مکانیسم عجیب دفاعی ماهی بادکنکی/ وقتی خطر نزدیک می‌شود، ماهی تبدیل به توپ می‌شود + ویدیو

به گزارش پارسینه؛ ماهی بادکنکی (Pufferfish) یکی از شگفت‌انگیزترین نمونه‌های سازگاری دفاعی در دنیای جانوران است. این ماهی کوچک و به ظاهر آرام، هنگام مواجهه با خطر، رفتاری به‌شدت غیرمنتظره از خود نشان می‌دهد: بدنش را باد می‌کند تا چندین برابر اندازه معمولی‌اش بزرگ‌تر شود.

سازوکار باد شدن چگونه عمل می‌کند؟

ماهی بادکنکی هنگام تهدید، با سرعت شگفت‌انگیزی مقدار زیادی آب یا هوا را وارد معده انعطاف‌پذیر خود می‌کند. این معده مانند کیسه‌ای الاستیک عمل می‌کند که به‌طور طبیعی جمع شده است اما می‌تواند در عرض چند ثانیه حجمی بزرگ را در خود جای دهد.

این تغییر ناگهانی حجم، دو کارکرد حیاتی دارد:

• ترساندن شکارچی: افزایش ناگهانی اندازه بدن باعث می‌شود ماهی برای بسیاری از شکارچیان بسیار بزرگ‌تر و خطرناک‌تر به نظر برسد.

• سخت‌کردن بلعیدن: اگر شکارچی تصمیم بگیرد ماهی را ببلعد، حجم جدید و فرم کروی آن، بلع و هضم را تقریباً غیرممکن می‌سازد.

 زهر مرگبار؛ دفاع دوم ماهی

اگر بزرگ‌شدن کافی نباشد، ماهی بادکنکی سلاح شیمیایی مرگباری به نام تتروتودوکسین (Tetrodotoxin) نیز در بدن خود دارد. این ماده‌ی عصبی بسیار قوی، ۱۲۰۰ برابر کشنده‌تر از سیانور است و حتی مقدار اندک آن می‌تواند برای انسان یا حیوان مرگ‌آور باشد.

جالب‌تر آنکه این سم در پوست، کبد، تخمک‌ها و برخی بافت‌های داخلی ماهی تجمع دارد. برخلاف تصور، خود ماهی این سم را تولید نمی‌کند، بلکه آن را از طریق تغذیه از باکتری‌ها و جلبک‌های خاص به دست می‌آورد.

 چرا این مکانیسم جالب است؟

ماهی بادکنکی ترکیبی از استراتژی‌های فیزیکی، رفتاری و شیمیایی را برای دفاع به کار می‌برد؛ چیزی که در میان جانوران نسبتاً نادر است. باد شدن سریع به کمک ساختار منحصر‌به‌فرد معده و عضلات اطراف آن، و داشتن سمی بسیار کشنده، این موجود کوچک را به یکی از جذاب‌ترین نمونه‌های دفاع طبیعی در جهان تبدیل کرده است.