعددی عبور میکند. هر کدام از این حلقهها (حملونقل، شرکتهای بستهبندی، توزیعکنندگان منطقهای و خود فروشگاهها) سهمی از سود برمیدارند که در نهایت به شکل تصاعدی قیمت را افزایش میدهد.
-
فقدان نظارت یکپارچه و هوشمند: نهادهای نظارتی به جای کنترل کل زنجیره، اغلب بر قیمتگذاری در حلقه نهایی (فروشگاه) متمرکز هستند. در حالی که سودهای اصلی ممکن است در حلقههای میانی و توسط بازیگران غیرشفاف کسب شود.
-
احتمال رانت و انحصار در توزیع: این احتمال وجود دارد که توزیع گوشت وارداتی در انحصار تعداد محدودی از شرکتها باشد که با استفاده از موقعیت خود، حاشیه سودهای نامتعارف را به سیستم تحمیل میکنند.
-
هزینههای سربار بالا (Overhead Costs): هزینههایی مانند بستهبندیهای لوکس، ضایعات بالا در فرآیند قطعهبندی، و هزینههای عملیاتی بالای فروشگاههای زنجیرهای نیز بخشی از این افزایش قیمت را توجیه میکند، اما نه تمام آن را.
ارسال نظر